Besluit van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu van 3 juni 2014, nr. IENM/BSK-2014/117255 tot wijziging van de periode waarop het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit betrekking heeft (besluit verlenging NSL)

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu,

Handelend in overeenstemming met het gevoelen van de ministerraad,

Gelet op artikel 5.12, eerste lid, juncto tiende lid, aanhef en onder b, van de Wet milieubeheer;

Gelet op de voorschriften 2.1a en 4.2 van bijlage 2 van de Wet milieubeheer;

Gelet op de Beschikking van de Commissie van de Europese Gemeenschappen van 7 april 2009 (C(2009)2560);

Gelet op de artikelen 2 tot en met 5 van het Besluit derogatie (luchtkwaliteitseisen);

Gelet op de ten aanzien van het ontwerpbesluit ingediende zienswijzen;

Gehoord de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal;

BESLUIT:

Artikel 1

De periode waarop het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit betrekking heeft wordt verlengd tot en met 31 december 2016.

Artikel 2

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst.

Dit besluit zal met de toelichting in de Staatscourant worden geplaatst.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, W.J. Mansveld

TOELICHTING

Algemeen

De periode waarop het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) betrekking heeft wordt ingevolge dit besluit verlengd tot 1 januari 2017. Het NSL is van kracht sinds 1 augustus 2009. De periode waarop het NSL betrekking heeft loopt tot 1 augustus 2014.

De programmasystematiek van het NSL moet ertoe leiden dat Nederland op tijd voldoet aan de Europese grenswaarden voor luchtkwaliteit (fijn stof sinds 11 juni 2011 en stikstofdioxide per 1 januari 2015). Het voorliggende besluit geeft juridisch uitvoering aan de beslissing van het kabinet van 12 december 2013 tot verlenging van de periode waarop het NSL betrekking heeft tot 1 januari 2017.

Achtergrond

In het NSL staan de projecten en maatregelen die Rijk, provincies en gemeenten hebben uitgevoerd of nog gaan uitvoeren de komende jaren. De maatregelen zorgen ervoor dat de luchtkwaliteit dusdanig verbetert dat aan de grenswaarden wordt voldaan en de projecten die in het NSL staan zonder problemen kunnen worden uitgevoerd. Ieder jaar worden berekeningen uitgevoerd en hieruit blijkt dat de luchtkwaliteit de afgelopen jaren is verbeterd: de gemiddelde concentraties stikstofdioxide en fijn stof dalen. Wel laten de prognoses zien dat nog een beperkt aantal overschrijdingen van de normen kan optreden op 1 januari 2015. Het Rijk, de provincies en de gemeenten nemen extra maatregelen om de grenswaarden tijdig te bereiken. De meest recente resultaten van de monitoring van het NSL zijn in te zien op de website: http://nsl-monitoring.nl.

De reden voor verlenging

De verwachting is dat de grenswaarden op tijd kunnen worden gehaald, maar dit vergt wel extra inspanning. Pas in 2016, als de gegevens van het voorgaande jaar beschikbaar zijn, is er zekerheid of Nederland in 2015 aan de grenswaarde voor stikstofdioxide heeft voldaan. De staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu heeft, in overleg met de provincies en gemeenten die partners zijn in het NSL, besloten dat het gewenst is de programmatische aanpak voort te zetten tot 1 januari 2017. Op deze manier wordt de samenwerking die nodig is om de luchtkwaliteit te verbeteren, in stand gehouden.

Wat houdt de verlenging in?

Het vigerende NSL blijft in stand, de reikwijdte en werking veranderen dus niet. Alleen de einddatum (de periode waarop het NSL betrekking heeft) wordt verlengd.

