Besluit van de Minister van Justitie en Veiligheid van 14 juli 2020, nr. 2942744, tot wijziging van de Beleidsregels Buitengewoon Opsporingsambtenaar

De Minister van Justitie en Veiligheid,

Gelet op artikel 142 van het Wetboek van Strafvordering, artikel 17 van de Wet op de economische delicten en het Besluit buitengewoon opsporingsambtenaar;

Besluit:

ARTIKEL I

Bijlage A van de Beleidsregels Buitengewoon Opsporingsambtenaar wordt als volgt gewijzigd:

1. Het hoofdstuk Wapenstok komt te luiden:

Wapenstok

Een boa kan worden uitgerust met een wapenstok. Op dit moment zijn in het Aanwijzingsbesluit bewapening en uitrusting politie 2018 voor het geweldsmiddel korte wapenstok, twee verschillende soorten wapenstokken aangewezen. Gelet op het verschil van de impact van deze twee verschillende soorten wapenstokken worden boa’s waarop deze beleidsregels van toepassing zijn in beginsel niet uitgerust met de uitschuifbare wapenstok van het merk Bonowi, type EKA Camlock maar met de korte wapenstok van het merk Hazeleger Synterials Verenigde bedrijven B.V.

Bij de toekenning gelden de criteria a. tot en met d. zoals beschreven in paragraaf 3.2. Evenals bij de toekenning van de handboeien is ook de toekenning van de bevoegdheid om een wapenstok te gebruiken in sterke mate afhankelijk van de in redelijkheid te verwachten kans dat de boa bij de vervulling van zijn functie met (bedreiging met) geweld wordt geconfronteerd en de ernst van dat geweld. Het gebruik van de korte wapenstok van het merk Hazeleger Synterials Verenigde bedrijven B.V. is uitsluitend toegestaan indien de boa heeft voldaan aan de bekwaamheidseisen als gesteld in de RTGB. De opleiding, training en toetsing is toegesneden op dit merk wapenstok.

2. Na het hoofdstuk Pepperspray wordt een nieuw hoofdstuk ingevoegd, luidende:

Uitschuifbare wapenstok

De uitschuifbare stok van het merk Bonowi, type EKA Camlock is zwaarder en langer dan de korte wapenstok van het merk Hazeleger Synterials Verenigde bedrijven B.V. en kan indien nodig ongezien worden gedragen. Vanwege de mate van pijn die kan worden toegediend en de kans op letsel van meer dan geringe betekenis dat kan worden toegebracht, is de uitschuifbare wapenstok qua impact in het geweldsspectrum boven het geweldsmiddel pepperspray geplaatst. Bij een grotere gevaarzetting verdient het de voorkeur om de boa niet direct met een uitschuifbare wapenstok maar eerst met een combinatie van de korte wapenstok van het merk Hazeleger Synterials Verenigde bedrijven B.V. en de pepperspray uit te rusten.

Bij de beoordeling of er sprake is van noodzaak tot bewapening met een uitschuifbare wapenstok worden, naast de in paragraaf 3.2 beschreven criteria a. tot en met d. (waaraan bij de korte wapenstok van het merk Hazeleger Synterials Verenigde bedrijven B.V. wordt getoetst) en de criteria bij de pepperspray, aanvullend de volgende criteria gehanteerd.

• a Er moet een redelijke verwachting bestaan dat de boa bij de uitoefening van zijn functie in de (onvoorziene) omstandigheden komt te verkeren, waarin hij of anderen met onmiddellijk gebruik van een wapen wordt geconfronteerd.

• b. Het (C2000) zenderbereik in het gebied waarin de boa opereert is niet overal dekkend en/of de onmogelijkheid van politieassistentie op korte termijn als gevolg van moeilijke bereikbaarheid van het gebied waarin de boa opereert.

• c. Tenslotte wordt ook de frequentie waarin de desbetreffende boa alleen opereert betrokken in de beoordeling.

Bijzondere omstandigheden

De Minister van Justitie en Veiligheid kan in bijzondere omstandigheden, middels de inherente afwijkingsbevoegdheid van artikel 4:84 van de Algemene wet bestuursrecht, afwijken van hetgeen in de Beleidsregels Buitengewoon Opsporingsambtenaar is bepaald. Hij betrekt hierbij alle relevante omstandigheden in zijn beoordeling en dient te bezien of deze op zichzelf dan wel tezamen met andere omstandigheden, moeten worden aangemerkt als bijzondere omstandigheden die maken dat het handelen overeenkomstig de Beleidsregels gevolgen heeft die onevenredig zijn in verhouding tot de met de Beleidsregels te dienen doelen. In dat geval wordt een gemotiveerd verzoek daartoe door de direct toezichthouder, dat is afgestemd met de toezichthouder, voorgelegd aan het ministerie van Justitie en Veiligheid, Directoraat-Generaal Politie en Veiligheidsregio’s.

Bij bewapening met een uitschuifbare wapenstok dient de boa eveneens met de pepperspray te zijn bewapend. De opleiding, training en toetsing is toegesneden op de uitschuifbare wapenstok van het merk van het merk Bonowi, type EKA Camlock waarmee de boa, na toekenning, wordt bewapend. Het gebruik van de uitschuifbare wapenstok is uitsluitend toegestaan indien de boa heeft voldaan aan de bekwaamheidseisen als gesteld in de RTGB.

