Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 19 mei 2011
Bijgaand treft u aan het onderzoeksrapport met de conclusies over de evaluatie van de Wet op de beroepen in het onderwijs
(de Wet BIO)1. Dit evaluatierapport is tot stand gekomen op grond van artikel XIX van de wet, waarin is bepaald dat binnen vijf jaar na
de inwerkingtreding de minister van OCW, in overeenstemming met de minister van LNV (EL&I) aan de Staten-Generaal een verslag
toezendt over de doeltreffendheid en de effecten van de wet.
Op 1 augustus 2006 is de Wet BIO in werking getreden. De wet wijzigt vijf wetten, te weten: de Wet op het primair onderwijs,
de Wet op de expertisecentra, de Wet op het voortgezet onderwijs, de Wet educatie en beroepsonderwijs en de Wet op het hoger
onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. De Wet BIO bevordert dat het onderwijspersoneel in de sectoren primair onderwijs,
speciaal onderwijs, voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs (po, vo en mbo) aan een bepaalde, minimum kwaliteit
blijft voldoen. Het gaat dus niet alleen om bekwaam zijn, maar om bekwaam blijven!
Daartoe heeft de Wet BIO:
– de bekwaamheidseisen voor docenten wettelijk vastgelegd, en
– de plicht tot bekwaamheidsonderhoud in de wet opgenomen. Dit is uitgewerkt door scholen te verplichten om voor iedere leraar
«geordende gegevens», oftewel een bekwaamheidsdossier bij te houden en in hun schoolplan de maatregelen en instrumenten te
benoemen die waarborgen dat het personeel zijn bekwaamheid onderhoudt.
Bekwaamheidseisen en scholing
Uit de evaluatie is gebleken dat er bij scholen en docenten voldoende draagvlak is voor de bekwaamheidseisen en het werken
aan bekwaamheidsonderhoud. De Wet BIO heeft op veel scholen een impuls gegeven aan het personeelsbeleid, vooral door de gesprekkencyclus
beter te structureren op basis van de bekwaamheidseisen. De inhoudelijke relatie tussen de gevolgde scholing en de bekwaamheidseisen
is echter vaak impliciet of niet aanwezig. De scholing kan dus nog gerichter worden ingezet.
Bekwaamheidsdossiers
Het bekwaamheidsdossier is nog geen levend document dat richtinggevend is voor het bekwaamheidsonderhoud en dat ook regelmatig
wordt bijgesteld op basis van gevolgde scholing of andere vormen van bekwaamheidsonderhoud. Uitzondering hierop vormt de dossiervorming
van de leraren die in het kader van de functiemix promotie willen maken en daarvoor hun bekwaamheden hebben gedocumenteerd
en ontwikkelingsplannen hebben opgesteld.
Uit deze evaluatie blijkt mij dat systematisch bekwaamheidsonderhoud nog onvoldoende van de grond komt en dat op veel scholen
het werken met bekwaamheidsdossiers als integraal onderdeel van het personeelsbeleid nog ontbreekt. Hierdoor mist de werkgever
goed inzicht in de feitelijke en benodigde bekwaamheidsontwikkeling van leraren. Het op orde hebben van de gesprekkencyclus
en bekwaamheidsdossiers in het kader van het personeelsbeleid op school is een noodzakelijke voorwaarde voor een sterk kwaliteits- en HRM-beleid. Ik wil hierover met de sectoren afspraken maken. Daarnaast zal ik met de
inspectie nagaan hoe de handhaving van de wettelijke vereisten voor de benoembaarheid en het bekwaamheidsonderhoud van leraren
kan worden versterkt. Door de voorgenomen wijziging van de Wet op het onderwijstoezicht (de WOT), die thans bij de Tweede
Kamer in behandeling is, zal vanaf 2012 het toezicht op het leraarschap meer nadrukkelijk onderdeel uitmaken van het inspectietoezicht.
Bekwaamheidseisen voor schoolleiders
De bekwaamheidseisen voor schoolleiders in het po worden geactualiseerd. De Nederlandse Schoolleiders Academie (NSA) zal daartoe
in afstemming met werkgevers, bonden en opleiders, begin volgend jaar met een voorstel komen. Voor het vo stelt dit Kabinet
de komende periode extra middelen beschikbaar voor de professionalisering van schoolleiders. Over de verdere ontwikkeling
van leiderschap en deskundigheid zullen met de sector afspraken worden gemaakt. De VO-raad inventariseert dit jaar de professionaliseringsbehoefte
van schoolleiders en de kernwaarden van sterk schoolleiderschap, en vergelijkt dit met het bestaande scholingsaanbod.
Overigens vraag ik in dit verband ook graag uw aandacht voor mijn actieplan «leraar 2020, een krachtig beroep!», dat een dezer
dagen aan de Tweede Kamer zal worden aangeboden. Dit actieplan geeft de bredere context weer rond de professionalisering van
onderwijspersoneel.
De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
H. Zijlstra