Regeling van de Minister van Infrastructuur en Waterstaat van 20 juni 2023, nr. IENW/BSK-2023/166951, tot wijziging van de Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens in verband met de toepasbaarheid van het nieuwe wegtype binnen de bebouwde kom, de gebiedsontsluitingsweg 30 km/h (GOW30)

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,

Gelet op artikel 14, tweede lid, van de Wegenverkeerswet 1994;

BESLUIT:

ARTIKEL I

De Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens worden als volgt gewijzigd:

A

Hoofdstuk II, paragraaf 4, onderdeel Bord A1 (maximumsnelheid), onder Toepassing, onderdeel 4, wordt als volgt gewijzigd:

• a. de zinsnede ‘(30 km/h binnen en buiten de bebouwde kom en 60 km/h buiten de bebouwde kom)’ wordt vervangen door: (30 km/h buiten de bebouwde kom en 60 km/h buiten de bebouwde kom).

• b. na de zin bij het tweede gedachtestreepje eindigend op de zinsnede ‘is de weg met zijn omgeving waar nodig aangepast;’ wordt een nieuwe zin zonder gedachtestreepje toegevoegd luidende:

Voor bord A1 (30 km/h binnen en buiten de bebouwde kom en 60 km/h buiten de bebouwde kom) gelden de volgende aanvullende eisen:.

B

Hoofdstuk II, paragraaf 4, onderdeel Bord B6 (verleen voorrang aan bestuurders op de kruisende weg), onder Toepassing, onderdeel 2, wordt als volgt gewijzigd:

• a. het kopje ‘30 km/h- en 30 km/h-zones’ wordt vervangen door: 30 km/h- en 30 km/h-zones buiten de bebouwde kom.

• b. de zin ‘Het bord wordt binnen 30 km/h en 30 km/h-zones slechts toegepast bij rotondes en bij kruispunten met:’ wordt vervangen door: Het bord wordt binnen 30 km/h- en 30 km/h-zones buiten de bebouwde kom slechts toegepast bij rotondes en bij kruispunten met:.

C

In hoofdstuk IV, paragraaf 1, onder 2 wordt ‘bedoeld in artikel 78’ vervangen door: bedoeld in artikel 79.

ARTIKEL II

Deze regeling treedt inwerking met ingang van 1 oktober 2023.

Deze regeling zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, M.G.J. Harbers

TOELICHTING

Algemeen

De onderhavige regeling tot wijziging van de Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens strekt tot toepasbaarheid van een nieuw wegtype binnen de bebouwde kom, de gebiedsontsluitingsweg 30 km/h (GOW30). De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) heeft in 2019 met het oog op de verkeersveiligheid aanbevolen om het nieuwe wegtype GOW30 te ontwikkelen.¹

Binnen de bebouwde kom komen de wegtypes erftoegangsweg 30 km/h (ETW30) en gebiedsontsluitingsweg 50 km/h (GOW50) het meest voor. Erftoegangswegen binnen de bebouwde kom zijn de standaard woonstraten en kenmerken zich door menging en uitwisseling van verkeer. Gebiedsontsluitingswegen hebben een belangrijke doorstroomfunctie en zijn primair bedoeld om (woon)gebieden te ontsluiten. Het nieuwe wegtype GOW30 is een oplossing voor gebiedsontsluitingswegen waar zowel doorstroming van verkeer als veel uitwisseling van verkeer plaatsvindt. Door deze dubbelfunctie zijn deze wegen minder veilig. Daarnaast is het een oplossing voor gebiedsontsluitingswegen die niet veilig kunnen worden ingericht voor 50 km/h, bijvoorbeeld vanwege ruimtegebrek. In opdracht van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (hierna: Ministerie van IenW) heeft onafhankelijk kennisplatform CROW in 2021 het Afwegingskader 30 km/h² (hierna: Afwegingskader) uitgewerkt. Het Afwegingskader biedt wegbeheerders handvaten wanneer een GOW30 toe te passen. In opdracht van het Ministerie van IenW heeft CROW in mei 2023 een Handreiking voorlopige inrichtingskenmerken GOW30³ (hierna: Handreiking) gepubliceerd. Hierin zijn handvaten opgenomen hoe een GOW30 in te richten indien een wegbeheerder besluit om een weg binnen de bebouwde kom om te vormen tot een GOW30.

In de Handreiking, en eerder in het Afwegingskader, die CROW in opdracht van het Ministerie van IenW heeft opgesteld is aanbevolen om de Uitvoeringsvoorschriften BABW op twee punten te wijzigen. CROW heeft hiervoor de volgende twee redenen genoemd. Een GOW30 heeft conform het Afwegingskader en de Handreiking voornamelijk een verkeersfunctie of volledig een verkeersfunctie. Een bord A1 30 km/h en 30 km/h zone mag conform de Uitvoeringsvoorschriften BABW alleen worden toegepast op wegen met voornamelijk een verblijfsfunctie. Daarom worden de Uitvoeringsvoorschriften BABW op dit punt aangepast. Door deze wijzigingen wordt het mogelijk voor een wegbeheerder om binnen de bebouwde kom het bord A1 30 km/h en bord A1 30 km/h zone te plaatsen op wegen met voornamelijk een verkeersfunctie of volledig een verkeersfunctie. Een GOW30 heeft conform het Afwegingskader en de Handreiking een vorm van voorrang op kruispunten vanwege de gewenste doorstroomfunctie van een gebiedsontsluitingsweg. Het bord B6 (verleen voorrang aan bestuurders op de kruisende weg) mag conform de Uitvoeringsvoorschriften BABW binnen 30 km/h- en 30 km/h-zones slechts worden toegepast bij rotondes en kruispunten met een vrijliggende busbaan, vrijliggend fietspad, vrijliggend fiets/bromfietspad of een hoofdfietsroute. De Uitvoeringsvoorschriften BABW worden daarom op dit punt aangepast. Met deze wijziging vervalt voor de wegbeheerder de beperkte toepassing om binnen de bebouwde kom een bord B6 te plaatsen op rotondes en kruispunten op een 30 km/h weg en in een 30 km/h zone.

