32 500 A Vaststelling van de begrotingsstaat van het Infrastructuurfonds voor het jaar 2011

Nr. 15 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 3 december 2010

Woensdag 1 december heb ik met uw Kamer een goed inhoudelijk debat kunnen voeren over de begroting van mijn ministerie (Handelingen der Kamer II, vergaderjaar 2010–2011, nr. 29). Onderdeel van het debat was de bespreking van de consequenties van de beleidslijn die ik heb voorgesteld in de Beleidsbrief Infrastructuur en Milieu (kamerstuk 32 500 XII, nr. 55). Voor mij zijn de uitgangspunten uit deze brief belangrijk: de versterking van de nationale economie en het oplossen van de daarmee samenhangende grootste bereikbaarheidsproblemen voor een duurzame toekomst van Nederland.

Vanuit de Kamer is gevraagd om een generiek overzicht van mogelijke projecten, in relatie tot de budgettaire ruimte en de spelregels van het MIRT. Tevens is een verzoek gedaan tot opname van een aantal duidelijk omschreven projecten in het verlengde MIRT-projectenboek. Daarbij teken ik aan dat een deel van deze projecten reeds in het huidige MIRT-projectenboek is opgenomen.

Met deze brief wil ik voor de voorbereiding van het debat over het MIRT van maandag 6 december a.s. mijn input leveren. Naar aanleiding van het verzoek van de Kamer en de gevoerde discussie geef ik een schets van het besluitvormingsproces.

Voor de uiteindelijke projectkeuzes in het verlengde MIRT is een veelheid van opties beschikbaar. Ik doe met deze brief een voorstel voor een procesgang, waarin de selectie van projecten op een integrale en inzichtelijke wijze wordt gemaakt, met respect voor de inbreng van uw Kamer. Ik acht een dergelijk proces van belang om tot een inhoudelijk goede en breed gedragen selectie van projecten te komen. Een selectie die expliciet beargumenteerd en uitlegbaar is (zowel vanuit het rijk als door decentrale bestuurders). Niet alleen richting de regio’s waar ruim geïnvesteerd wordt, maar ook richting regio’s waar niet of beperkt geïnvesteerd wordt.

Zoals u weet zijn voor acht regio’s Gebiedsagenda’s opgesteld1. Deze geven, vanuit een door regio en rijk gedeelde visie, aan waar de belangrijkste integrale gebiedsopgaven liggen. Binnen deze gebiedsopgaven zijn door rijk en regio ruimtelijke projecten gedefinieerd. Ter informatie treft u in bijlage 1 een overzicht aan, waarop alleen de projecten uit de Gebiedsagenda’s voor mobiliteit en water voor alle regio’s van Nederland zijn opgenomen. Het gaat totaal om meer dan 200 projecten, nog afgezien van andere ruimtelijke projecten (zie bijlage). De status en rijpheid voor besluitvorming verschilt per project op deze lijst overigens sterk. Een indicatieve schatting van de totaalkosten (voor regio en rijk) van de projecten op deze lijst die nog niet financieel gedekt zijn is € 50 tot 90 miljard.

Belangrijke kanttekening is dat de Gebiedsagenda’s nog geen prioritering of fasering bevatten. Immers, gebiedsopgaven kunnen door regio en rijk worden gedeeld; keuzes voor projecten moeten nog gemaakt worden. Grondslag voor prioritering is een integrale afweging op basis van de bijdrage aan de beleidsdoelen en de beschikbaarheid van financiële middelen. Juist daarop wil ik de zorgvuldigheid van het proces concentreren, mede aan de hand van de MIRT spelregels2. In deze spelregels staat beschreven onder welke condities het kabinet overgaat tot financiering van projecten in het MIRT. De MIRT spelregels beschrijven het proces van gebiedsagenda’s en de fasen van besluitvorming van verkenning tot realisatie.

Niet alle wensen (en ook dat geldt voor regio èn rijk) kunnen met de beschikbare middelen worden gerealiseerd, ondanks de middelen die in het verlengde MIRT beschikbaar komen. Daar ben ik in het debat helder over geweest.