Via de meldingsprocedure zijn in de afgelopen jaren nieuwe projecten en maatregelen toegevoegd of gewijzigd. Deze procedure blijft mogelijk onder het verlengde NSL. Een aantal maatregelen vervalt. Deze zijn met een onderbouwing opgenomen in een bijlage van het achtergronddocument ‘Huidig NSL’. Ook de maatregelen die tot nu toe zijn uitgevoerd, zijn, evenals het overzicht van de meldingen, in een bijlage bij dit achtergronddocument opgenomen. Het NSL omvat de volgende regio’s: Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noordvleugel (een deel van Noord-Holland en Flevoland), Zuid-Holland, Noord-Brabant en Limburg. De provincies hebben schriftelijk bevestigd dat ze willen blijven deelnemen aan het NSL, met uitzondering van de provincie Overijssel. Omdat er in deze provincie geen sprake meer is van (dreigende) overschrijdingen is besloten niet meer deel te nemen aan het verlengde NSL. De provincie Zuid-Holland heeft bericht dat een zestal gemeenten in het zuidelijke deel van de provincie niet meer deelneemt aan het NSL. Deze gemeenten verwachten geen problemen op gebied van luchtkwaliteit.

Voorbereidingsprocedure

Het ontwerpbesluit verlenging NSL en alle bijbehorende relevante informatie heeft ter inzage gelegen van 26 september tot en met 6 november 2013 bij het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en was in te zien bij het Centrum Publieksparticipatie: http://www.centrumpp.nl/projecten/alle_procedures/ontwerpbesluit_verlening_nsl__2013_.aspx

Er zijn in totaal 20 verschillende zienswijzen binnengekomen, waarvan ongeveer de helft van burgers en de helft van stichtingen en andere organisaties. Een antwoord op de ingediende zienswijzen is gegeven in een Nota van Antwoord, die met het kabinetsbesluit op 17 december 2013 aan de Eerste en Tweede Kamer is toegezonden. De inspraakprocedure heeft geen aanleiding gegeven tot wijzigingen.

De inspraakreacties hadden voornamelijk betrekking op:

• Het doel van het NSL.

• Vragen en zorgen over de toereikendheid van het maatregelenpakket in het NSL.

• Gebrek aan aandacht voor het gezondheidsaspect van luchtkwaliteit (nadruk op ultrafijn stof, roet en PM2.5).

• Kritiek op de betrouwbaarheid van de metingen en berekeningen.

• Het belang van genoegzame maatregelen in het IJmond gebied ter voorkoming van een toekomstig NSL knelpunt.

In de beantwoording is ingegaan op:

• De doelstelling van het NSL: het halen van de normen voor PM10 en NO₂.

• Het belang van voortzetting van de programmatische aanpak NSL totdat meer duidelijkheid is over het halen van de grenswaarden.

• De effectiviteit van het maatregelenpakket.

• Het overleg met de grote steden over een aanvullend maatregelenpakket.

• Het belang van maatregelen voor gezondheid.

• Het belang van berekeningen voor het verkrijgen van een goed beeld van de luchtkwaliteit in heel Nederland.

• De vaststelling van een aanvullend maatregelenpakket voor IJmond in het kader van de bestuurlijke milieudialoog onder leiding van de provincie Noord-Holland.

Op 15 januari 2014 is er een Algemeen Overleg geweest met de Tweede Kamer, waarin enkele Kamerleden expliciet hun instemming met de verlenging van het NSL hebben aangegeven. Ook overigens zijn geen aanmerkingen gekomen op het verlengen van het NSL. De Eerste Kamer heeft bij brief van 12 maart 2014 aangegeven in te stemmen met de verlenging van het NSL (en in dat verband de vraag gesteld of de nieuwe Omgevingswet de wettelijke basis biedt voor een eventuele verdere verlenging. Die vraag kon positief worden beantwoord). Hiermee is voldaan aan het wettelijke vereiste de Eerste en Tweede Kamer te horen.

Artikelsgewijs

Artikel 1

Op grond van artikel 5.12, eerste en tiende lid, Wet milieubeheer (Wm) wordt de periode waarop het NSL betrekking heeft verlengd tot 1 januari 2017. Het NSL blijft voor het overige ongewijzigd van kracht, er treedt ook geen cesuur op.

Artikel 2

Dit besluit treedt in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin het wordt geplaatst. Naast vroegtijdige duidelijkheid over de verlenging, van belang voor overheden, burgers en bedrijven in verband met de op het NSL steunende maatregelen en projecten, wordt hiermee tevens verduidelijkt dat geen cesuur optreedt.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, W.J. Mansveld