Convenant houdende afspraken over de samenwerking in het kader van het Financieel Expertise Centrum

De ondergetekenden,

Gelet op het belang bij een integere financiële sector en daarbij het belang van een adequaat toezicht op en een doeltreffende bestuurlijke en strafrechtelijke rechtshandhaving in die sector;

Gelet op de uitkomsten van de evaluatie van het Financieel Expertise Centrum van juni 2008;

Overwegende dat de werkzaamheden van de ondergetekenden in het kader van het Financieel Expertise Centrum de bovenstaande belangen beogen te behartigen en dat deze werkzaamheden, met inachtneming van ieders bestaande wettelijke taken en bevoegdheden, derhalve onverkort dienen te worden voortgezet en te worden versterkt;

Overwegende dat de zaken die in het kader van de samenwerking binnen het Financieel Expertise Centrum worden behandeld, hetzij de taakstelling van de ondergetekenden rechtstreeks raken, hetzij indirect kunnen raken,

Zijn het volgende overeengekomen:

Artikel 1 Het FEC

• 1. Er is een samenwerkingsverband zonder rechtspersoonlijkheid, het Financieel Expertise Centrum (‘FEC’), van

  • a) de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst,

  • b) de Stichting Autoriteit Financiële Markten,

  • c) de Belastingdienst,

  • d) De Nederlandsche Bank N.V.,

  • e) de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst − Economische Controle Dienst,

  • f) het Regiokorps Amsterdam−Amstelland,

  • g) het Korps landelijke politiediensten,

  • h) het Openbaar Ministerie;

  Hierna: de ‘partners’.

• 2. Het FEC bestaat uit een FEC-raad en een FEC-eenheid.

• 3. Met instemming van de FEC-raad kunnen andere organisaties tot het FEC toetreden of deelnemen aan bepaalde activiteiten van het FEC.

Artikel 2 Doel en missie van het FEC

• 1. Het gezamenlijke doel van de FEC-partners is het versterken van de integriteit van de financiële sector.

• 2. De missie van het FEC is om die versterking te realiseren door de onderlinge samenwerking tussen de partners te stimuleren, te coördineren en te vergroten door het uitwisselen van informatie en het delen van inzicht, kennis en vaardigheden.

Artikel 3 Taken van het FEC

De taken van het FEC zijn:

• 1. Het creëren van structurele informatie-uitwisseling tussen de partners.

• 2. Het realiseren van een kenniscentrum van, voor en door de partners op de voor het FEC relevante kennisgebieden.

• 3. Het uitvoeren van projecten met het oog op concrete, operationeel bruikbare, resultaten.

Artikel 4 De FEC-raad

• 1. De FEC-raad bestaat uit vertegenwoordigers van de partners op bestuurlijk niveau.

• 2. De FEC-raad benoemt uit zijn midden een voorzitter. De voorzitter wordt telkens voor drie jaar benoemd.

• 3. De directeur Financiële Markten van het Ministerie van Financiën en de directeur Rechtshandhaving van het Ministerie van Justitie (hierna: ‘de waarnemers’) wonen de niet-operationele beraadslagingen van de FEC-raad als waarnemer bij.

• 4. De FEC-raad kan ook andere waarnemers tot zijn beraadslagingen toelaten.

• 5. De FEC-raad komt tenminste drie keer per jaar bijeen. Elke partner kan om een bijeenkomst van de FEC-raad verzoeken.

• 6. De FEC-raad beslist over de activiteiten van het FEC en geeft sturing aan de FEC-eenheid.

• 7. De FEC-raad beslist bij consensus met inachtneming van de verantwoordelijkheden van de partners.

Artikel 5 De FEC-eenheid

• 1. De FEC-eenheid is van de partners, verricht werkzaamheden voor de partners en wordt door de partners bemand.

