Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 29 januari 2021
Langs deze weg informeer ik uw Kamer over de rookverbodinspecties van de NVWA. De
NVWA heeft eind 2019 conform Arbowetgeving de risico-inventarisaties en evaluatie
(RI&E) geactualiseerd met betrekking tot de rookcontroles in het algemeen en in het
bijzonder de rookcontroles bij shishalounges. Als werkgever moet de NVWA de blootstelling
aan schadelijke en kankerverwekkende stoffen voorkomen of verminderen.
In de RI&E is geconcludeerd dat inspecteurs tijdens rookcontroles blootgesteld worden
aan kankerverwekkende stoffen en dat de NVWA meer maatregelen moet nemen om de blootstelling
aan schadelijke en kankerverwekkende stoffen te voorkomen of te verminderen. Over
de rookcontroles in shishalounges wordt geconcludeerd dat de inspecteurs relatief
lang en veel blootgesteld worden aan kankerverwekkende stoffen, doordat de naleving
bij deze bedrijven laag is en ook het roken van alleen kruidenrookproducten leidt
tot blootstelling aan schadelijke stoffen. Begin 2020 is de toezichtmethode voor de
reguliere horeca, zoals bij cafés en discotheken, aangepast, zodat de blootstelling
aan schadelijke stoffen wordt verminderd. Dit is voornamelijk gedaan door de inspectieduur
te verminderen en het aantal uit te voeren controles beter te verdelen onder de inspecteurs.
Vanwege het belang van het uitvoeren van de rookcontroles bij reguliere horecalocaties
en het controleren van de nieuwe regels omtrent het verbod op rookruimten is voorrang
gegeven aan het aanpassen van deze toezichtmethode. Gedurende de periode waarin de
toezichtmethode werd aangepast zijn er geen rookcontroles uitgevoerd, als gevolg van
de coronamaatregelen en de daarmee gepaard gaande sluiting van de horeca. De aangepaste
toezichtmethode voor de reguliere horeca is daarom in de zomer van 2020 geïmplementeerd.
De afgelopen maanden heeft de NVWA de mogelijkheden onderzocht om ook de blootstelling
aan schadelijke stoffen bij inspecties in shishalounges te verminderen. Het aanpassen
van de inspectiewerkwijze zit in een afrondende fase. De controles bij shishalounges
worden weer hervat als de Ondernemingsraad van de NVWA heeft ingestemd met de aangepaste
werkwijze en de horeca weer open mag. In verband met het mogelijke negatieve effect
op de naleving en het feit dat de horeca meerdere malen langere tijd gesloten is geweest
door de coronamaatregelen heb ik uw Kamer niet eerder geïnformeerd. Het eerder publiek
maken van het tijdelijk niet uitvoeren van inspecties zou immers kunnen leiden tot
het bewust niet naleven van het rookverbod. Ik ben blij als de NVWA de rookinspecties
bij shishalounges binnenkort weer kan hervatten op een veiligere manier.
In shishalounges is het roken van de waterpijp met tabak niet toegestaan, maar de
waterpijp zonder tabak, met kruidenrookproducten of dampsteentjes, is wel toegestaan.
De naleving van het rookverbod in shishalounges(het is niet toegestaan de waterpijp
met tabak in de horeca te roken) is zeer slecht. Daarnaast is er naar alle waarschijnlijkheid
een toename van blootstelling aan (tabaks)rook in de shishalounges door het afschaffen
van de rookruimtes. Zeker wanneer bedrijven het roken van waterpijpen, ook zonder
tabak, weer in het gehele bedrijf toelaten. Ik vind deze mogelijke toename van de
blootstelling, zowel aan de tabaksrook als de rook van kruidenrookproducten en dampsteentjes,
verontrustend. De blootstelling aan schadelijke stoffen in shishalounges heeft gevolgen
voor de inspectiewijze van de NVWA, maar laat ook zien dat er een groot risico is
voor de volksgezondheid van bezoekers en medewerkers van shishalounges. Daarom heb
ik besloten een aantal beleidsmatige scenario’s te laten onderzoeken om te bestuderen
hoe de blootstelling aan schadelijke stoffen in shishalounges kan worden verminderd.
Het onder het rookverbod brengen van kruidenrookproducten of het gebruik van de waterpijp
in het algemeen zijn voorbeelden van deze scenario’s, als ook het minder aantrekkelijk
maken van de waterpijp door een verbod op zoete smaakjes. In dit onderzoek zal worden
gekeken naar verschillende aspecten, waaronder de volksgezondheidseffecten, de sociaaleconomische
effecten, maar ook zal worden gekeken hoe op de scenario’s kan worden gehandhaafd
door de NVWA. Ik verwacht de resultaten van dit onderzoek rond de zomer naar uw Kamer
te sturen.
De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
P. Blokhuis