3. De eerste alinea van het hoofdstuk Het gebruik van uitrustingsstukken komt te luiden:

Op het moment dat er wijzigingen plaatsvinden in de uitrustingsstukken van de politie dan gelden deze wijzigingen tevens voor de boa’s voor zover zij daarover de beschikking hebben. Op het moment dat er wijzigingen plaatsvinden in de bewapening en munitie die door de politie wordt gebruikt, dan wordt door het Ministerie van Justitie en Veiligheid, Directoraat-Generaal Politie en Veiligheidsregio’s de afweging gemaakt of deze wijzigingen ook voor de boa’s moeten gelden. Op deze wijze wordt zowel zoveel mogelijk eenduidigheid in bewapening en uitrustingsstukken als zorgvuldige besluitvorming nagestreefd.

ARTIKEL II

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

’s-Gravenhage, 14 juli 2020

De Minister van Justitie en Veiligheid, namens deze, A.G. van Dijk Directeur-Generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving

TOELICHTING

Gelet op haar taak (handhaving van de openbare orde) had de politie behoefte aan een zwaardere variant van het geweldsmiddel ‘korte wapenstok’. In 2018 is de politie gestart met vervanging van de korte wapenstok van het merk Hazeleger Synterials Verenigde bedrijven B.V. (hierna: korte wapenstok van het merk Hazeleger) door de uitschuifbare wapenstok van het merk Bonowi, type EKA Camlock (hierna: uitschuifbare wapenstok). Met de uitschuifbare wapenstok kan veel harder worden geslagen dan met de korte wapenstok van het merk Hazeleger en neemt het risico op (ernstig) letsel bij het gebruik van dit geweldsmiddel aanzienlijk toe.

Op grond van de Beleidsregels Buitengewoon Opsporingsambtenaar (hierna: Beleidsregels boa) brengt voor zover relevant een verandering in het merk en type bewapening (geweldsmiddelen) van de politie automatisch een verandering met zich mee voor hetzelfde soort geweldsmiddel van de boa’s; in dit geval het geweldsmiddel korte wapenstok. Gelet op het pijn- en letselpotentieel van de uitschuifbare wapenstok deed de vraag zich voor of boa’s die momenteel beschikken over de korte wapenstok van het merk Hazeleger eveneens in aanmerking komen voor de overstap naar de uitschuifbare wapenstok. De taakstelling van respectievelijk de politie en boa’s verschilt aanzienlijk. Daarmee verschilt in principe ook de op basis van die taakstelling benodigde uitrusting en bewapening.

Gelet op dat verschil is besloten om boa’s waaraan de korte wapenstok als geweldsmiddel is toegekend, in beginsel niet in aanmerking te laten komen voor de uitschuifbare wapenstok. De uitschuifbare wapenstok wordt hoger in het geweldsspectrum gepositioneerd en wordt slechts toegekend aan boa’s indien sprake is van een aanzienlijk hoge mate van gevaarzetting. In de Beleidsregels boa is de uitschuifbare wapenstok daarom na het geweldsmiddel ‘pepperspray’ en voor de geweldsmiddelen 'surveillancehond’ en ‘het vuurwapen’ geplaatst.

Boa’s die zijn bewapend tot en met het vuurwapen¹ kunnen gelet op gevaarzetting, proportionaliteit en subsidiariteit van de geweldstoepassing daarentegen wel met de uitschuifbare wapenstok worden bewapend.

Gelet op de toekomst is ervoor gekozen om het uitgangspunt los te laten dat bij wijzigingen in het merk en/of type bewapening die door de politie wordt gebruikt, deze wijzigingen (voor zover het geweldsmiddelen betreft die ook aan boa’s kunnen worden toegekend) tevens voor de boa’s gelden. Vanaf nu zal bij elke wijziging in het merk en type van een bepaald geweldsmiddel bij de politie, zoals bijvoorbeeld de korte wapenstok, een aparte afweging worden gemaakt of deze wijziging ook voor de boa geldt die met hetzelfde geweldsmiddel is of kan worden uitgerust.

Overgangsbeleid

Na de uitfasering van de korte wapenstok van het merk Hazeleger bij de politie, is aan een aantal boa’s waarop de Beleidsregels boa betrekking hebben een uitschuifbare wapenstok uitgereikt. Deze boa’s mogen deze uitschuifbare wapenstok behouden voor de duur van de beschikking op basis waarvan het geweldsmiddel korte wapenstok is toegekend. Wanneer verlenging wordt verzocht tot behoud van dit geweldsmiddel, dient de direct toezichthouder en toezichthouder de aanvraag eerst te toetsen aan de criteria die op de korte wapenstok van het merk Hazeleger Synterials betrekking hebben en niet direct aan de criteria die op de uitschuifbare wapenstok betrekking hebben. Eventueel eerder uitgereikte uitschuifbare wapenstokken worden hiermee op termijn ingenomen en worden in dat geval – gesteld dat het advies positief is voor wat betreft bewapening met een korte wapenstok – vervangen door de korte wapenstok van het merk Hazeleger.

---

1 Dat wil zeggen korte wapenstok, pepperspray en het dienstpistool.