De regeling komt met het oog op het verbeteren van de verkeersveiligheid binnen de bebouwde kom hiermee in overeenstemming met deze twee aanbevelingen van CROW.

Administratieve lasten

Het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) heeft het dossier niet geselecteerd voor een formeel advies, omdat het naar verwachting geen omvangrijke gevolgen voor de regeldruk heeft.

Advies en consultatie

Het Ministerie van IenW heeft CROW opdracht gegeven het Afwegingskader en de Handreiking op te stellen. Bij het opstellen van deze publicaties heeft CROW gebruik gemaakt van input van verschillende partijen.

Bij het opstellen van het Afwegingskader heeft CROW gebruikt gemaakt van een werkgroep en een klankbordgroep. In de werkgroep zaten verschillende gemeenten, RWS-WVL en SWOV. In de klankbordgroep zaten verschillende gemeenten, ANWB, Fietsersbond, GNMI, Hogeschool Windesheim, Ministerie van IenW, Ministerie van Justitie en Veiligheid, Centrale Verwerking Openbaar Ministerie (CVOM), Politie, samenwerkingsverband Decentrale OV-autoriteiten (DOVA), VNG en VVN.

Bij het opstellen van de Handreiking heeft CROW wederom gebruik gemaakt van een werkgroep, bestaande uit ervaringsdeskundigen die werkzaam zijn bij verschillende gemeenten, SWOV, Fietsersbond, ANWB, Vervoersregio Amsterdam (mede namens Landelijk Overleg Verkeersveiligheid Gedragsbeïnvloeding), samenwerkingsverband DOVA, VVN, CVOM, Politie, RWS-WVL en het Ministerie van IenW. Daarnaast heeft CROW gebruik gemaakt van expertsessies om (technische) input te krijgen van adviesbureaus in de mobiliteit en gebruik gemaakt van een webinar voor een breed publiek.

Internetconsultatie

Van 11 mei 2023 tot en met 8 juni 2023 heeft een openbare internetconsultatie plaatsgevonden van deze wijziging van de Uitvoeringsvoorschriften BABW inzake verkeerstekens. Er waren in totaal tien reacties. De reacties kwamen van twee gemeenten, één adviesbureau en zeven particulieren. Een aantal reacties bevatten algemene opmerkingen rond 30 km/h binnen de bebouwde kom, zowel positief als negatief. Sommige reacties stellen voor om de eis niet te laten vervallen dat binnen de bebouwde kom het bord A1 30 km/h en bord A1 30 km/h zone alleen kan worden toegepast bij wegen met voornamelijk een verblijfsfunctie. Deze suggestie is niet overgenomen, gezien een GOW30 conform het Afwegingskader en de Handreiking voornamelijk een verkeersfunctie of volledig een verkeersfunctie heeft. Daarnaast gingen reacties onder andere in op bebording en het gebruik van onderborden, dit heeft niet geleid tot wijzigingen.

Inwerkingtreding

De regeling treedt met ingang van 1 oktober 2023 in werking. De datum van inwerkingtreding is het eerst volgende vaste verandermoment, rekening houdend met de minimale invoeringstermijn van drie maanden tussen publicatie en inwerkingtreding die op grond van de Code Interbestuurlijke Verhoudingen geldt voor een regeling die direct relevant is voor decentrale overheden.

Artikelsgewijs

Artikel I, onder A

Onderdeel 1: Met deze wijziging vervalt de eis dat binnen de bebouwde kom het bord A1 30 km/h en bord A1 30 km/h zone alleen kan worden toegepast bij wegen met voornamelijk een verblijfsfunctie. Deze wijziging is noodzakelijk om ervoor te zorgen dat wegbeheerders het nieuwe wegtype GOW30 (voornamelijk of volledig een verkeersfunctie) kunnen toepassen binnen de bebouwde kom.

Onderdeel 2: Met deze wijziging wordt ervoor gezorgd dat de overige eisen van toepassing blijven op bord A1 30 km/h en bord A1 30 km/h zone binnen de bebouwde kom.

Artikel I, onder B

Met deze wijziging wordt het mogelijk voor wegbeheerders om bord B6 (verleen voorrang aan bestuurders op de kruisende weg) breder toe te passen op 30 km/h wegen binnen de bebouwde kom. Het doel hiervan is dat wegbeheerders via het bord B6 een vorm van voorrang kunnen instellen op een GOW30, wat van belang is vanwege de gewenste doorstroomfunctie van een gebiedsontsluitingsweg.

Artikel I, onder C

In het eerdere hoofdstuk IV, paragraaf 1, onder 2 werd naar het verkeerde artikel in het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 verwezen, door de wijziging wordt dit hersteld.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, M.G.J. Harbers

---

1 Dijkstra, A.; Petegem, J.W.H. van, Naar een algemene snelheidslimiet van 30 km/uur binnen de bebouwde kom? R-2019-24, SWOV, Den Haag.

2 Afwegingskader 30 km/h, Kennisplatform CROW, Ede, november 2021.

3 Handreiking voorlopige inrichtingskenmerken GOW30, Kennisplatform CROW, Ede, april

2023.