Voor de gehele periode van 2021 tot 2028 is vanuit het rijk voor investeringen in mobiliteit en water circa € 29 miljard beschikbaar. Ik acht het niet reëel om dit volledige investeringsvolume tijdens mijn ambtsperiode vast te leggen in projectkeuzes. Daarmee wordt de budgetflexibiliteit en keuzevrijheid van mijn ambtsopvolgers te zeer beperkt. Er moeten dus keuzes worden gemaakt. Daarbij dient bovendien ernstig rekening te worden gehouden met andere onderwerpen, zoals het Hoogwaterbeschermingsprogramma en noodzakelijke vervangingsinvesteringen.

Voor het maken van de beleidsmatige keuzes over prioritaire projecten in het verlengde MIRT stel ik – met inachtneming van de MIRT spelregels – het volgende proces voor:

  • 1. Projecten worden in de gebiedsagenda’s vanuit de integrale opgaven zorgvuldig geïnventariseerd;

  • 2. In de uitwerking van de Nationale Markt- en Capaciteitsanalyse en in de actualisatie wordt in beeld gebracht waar de mobiliteitsknelpunten zich met name concentreren. Voor de waterprojecten wordt getoetst aan de waterveiligheidsnormen en de doelen uit de Kaderrichtlijn water;

  • 3. Op basis van de uitkomsten van deze analyse wordt een integrale afweging gemaakt waarbij projecten worden gescoord op zowel de bijdrage aan het oplossen van bereikbaarheidsproblemen, als ook op de bijdrage aan economisch herstel en daarmee samenhangende ruimtelijke ontwikkeling (respectievelijk de bijdrage aan het oplossen van de waterproblematiek). Op basis van de «score» van alle projecten wordt vervolgens een lijst opgesteld, waarop de meest prominente projecten bovenaan staan;

  • 4. Deze lijst wordt vervolgens afgezet tegen de beschikbare financiële middelen. Dat leidt tot een lijst met prioritaire projecten, die in de verlenging van het MIRT kunnen worden opgenomen. Voor besluitvorming over opname gelden de MIRT spelregels.

Uiteraard hoort bij de zorgvuldigheid van dit proces dat ik uw Kamer lopende dit traject zal informeren over de voortgang en de keuzes die ik wil voorstellen. Nog voor de zomer wil ik graag met uw Kamer debatteren over de uitkomsten, zodat deze indien nodig in de Begroting 2012 en het bijbehorende MIRT-projectenboek kunnen worden verwerkt.

Met dit proces verwacht ik oplossingen te genereren die recht doen aan de zwaarte van de mobiliteitsproblemen en de wateropgave waarmee Nederland te kampen heeft.

De minister van Infrastructuur en Milieu,

M. H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus

Deze lijst bevat de projecten uit de Gebiedsagenda's en het MIRT projectenboek. Projecten in realisatie zijn niet opgenomen.

NATIONAAL

Project

type project

PHS incl OV SAAL

spoor

Overwegen /dichtlichttijden (o.a. Boxtel, Borne, Castricum, etc.)

spoor

inpassing PHS (trillingen)

spoor

spoorse doorsnijdingen 3e tranche

spoor

ERTMS

spoor

nieuwe stations incl. lokale viersporigheid

spoor

kleine stations

spoor

grensoverschrijdende verbindingen

spoor

Kaderrichtlijn Mariene strategie

waterbeheren

Richtlijn Overstromingsrisico's

waterkeren

Hoogwaterbeschermingsprogramma 3

waterkeren

Stroomlijn

waterkeren

Ophogen suppletievolume

waterkeren

Extra ophogen ivm zeespiegelstijging

waterkeren

Onderzoek Deltaprogramma Veiligheid

waterkeren

Uitvoering deltabeslissing Waterveiligheidsnormen

waterkeren

Onderzoek Deltaprogramma zoetwatervoorziening

waterbeheren

Uitvoering Deltaprogramma zoetwatervoorziening

waterbeheren

Onderzoek Deltaprogramma Rivieren

waterkeren

Onderzoek Deltaprogramma Kust

waterkeren

Uitvoering Deltaprogramma Kust

waterkeren

Pilots innovatieve Deltaprojecten zoals Deltadijken

waterkeren

Rivierverruiming Rijntakken

waterkeren

UTRECHT

Project

type project

Veluwelijn hogere frequenties + extra infra

spoor

Utrecht – Amersfoort capaciteitsverhoging

spoor

Ring Utrecht

rijksweg

A12 Oudenrijn-Lunetten: aanpassingen ihkv A12-zone-ontwikkelingen

rijksweg

Knooppunt Hoevelaken

rijksweg

verbinding A30 Barneveld – A28 Nijkerk – A27 Almere

rijksweg

A27/A1 Utrecht-Eemnes-Amersfoort

rijksweg

A28 Utrecht-Amersfoort

rijksweg

AGU (Almere-Gooi-Utrecht)