• 2. De FEC-eenheid draagt zorg voor de uitvoering van de in artikel 3 genoemde taken. De FEC-eenheid voorziet daartoe in:

  • een informatieplatform, dat relevante informatie verzamelt, analyseert en verspreidt;

  • een helpdesk voor inhoudelijke assistentie van de partners;

    het organiseren van kennisbevorderende evenementen, opleidingen, stages en detacheringen;

  • het initiëren en coördineren van FEC-projecten.

• 3. De FEC-eenheid ondersteunt de FEC-raad en de voorzitter, voert de planning- en controlecyclus van het FEC uit, faciliteert de totstandkoming van voor het FEC relevante onderdelen van handhavingsarrangementen en draagt bij aan een goed relatiemanagement tussen de partners.

• 4. Het hoofd van de FEC-eenheid coördineert de werkzaamheden van het FEC en rapporteert over de voortgang van de werkzaamheden maandelijks aan de voorzitter van de FEC-raad en, voorafgaand aan elke FEC-raadvergadering, aan de leden van de FEC-raad.

• 5. Ten behoeve van de uitvoering van FEC-projecten wijst de FEC-raad projectsponsoren aan. Een projectsponsor is een persoon op directieniveau met als taak het verloop van het project globaal te monitoren en waar nodig bij te sturen.

• 6. De dagelijkse uitvoering van een project wordt geleid door of namens een projectleider van de FEC-eenheid. De projectleider rapporteert door tussenkomst van de projectsponsor aan de FEC-raad.

• 7. De FEC-eenheid wordt gevormd door medewerkers die voor bepaalde tijd door de partners worden gedetacheerd. Het Openbaar Ministerie stelt één medewerker structureel ter beschikking ten behoeve van het informatieplatform.

Artikel 6 Verplichting partners

De partners en, wanneer van toepassing, de waarnemers, bewerkstelligen dat met inachtneming van de wet voldoende informatie, expertise en personele capaciteit ten behoeve van het FEC en de FEC-eenheid ter beschikking wordt gesteld.

Artikel 7 Overige bepalingen

• 1. Dit convenant treedt in werking per 1 januari 2009 en wordt voor onbepaalde tijd aangegaan.

• 2. Uiterlijk drie jaar na de inwerkingtreding van dit convenant vindt, op initiatief en onder leiding van de waarnemers, een evaluatie plaats van de uitvoering ervan. Een dergelijke evaluatie vindt vervolgens driejaarlijks plaats.

• 3. Dit convenant en de toelichting worden na ondertekening gepubliceerd in de Staatscourant.

• 4. Elke partner kan zijn deelname aan dit convenant opzeggen met inachtneming van een opzeggingstermijn van 6 maanden.

• 5. Wanneer een partij het convenant opzegt, blijft het convenant voor de overige partijen in stand voor zover de inhoud en de strekking ervan zich daartegen niet verzetten.

• 6. Elke wijziging van het convenant, daaronder begrepen de samenstelling van de FEC-raad, wordt gepubliceerd in de Staatscourant.

• 7. Het Convenant herstructurering FEC wordt per 1 januari 2009 beëindigd.

Utrecht, 11 maart 2009

Korps landelijke politiediensten

L.C. van Duijn.

Regiokorps Amsterdam−Amstelland

A. Julsing.

De Nederlandsche Bank NV,

A.J. Kellermann.

Het Openbaar Ministerie,

A.H. van Wijk.

De Stichting Autoriteit Financiële Markten,

J.F. Hoogervorst,

R. Maatman.

Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst,

M.J. Kuipers.

De Belastingdienst,

J. van der Vlist.

Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst − Economische controledienst,

J.M.H.M. Hermans.

