33 547 Verslag van een conferentie van voorzitters van commissies Sociale Zaken en Werkgelegenheid van parlementen van Europese Unie

Nr. 1 VERSLAG VAN EEN CONFERENTIE

Vastgesteld 29 januari 2013

Op 16 en 17 december 2012 vond in Nicosia, Cyprus, een interparlementaire conferentie plaats van de voorzitters van commissies Sociale Zaken en Werkgelegenheid van EU-lidstaten met als thema’s de balans tussen bezuinigingen en sociale ontwikkeling en sociale inclusie (waaronder jeugdwerkeloosheid, actief ouder worden en solidariteit tussen generaties). Deze conferentie had de vorm van een gemeenschappelijke vergadering van voorzitters en leden van de parlementaire commissies in de nationale parlementen van de EU die zich bezighouden met sociale zaken en werkgelegenheid. Namens de Tweede Kamer nam het lid Van der Burg, voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de conferentie deel. Naast het lid Van der Burg namen vertegenwoordigers van nationale parlementen uit 19 lidstaten, 2 kandidaat-lidstaten en een vertegenwoordiger van de commissie Sociale Zaken van het Europees Parlement deel aan de conferentie.

EU-prioriteiten met betrekking tot sociale zaken en werkgelegenheid. De balans tussen bezuinigingen en het bewaken en bevorderen van sociale cohesie (waaronder jeugdwerkloosheid, actief ouder worden en solidariteit tussen de generaties)

De conferentie werd geopend door de Andreas Fakontis, voorzitter van de vaste commissie voor Werkgelegenheid en Sociale Zekerheid van het parlement van Cyprus. Hij riep in herinnering dat het Europees Parlement en de Raad het jaar 2012 had uitgeroepen tot het Europese jaar voor actief ouder worden en solidariteit tussen generaties. De economische crisis heeft uitgewezen dat er behoefte is aan een grotere solidariteit en sociale cohesie in de Europese Unie. Hij sprak de hoop uit dat deze conferentie zou herbevestigen het belang van het bewaken van de sociale dimensie op alle terreinen van begrotings consolidatie.

Vervolgens gaf de minister van Werkgelegenheid en Sociale Zekerheid, Mevrouw Sotiroula Charalambous van Cyprus een overzicht van de activiteiten van het voorzitterschap van Cyprus op het terrein van sociale zaken.

De voorzitter van de commissie voor Werkgelegenheid en Sociale Zaken van het Europees Parlement, mevrouw Pervenche Berès hield een uiteenzetting over de balans tussen bezuinigingen en het bewaken en bevorderen van sociale cohesie. Vraagstukken daarbij zijn bijvoorbeeld het toepassen van nieuwe technologieën. Het is daarbij een uitdaging om een balans daarbij te vinden.

De directeur generaal van het Directoraat Generaal van het Directoraat Werkgelegenheid en Sociale Zaken van de Europese Commissie, Koos Richelle, gaf een aftrap op het thema over de bevordering van de sociale inclusie: jeugdwerkeloosheid, actief ouder worden en solidariteit tussen generaties. Hij gaf een uiteenzetting van de algemene arbeidsmarktsituatie in Europa. Hij gaf een schatting dat tot nu toe in Europa vanwege de crisis ongeveer 5 miljoen banen verloren zijn gegaan. Daarbij liet hij zien dat het verlies groter is in de Eurozone. Hij gaf vervolgens een uiteenzetting over het plan van de Europese Commissie voor de aanpak voor jeugdwerkloosheid. Daarnaast stond hij nog kort even stil bij het Europese thema voor 2012: actief ouder worden. De centrale boodschap hierbij was: als je ouder wordt zou je moeten continueren om bij te dragen aan de economie. Een groot deel aan sociale inclusie is kortom economische inclusie.

Naast de inbrengen van de inleiders was er ruimte voor bijdragen en discussie van de vertegenwoordigers van de nationale parlementen.

De voorzitter van de commissie Sociale Zaken van het parlement van Oostenrijk, vertelde dat haar land het op dit moment het beste doet voor wat betreft de werkloosheidscijfers. Ze benadrukte het belang van samenwerking met de sociale partners. Daarnaast is een intelligente mix van bezuinigingsmaatregelen nodig.

De voorzitter van de commissie Onderwijs en sociale bescherming van het parlement van Ierland gaf een voorzet over de plannen van Ierland bij het komende voorzitterschap. Zij vertelde dat Ierland aan de slag wil gaan met jeugdwerkloosheid. Ook maakte ze melding van het feit dat Ierland de richtlijn over overdraagbaarheid van pensioenen weer op de agenda wil zetten.

Een vertegenwoordiger van het parlement van Griekenland uitte zijn zorgen over het feit dat Griekenland op dit moment een poort is voor veel immigranten om Europa binnen te komen. Dat brengt de nodige sociale problematiek met zich mee. Daarnaast benadrukte hij dat de crisis en de bezuinigingsmaatregelen geen aanleiding moeten zijn om alle goede dingen die tot stand zijn gebracht op sociaal vlak te vernietigen of verloren te laten gaan.