integraal

Lekkanaal 3e kolk Beatrixsluis

Hoofdvaarwegen

Capaciteits-uitbreiding Ligplaatsen Amsterdam-Rijnkanaal

Hoofdvaarwegen

Bruggen Amsterdam-Rijnkanaal

Hoofdvaarwegen

ZEELAND

Project

type project

Verdiept spoor Goes

Spoor

Goederen VeZA

Spoor

N61 Hoek Schoondijke

rijksweg

A58 aansluiting Goes

rijksweg

N57/N59

rijksweg

N62 Sloe/Tractaatweg

rijksweg

A4 Klaaswaal

rijksweg

Kreekraksluis

Hoofdvaarwegen

Krammersluis

Hoofdvaarwegen

Hansweert

Hoofdvaarwegen

Bruggen Rijn-Scheldeverbinding

Hoofdvaarwegen

Uitbreiding ligplaatsen Rijn-Scheldeverbinding

Hoofdvaarwegen

Sluis Kanaal Gent – Terneuzen

Hoofdvaarwegen

Onderzoek Deltaprogramma Zuidwestelijke Delta

waterkeren

Krammer Volkerak en verzilting

Waterbeheren

Zandhonger Oosterschelde

Waterkeren

Grevelingen

Waterbeheren

Volkerak-Zoommeer (zoetwatervoorziening /zout maken)

Waterbeheren

LIMBURG

Project

type project

IJzeren Rijn

Spoor

Aansl Railterminal Chemelot

Spoor

Maasroute fase 2

Hoofdvaarwegen

A2 Structurele verbreding

Rijksweg

N280

Provinciale weg en brug (rijksweg)

Buitenring Parkstad

Provinciale weg

A76 Aansluiting Nuth

Rijksweg

Ruimtelijke Mobiliteitspakket Maastricht Noord

Gebieds-ontwikkeling

Maasroute fase 2

Hoofdvaarwegen

Bouw 4e sluiskolk Ternaaien

Hoofdvaarwegen

Bruggen Born-België

Hoofdvaarwegen

Vervolg Maaswerken (3e toetsing)

Waterkeren

Ooijen Wannsum

Waterkeren

Rivierverruiming Maas

Waterkeren

BRABANT

Project

type project

Vught verdiepte ligging

spoor

Breda-Utrecht

spoor

sprinters Brabantstad

spoor

maaslijn

spoor

A58 Bergen op Zoom – eindhoven

rijksweg

A4 Dinteloord – Bergen op Zoom (waaronder Steenbergen)

rijksweg

A27 Lunetten Hooipolder

rijksweg

A58 Tilburg – Eindhoven

rijksweg

A59/Oostelijke Langstraat

integraal

N65 verkenning Gebiedsontwikkeling

integraal

A59/A50 incl Paalgraven

rijksweg

A50 Paalgraven – Eindhoven (Ekkersrijt)

rijksweg

N279 noord Den Bosch – Veghel

provinciale weg

A67 belgië – Duitsland

rijksweg

A67 Eindhoven – Venlo no regretpakket

rijksweg

A67 Eindhoven – Venlo verbreding naar 2x3

rijksweg

A2 Eindhoven – Weert

weg

BERZOB

Hoofdvaarwegen

ZUIDVLEUGEL

Project

type project

Delft Zuid-Schiedam Kethel 4 sporigheid

spoor

Maasvlakte

spoor

Goudselijnen frequenties + infra

spoor

Alphen-Woerden spoorverdubbeling

spoor

Robel

spoor

A13/16

rijksweg

Rijnlandroute

provinciale weg

Rotterdamsebaan (Den Haag Binckhorst – Knooppunt Ypenburg)