Het ministerie van Financiën,

B. ter Haar.

Het ministerie van Justitie,

A. IJzerman.

TOELICHTING

Inleiding

Het samenwerkingsverband Financieel Expertise Centrum (‘FEC’) is in december 1998 door de ministeries van Financiën en Justitie ingesteld met als doel de integriteit van de financiële sector te verzekeren¹. Naar aanleiding van een evaluatie van de samenwerking in 2002 is het FEC per 15 maart 2004 geherstructureerd. Als gevolg van de herstructurering is het instellingsbesluit uit 1998 ingetrokken² en is de samenwerking voortgezet op basis van het Convenant herstructurering FEC³. Met de inwerkingtreding van dat convenant is het initiatief voor de invulling van de operationele taak van het FEC en de daarmee samenhangende bestuurlijke aansturing bij de deelnemende organisaties neergelegd, met als doel de samenwerking een meer operationeel karakter te geven. Ingevolge het Convenant herstructurering FEC wordt de samenwerking aangestuurd door de FEC-raad, waarin leden van de samenwerkende uitvoeringsorganisaties op bestuurlijk niveau zitting hebben. De FEC-raad wordt ondersteund door een bij de AFM gehuisvest secretariaat. Daarnaast is er een FEC-selectieoverleg onder leiding van het Functioneel Parket, waarin informatie-uitwisseling plaatsvindt met betrekking tot concrete operationele zaken.

In 2008 is de samenwerking op grond van het Convenant herstructurering FEC geëvalueerd. Hierbij is geconstateerd dat de samenwerking bijdraagt aan de beoogde versterking van de taakuitoefening van de organisaties en dat de ingezette operationalisering van de samenwerking een toegevoegde waarde heeft. Daarnaast is geconstateerd dat, nu de operationele samenwerking zijn nut heeft bewezen, het van belang is dat het FEC een nieuwe visie en strategie krijgt, met een daarbij passende organisatorische inbedding. Aangezien het primaire doel van de herstructurering was om de samenwerking operationeler te maken, heeft deze zich sindsdien vooral binnen gesloten deuren afgespeeld en is de communicatie door en over het FEC naar externe stakeholders miniem geweest. Dit was noodzakelijk om in een beginfase te kunnen focussen op de operationalisering en de daarbij horende vertrouwelijke informatie. Daarbij is echter minder aandacht besteed aan een andere belangrijke taak van het FEC: het in preventief opzicht versterken van de integriteit van de financiële sector. Hierbij past onder andere een pro-actief extern communicatiebeleid, zowel met het oog op kennisverbreding binnen het FEC en de samenwerkende organisaties als op kennis- en normoverdracht aan marktpartijen. Ook een betere aansluiting op de beleidsvorming van de rijksoverheid en (inter-) nationale fora, zoals de Financial Action Task Force (FATF) is wenselijk.

Organisatiestructuur

In de FEC-raad zitten thans vertegenwoordigers van bestuurlijk niveau van de AIVD, Belastingdienst, FIOD-ECD, KLPD, Regiokorps Amsterdam-Amstelland, het OM, AFM en DNB. Er zijn twee vaste waarnemers aan de FEC-raadvergadering; de directeur Financiële Markten van het Ministerie van Financiën en de directeur Rechtshandhaving van het Ministerie van Justitie; zij zullen de niet-operationele delen van de FEC-raadvergaderingen bijwonen. Daarmee wordt een betere aansluiting gezocht met de politieke en beleidsmatige ontwikkelingen en wordt beoogd deze departementen beter in staat te stellen om invulling te geven aan hun regierol bij het stroomlijnen van de handhavingsketen, zonder dat daarbij afbreuk wordt gedaan aan de bij de herstructurering in 2004 beoogde operationalisering.

De FEC-raad fungeert als beslissend orgaan en geeft sturing aan een nieuw op te richten FEC-eenheid, die de werkzaamheden van het FEC initieert, coördineert en ondersteunt. De voorzitter van de FEC-raad wordt telkens voor drie jaar benoemd. Met de inwerkingtreding van dit convenant is het lid namens DNB tevens voorzitter van de FEC-raad. Na drie jaar vindt herbenoeming plaats of wordt een ander lid voorgedragen als voorzitter.

