32 605 Beleid ten aanzien van ontwikkelingssamenwerking

Nr. 97 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 1 juni 2012

Met de Kamer is afgesproken dat ik u informeer over mogelijk misbruik van Nederlandse fondsen voor ontwikkelingssamenwerking. Recent zijn berichten in de media verschenen met beschuldigingen over fraude met Nederlandse ontwikkelingsfondsen op de Makerere Universiteit in Uganda. Het zou gaan om fondsen uit het Netherlands Programme for the Institutional Strengthening of Post Secondary Education and Training Capacity (NPT). Dit programma wordt beheerd door de Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs, Nuffic en draagt hiervoor jegens de Oegandese contractpartij de verantwoordelijkheid. Graag stel ik u op de hoogte van de feitelijke stand van zaken.

Voorafgaand aan de recente beschuldigingen, die zich concentreren op vermeende onrechtmatigheden rondom de nieuwbouw van de ICT-faculteit, werden in januari 2012 beschuldigingen geuit over vermoedens van fraude bij andere onderdelen van het door Nuffic ondersteunde programma aan de Makerere Universiteit. Deze berichten verschenen ook in de Oegandese media.

Kern van de zaak betreft mogelijk misbruik van collegegelden voor PhD-kandidaten voor een bedrag van EUR 160 000 door een hooggeplaatste bestuurder van de Makerere Universiteit in Kampala. Daarnaast zou er sprake zijn van mogelijke malversaties bij de aanschaf van computers en met het budget voor projectbeheer.

Zodra deze berichten bekend werden, heeft de Nederlandse ambassade in Kampala Nuffic onmiddellijk ingelicht. De Nuffic is hierop direct een diepgaand onderzoek gestart om de geuite beschuldigingen te verifiëren. Het Nuffic-onderzoek is echter vertraagd doordat de Oegandese fiscale recherche op basis van de berichtgeving haar eigen onderzoek was gestart en alle relevante documenten in beslag nam. Op verzoek van de ambassade zijn inmiddels kopieën ter beschikking gesteld aan de Nuffic. Vanwege de geruchten is ook de Auditor-General, de Oegandese overheidsaccountant die jaarlijks de financiële rapportages van de Makerere Universiteit controleert, gestart met een onderzoek om te bekijken of de accountantsverklaring moet worden herroepen. De verwachting is dat de uitkomsten hiervan binnen enkele weken beschikbaar zullen zijn.

Daarnaast meldden Oegandese kranten deze week nieuwe geruchten over mogelijke fraude van EUR 800 000 rond de nieuwbouw van de ICT-faculteit op de universiteit. Hierover is ook door de Nederlandse media gerapporteerd. Deze berichten zijn afkomstig van dezelfde personen die ook de eerdere beschuldigingen uitten. Ik heb bij de Nuffic aangedrongen dit element toe te voegen aan het lopende onderzoek en met urgentie te behandelen.

Zolang het onderzoek loopt kunnen geen conclusies getrokken worden of de beschuldigingen al dan niet op waarheid berusten. Gezien de aanvankelijke onduidelijkheid besloot ik, toen de eerste berichten verschenen, eerst de resultaten van het onderzoek af te wachten en zo meer helderheid te krijgen alvorens uw Kamer te informeren. Gezien de recente berichtgeving is het opportuun u nu op de hoogte te stellen. Mocht inderdaad sprake zijn geweest van misbruik van fondsen, dan zal Nuffic vanzelfsprekend de nodige vervolgstappen zetten (terugvordering, juridische actie, e.d.). Ik zal het Nuffic indien nodig daarop aanspreken.

Ik zal de Kamer op de hoogte houden van verdere ontwikkelingen.

De staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, H. P. M. Knapen