lokale weg

Nieuwe Westelijke Oeververbinding (MIRT-Verkenning Rotterdam)

rijksweg

Brienenoord/Algera-corridor/HBAC (MIRT-Verkenning Rotterdam)

rijksweg

A20 Rotterdam – Knooppunt Gouwe (MIRT-Verkenning Rotterdam)

rijksweg

A15 Papendrecht – Gorinchem (MIRT-Verkenning Rotterdam)

rijksweg

A4-passage en Poorten&Inprikkers (MIRT-Verkenning Haaglanden)

rijksweg

Pakket netwerkversterkende maatregelen Zuidvleugel

rijks-/provinciale/lokale wegen

A4 Delft – Schiedam

rijksweg

Flessenhalzen (spitsstroken) A4 en A12

rijksweg

Parallelstructuur Gouweknoop (A12/A20)

provinciale weg

Quick wins (MIRT-Verkenning Rotterdam)

rijks-/provinciale/lokale wegen

Quick wins (MIRT-Verkenning Haaglanden)

integraal

Verdubbeling Veilingroute N222

provinciale weg

Noordelijke Ontsluitingsweg Greenport Duin- en Bollenstreek

provinciale weg

Randweg Rijnsburg

lokale weg

Restant studieprojecten Aansluitingenprogramma HWN/OWN

rijks-/provinciale wegen

A4 Hoogvliet – Klaaswaal (A4-Zuid)

rijksweg

A4 Burgerveen – Leiden 2x4

rijksweg

Rijn Gouwelijn west

Reg OV

OV op Rotterdam Zuid

Reg OV

OV Centrale Zone Den Haag

Reg OV

Hoekse lijn

Reg OV

Zuidvleugelnet: Leiden-Den Haag CS; Leiden-Zoetermeer en Westland-Leyenburg

reg OV

Verbreding Maasgeul

Hoofdvaarwegen

Capaciteit Volkeraksluizen

Hoofdvaarwegen

Overnachtingsplaatsen Merwedes

Hoofdvaarwegen

Verkeerssituatie Hollandsch Diep-Dortsche Kil

Hoofdvaarwegen

Onderzoek Deltaprogramma Rijnmond

waterkeren

Investering Deltaprogramma Rijnmond

waterkeren

NOORD WEST NEDERLAND

Project

type project

Zuidas 6 sporig

spoor

IJmeerverbinding

spoor / weg

capaciteit spoorlijn Hoorn – Amsterdam

spoor

Naarden/Bussum verdiepte ligging

spoor

capaciteit A'dam Sloterdijk – Zuidas

spoor

NSP Zuidas

spoor

A1/A27/A30

rijksweg

A4 De Hoek – Burgerveen

rijksweg

A6 Almere–Lelystad

rijksweg

A7 Amsterdam–Hoorn

rijksweg

A9 Amsterdam–Alkmaar

rijksweg

A10 noord

rijksweg

A10 zuid

rijksweg

N50 Ens–Ramspol

rijksweg

N8 Zaanstad–Heemskerk (A8-A9)