Een vertegenwoordiger van het parlement van Denemarken benadrukte het belang om de verschillen in elke lidstaat te respecteren. De EU is wat hun betreft geen samenwerking in sociaal beleid. Wel vroeg ze aandacht voor het belang om binnen Europa manieren te vinden om uitbuiting tegen te gaan.

Mevrouw Van der Burg lichtte in haar bijdrage toe de relatief goede Nederlandse situatie ten aanzien van (jeugd)werkloosheid, en verwees daarbij naar het belang van samenwerken met alle betrokkenen. De beste verzekering tegen sociale uitsluiting is werk.

Ten aanzien van aanpak van werkloosheid is er een nationale en zelfs een regionale verantwoordelijkheid. Europese initiatieven dienen zorgvuldig onderzocht te worden op subsidiariteit en proportionaliteit en begrotingsdiscipline. Ook benadrukte ze het belang van de inbreng van nationale parlementen. Daarnaast bracht ze nog onder de aandacht de zorgen die in Nederland leven ten aanzien van de plannen van de Europese Commissie op het gebeid van pensioenen. Ze maakte daarbij melding van de speciale rapporteur die in de Tweede Kamer is benoemd op dit dossier.

Indrukken voorzitter naar aanleiding van de conferentie en diverse bilaterale gesprekken met deelnemers aan de conferentie

• Timing is erg belangrijk bij het Europese Semester en het Annual Growthpack. Al eind januari vindt een meerdaags Europese Parlementaire Week plaats. Hierdoor bestaat de mogelijkheid om nog input te geven aan de jaarlijkse Groeianalyse van de Europese Commissie. In maart besluit de Europese Raad over het Annual Growthpack en dan is er 1 maand om daadwerkelijk input te leveren. Dat vergt proactief en snel handelen van de parlementen en met name van de commissie Sociale Zaken en Werkgelegenheid in Nederland om ook de werkgelegenheids- en sociale dimensie hierbij een rol te laten spelen in plaats van uitsluitend de financiële en fiscale dimensie. De Europese Parlementaire week van het Europees Semester van 28-30 januari en de geplande conferentie in april in Ierland zou een goede gelegenheid zijn om met andere parlementen af te stemmen en om als parlementen tot gezamenlijke acties te komen.

• De commissie Sociale Zaken maakt relatief weinig gebruik van gesprekken/ briefings met ambtenaren van de Europese Commissie. Dit kan een waardevolle manier zijn om informatie uit te wisselen. De voorzitter geeft de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Tweede Kamer in overweging op korte termijn de directeur generaal van het Directoraat Generaal van het Directoraat Werkgelegenheid en Sociale Zaken van de Europese Commissie, de heer Koos Richelle, voor een gesprek in de Tweede Kamer uit te nodigen

• Ten aanzien van de voorgenomen herziening van de IORP richtlijn is door diverse gesprekspartners aangegeven dat deze als belangrijk wordt gezien door een groot aantal landen. Deze landen willen bij de pensioenfondsen (ook gegeven de ontwikkelingen in de dekkingsgraad in de afgelopen jaren) een situatie als bij banken en verzekeraars voorkomen. Duitsland en Nederland zijn de landen die zich verzetten tegen de IORP richtlijn.

In bilaterale contacten met parlementariërs van diverse landen en vertegenwoordigers van het Europees parlement en de Europese Commissie heeft de voorzitter, mevrouw Van der Burg:

• 1. het Nederlandse standpunt en de twee zorgpunten (overdraagbaarheid van pensioenen en IORP richtlijn) ten aanzien van het Witboek pensioenen toegelicht;

• 2. het Nederlandse standpunt ten aanzien van het vrouwenquotum in het bestuur van bedrijven uiteengezet en diverse parlementariërs actief gevraagd om te overwegen ook in hun land de gele kaart procedure in te zetten. Diverse parlementariërs hebben toegezegd hun uiterste best te gaan doen om hiervoor steun te verwerven in hun eigen parlement; Inmiddels is gebleken dat de benodigde meerderheid voor het trekken van een gele kaart niet gehaald is.

• 3. gepolst hoe parlementariërs van andere landen denken over het versterken van de rol van nationale parlementen en hen gevraagd hier samen verder over na te denken. Op zich staan veel parlementariërs hier positief tegenover mits er geen nieuw overlegcircuit opgetuigd gaat worden.

• 4. gesproken over de Nederlandse ervaringen ten aanzien van het belang van ketenaansprakelijkheid en de op dit moment aanhangige ontwerprichtlijn over handhaving van de detacheringsrichtlijn. Toegezegd is om over Nederlandse ervaringen omtrent ketenaansprakelijkheid informatie toe te zenden.

De voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Van der Burg

De griffier van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Post