De FEC-eenheid rapporteert en legt verantwoording af aan de FEC-raad. De FEC-eenheid bestaat uit drie onderdelen: een informatieplatform, een kenniscentrum en FEC-projecten. De FEC-eenheid bestaat uit een hoofd en een stafbureau dat coördinerend en ondersteunend werk verricht. De medewerkers van de FEC-eenheid worden voor bepaalde tijd gedetacheerd vanuit de FEC-partners. De uitvoering van de operationele werkzaamheden vindt daarnaast plaats met behulp van experts vanuit de organisaties, die afhankelijk van de voor een bepaalde taak benodigde kennis en expertise tijdelijk worden ingezet. Op deze manier wordt invulling gegeven aan het streven om een samenwerkingsverband van, voor en door de partners te realiseren. De taken van het FEC-selectieoverleg en het FEC-secretariaat gaan op in de nieuwe FEC-eenheid, die gehuisvest wordt bij DNB.

Taken FEC-eenheid

De FEC-eenheid heeft een spilfunctie tussen de partners en inventariseert doorlopend, op eigen initiatief en door raadpleging van de partners, mogelijke thema’s die als leidraad fungeren bij de werkzaamheden van het FEC.

Naast de algemene taken, zoals het voeren van een secretariaat, de uitvoering van de planning- en controlecyclus van het FEC en zorgdragen voor een goed relatiemanagement, heeft de FEC-eenheid 3 hoofdtaken:

• 1. Het creëren van structurele informatie-uitwisseling. Deze taak wordt ingevuld in het kader van het ‘informatieplatform’. Binnen het informatieplatform wordt binnen de bestaande wettelijke kaders informatie tussen de partners uitgewisseld. Het gaat hier om informatie die ziet op (actuele) ontwikkelingen, bedreigingen voor de integriteit of om casusposities waarvoor een besluit over handhaving gewenst is. Binnen het platform worden strategische, tactische en operationele analyses opgesteld.

• 2. De FEC-eenheid voorziet in een ‘kenniscentrum’ ten behoeve van de partners. De FEC-eenheid is voor de partners aanspreekpunt en gids in het brede spectrum van kennis, producten, wet- en regelgeving. Het gaat daarbij om algemene kennis zoals methoden van fraude en misbruik in de financiële sector. De FEC-eenheid zorgt voor kennisontwikkeling over trends en typologieën. De informatie en kennis die de FEC-eenheid intern en extern verzamelt wordt opgeslagen, beheerd en waar wenselijk gedeeld. Waar wenselijk en mogelijk worden marktpartijen betrokken.

• 3. Naar aanleiding van informatie die bij het informatieplatform van de FEC-eenheid terecht is gekomen of op basis van de inventarisaties of initiatieven van de FEC-eenheid kan door de FEC-raad worden besloten een project uit te voeren. De FEC-eenheid initieert, coördineert en is verantwoordelijk voor de dagelijkse uitvoering van de projecten. Om de bestuurlijke betrokkenheid van de meest gerede partij in een project te waarborgen, zal voor elk project een ‘projectsponsor’ op directieniveau van een van de partners worden aangewezen.

Verplichting partners

Voor een effectieve en efficiënte FEC-samenwerking is het van belang dat de partners en, wanneer van toepassing, de waarnemers zich committeren aan het FEC. Met inachtneming van de wet stellen zij voldoende informatie, expertise en personele capaciteit ter beschikking aan het FEC. Het spreekt voor zich dat de medewerkers van de partners ook voldoende middelen en mandaat krijgen om een adequate samenwerking te realiseren.

---

1 Besluit van de minister van Justitie, de minister van Financiën en de staatssecretaris van Financiën, AFZ 98/3126M, Staatscourant 1999, nr. 32.

2 Besluit van de minister van Financiën, de minister van Justitie en de staatssecretaris van Financiën, FM-2004/373M, Staatscourant 2004, nr. 65.

3 Convenant herstructurering FEC, Staatscourant 2004, nr. 65.