provinciale weg

N23 Alkmaar–Kampen

provinciale wegen

N201+

provinciale weg

stedelijke bereikbaarheid Almere

provinciale en gemeentelijke wegen

Ombouw Amstelveenlijn

OV

HOV knoop Amstelveen

OV

Zuidtangent West

OV

HOV netwerk MRA gebied incl zaan/ij ontsluiting

OV

OV bereikbaarheid Luchthaven Lelystad en station Lelystad zuid

OV en spoor

Keersluis Zeeburg

Hoofdvaarwegen

Capaciteitsuitbreiding ligplaatsen Amsterdam–Lemmer

Hoofdvaarwegen

Lichteren IJmuiden

Hoofdvaarwegen

Vaarweg IJsselmeer-Meppel

Hoofdvaarwegen

Zeesluis IJmond

Hoofdvaarwegen

Afsluitdijk

waterkeren

extra spuicap. Afsluitdijk

waterkeren

RRAAM Rijk regio A'dam – Almere -Markermeer w.o. TBES

watebeheren

Deltaprogramma IJsselmeergebied

waterkeren

Uitvoering Deltaprogramma IJsselmeergebied

waterkeren

OOST NEDERLAND

Project

type project

HSL Oost

spoor

Olst-Wijhe spoorverdubbeling

spoor

Emperboog

spoor

Noordtak Betuweroute

spoor

doortrekken A 15

rijksweg

A1 beekbergen

rijksweg

A1 Apeldoorn Azelo

rijksweg

N340

provinciale weg

N18

rijksweg

n35 Zwolle Wijthmen

rijksweg

n35 Wijthmen Nijverdal

rijksweg

N35 Nijverdal Wierden

rijksweg

N50 Kampen zuid tot Ramspol

rijksweg

N50 Kampen Kampen zuid

rijksweg

HOV-netwerk Arnhem Nijmegen

HOV

HOV netwerk Twente

HOV

HOV-as Ede-Wageningen en Wageningen-Nijmegen

HOV

OV-corridor richting Doetinchem en upgraden valleilijn

gedec. spoor

KAN-Weeze

spoor

IJssellijn tbv extra IC's en sprinters (SP plan)

spoor

traject Oost

spoor

Vaarweg Meppel-Ramspol

Hoofdvaarwegen

Bovenloop-IJssel

Hoofdvaarwegen

Capaciteits-uitbreiding ligplaatsen IJssel

Hoofdvaarwegen

Toekomstvisie Waal

Hoofdvaarwegen

Eefde/Twente-kanalen fase 2

Hoofdvaarwegen

Bruggen Twentekanalen

Hoofdvaarwegen

IJssel fase 2

Hoofdvaarwegen

Sluis Delden

Hoofdvaarwegen

Sluis Weurt

Hoofdvaarwegen

Bodemdaling Waal/IJssel

Hoofdvaarwegen

IJsselsprong Zutphen

o.a. Waterkeren

IJsselsdelta Kampen + Hoogwatergeul

o.a. Waterkeren

Renovatie stuwen Nederrijn en Lek

waterbeheren

Waalweelde

waterbeheren

NOORD NEDERLAND

Project

type project

Wegverbinding Almelo - Hoogeveen

rijksweg

A7 Zuidelijke Ringweg Groningen fase2

rijksweg

N361 Groningen – Winsum – Mensingeweer

provinciale weg

N33 Assen – Zuidbroek

rijksweg

N31 Traverse Harlingen

rijksweg

aansluiting N31/N369 Drachten Noord

rijks-/provinciale wegen

A28-A37 Knooppunt Heerenveen

rijksweg

A6/A7 Knooppunt Joure

rijksweg

A6 Scharsterrijnbrug

rijksweg

Centrale As NO Fryslan

provinciale weg

N33 Zuidbroek – Eemshaven

rijksweg

Bereikbaarheid Heerenveen

rijks-/provinciale wegen

Zwolle – Groningen / Leeuwarden

spoor

Heerenveen – Groningen

spoor

Groningen – Bremen

spoor

Leeuwarden – Groningen

spoor

Emmen – Zwolle / Almelo

spoor

quick scan maatregelen Noord

dec spoor

regiotram fase 1

OV

regiotram fase 2

OV

OV routes Leeuwarden

OV

Capaciteitsuitbreiding ligplaatsen Lemmer-Delfzijl

Hoofdvaarwegen

Verdieping vaarweg Boontjes

Hoofdvaarwegen

Sluis Gaarkeuken

Hoofdvaarwegen

Oostersluis

Hoofdvaarwegen

Vaarweg Lemmer-Delfzijl fase 3

Hoofdvaarwegen

vaarweg lemmer- delfzijl fase 2

Hoofdvaarwegen

Sluis Lemmer

Hoofdvaarwegen

Integrale verkenning Legger Vlieland en Terschelling

waterkeren

Gebiedsontwikkeling Lemmer

Integraal / water

Gebiedsontwikkeling Leeuwarden Nieuw Stroomland

Integraal / water

Onderzoek Deltaprogramma Waddengebied

waterkeren


XNoot
1

Kamerstuk 32 123-A, nr. 19.

XNoot
2

Kamerstuk 31 700-A nr. 41.

Naar boven