32 043 Toekomst pensioenstelsel

Nr. 237 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 1 december 2014

Tijdens de behandeling van de Verzamelwet Pensioenen 2014 op 3 juli jl. (Handelingen II 2013/14, nr. 102, item 8) heb ik toegezegd de situatie omtrent het aansluitingsbeleid van het Pensioenfonds voor de Grafische Bedrijven (PGB) nader te duiden. Met deze brief doe ik deze toezegging gestand.

Huidige situatie

PGB is van oudsher het verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfonds voor grafische bedrijven. Een bedrijfstakpensioenfonds is in de Pensioenwet gedefinieerd als een pensioenfonds ten behoeve van een of meer bedrijfstakken of delen van een bedrijfstak.

De laatste tijd sluiten zich verschillende bedrijven en branches aan bij PGB.

Hieronder zijn ook (ondernemings)pensioenfondsen die op het eerste gezicht niet in de grafische bedrijfstak werkzaam zijn. De uitbreiding vindt plaats via de statutaire werking. De verplichtstelling zelf wordt door PGB niet uitgebreid.

Evenmin vindt de uitbreiding plaats via de route van een vrijwillige aansluiting bij een bedrijfstakpensioenfonds, waarvoor in artikel 121 van de Pensioenwet een regeling is opgenomen. Mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan kan een bedrijfstakpensioenfonds een uitvoeringsovereenkomst sluiten met een werkgever die niet onder de werkingssfeer van het bedrijfstakpensioenfonds valt, maar die zich vrijwillig bij het bedrijfstakpensioenfonds wil aansluiten.

Tegelijkertijd constateer ik dat de huidige pensioenwetgeving niet in de weg staat aan het feit dat de statutaire werkingssfeer ruimer is dan de verplichtstelling. Dat betekent dat PGB op basis van de huidige pensioenwetgeving als pensioenuitvoerder kan optreden voor (meerdere) ondernemingen/bedrijfstakken of delen van een bedrijfstak die niet onder de verplichtstelling vallen.

Kanttekeningen

De afgelopen jaren heeft een forse consolidatie van pensioenfondsen plaatsgevonden. Deze consolidatie zal zich naar verwachting voortzetten. In verband daarmee is het wenselijk voor sociale partners, die daarvoor kiezen, dat er voldoende opties beschikbaar zijn om hun pensioenregelingen elders te laten uitvoeren. Het algemeen pensioenfonds kan daarbij behulpzaam zijn. Het huidige aansluitingsbeleid van PGB sluit ook aan bij deze ontwikkeling. Dat laat onverlet dat ik kanttekeningen plaats bij de wijze waarop het aansluitingsbeleid van PGB nu plaatsvindt, mede in relatie tot de introductie van het algemeen pensioenfonds.

Dat betreft vooral het feit dat PGB op de zakelijke markt van uitvoering van pensioenregelingen van werkgevers uiteindelijk concurreert om dezelfde deelnemers met verzekeraars, waarbij PGB haar verplichtstelling gebruikt om andere pensioenfondsen op te nemen, terwijl verzekeraars in die concurrentie de met een verplichtstelling samenhangende voordelen niet hebben.

In het voorontwerp van wet tot introductie van het algemeen pensioenfonds is mede daarom voorgesteld om verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen niet toe te staan zich om te vormen tot, of hun regelingen uit te laten voeren door, een algemeen pensioenfonds.

Voornemen

De wetgever heeft een dergelijk gebruik van de uitbreiding via de statutaire werkingssfeer niet voorzien. Daarom ben ik voornemens om nadere voorwaarden te verbinden aan het aansluitingsbeleid van verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen, dat plaatsvindt via een (voortdurende) uitbreiding van de statutaire werking met een (deel van een) bedrijfstak. Deze voorwaarden zullen worden opgenomen in het wetsvoorstel tot introductie van het algemeen pensioenfonds. Ik wijs erop dat deze voorwaarden niet zullen gelden bij uitbreiding van de verplichtstelling of opname van een ander verplichtgesteld bedrijfstakpensioenfonds, maar uitsluitend bij uitbreiding van de werkingssfeer met een «vrijwillig» deel.

Communicatie met PGB

Tegen de hier bovengeschetste achtergrond heb ik PGB in een brief van 19 mei jl. verzocht tot het moment van inwerkingtreding van de Wet algemeen pensioenfonds de grootst mogelijke terughoudendheid te betrachten bij het realiseren van uitbreidingen via een voortdurende aanpassing van de statutaire werkingssfeer, zowel waar het nieuwe aansluitingen betreft als bij aansluitingen waarover op dit moment met andere partijen wordt gesproken. Ik heb in mijn brief er tevens op gewezen dat de consolidatie van pensioenfondsen die onderdeel willen worden van PGB tot die tijd, net zoals dat nu en in het verleden het geval was, ook via een uitbreiding van de verplichtstelling mogelijk is dan wel via de route van een vrijwillige aansluiting bij een bedrijfstakpensioenfonds.

De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, J. Klijnsma