31 865 Verbetering verantwoording en begroting

Nr. 97 BRIEF VAN DE ALGEMENE REKENKAMER

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 mei 2017

Op 28 maart jl. heeft de voorzitter van de Adviescommissie Verslaggevingsstelsel rijksoverheid het rapport Baten en lasten geherwaardeerd – Voor- en nadelen van verdere toevoeging van baten-lasteninformatie aangeboden aan de Minister van Financiën en de president van de Algemene Rekenkamer. Op 31 maart 2017 stuurde de Minister van Financiën deze rapportage aan u, alsmede aan de voorzitter van de Eerste Kamer (Kamerstuk 31 865, nr. 93). Via deze brief geven wij u onze reactie op de rapportage.

Wij verwelkomen het advies van de commissie als een uitgelezen kans voor het Rijk om de komende jaren een verbetering van de financiële informatievoorziening door te voeren. Oplossing van de in de rapportage benoemde knelpunten versterkt de basis voor het budgetrecht en de controlerende rol van het parlement.

Een rijksbreed baten-lastenstelsel biedt perspectief op financiële informatie die op eenduidige wijze voor ieder ministerie het hele financiële verhaal vertelt. Via verbeterd zicht op de financiële positie van de ministeries en de integrale kosten van beleid en activiteitenkunnen zowel korte als lange termijn-gerichte financiële beslissingen beter worden onderbouwd. De informatiepositie van het parlement kan verder worden versterkt doordat bij invoering van een baten-lastenstelsel de huidige diversiteit aan instrumenten om geld over te hevelen naar andere begrotingsjaren kan worden opgeschoond. Ook wordt de informatie in departementale jaarverslagen qua inhoud en taal beter vergelijkbaar met de verslaggeving elders in de publieke sector in binnen- en buitenland. Inzetten op een baten-lastenstelsel betekent tevens dat Nederland aanhaakt bij de Europese agenda voor eenduidige financiële verslaggeving in de lidstaten, en daardoor een sterkere positie verwerft om het vervolg van die agenda te beïnvloeden.

Realisatie van deze hervorming versterkt de parlementaire greep op de publieke euro.

Wij achten het van belang dat het Rijk onder regie van het Ministerie van Financiën focus houdt op het einddoel van invoering van een baten-lastenstelsel, en verbeterings- en harmonisatiemaatregelen vanuit die focus prioriteert en invult. Door deze maatregelen op logische wijze te koppelen aan acties vanuit andere strategische agenda’s die in het rapport worden genoemd, kan de implementatie voortvarend en doelmatig plaatsvinden en wordt de financiële functie zo min mogelijk extra belast. Ook kunnen al snel eerste significante verbeteringen worden bereikt door voort te bouwen op beschikbare informatie en bestaande regelgeving. Daarbij valt te denken aan het opvolgen van de aanbeveling van de commissie om de staatsbalans opnieuw te introduceren en balansen in de departementale jaarverslagen op te nemen. Gegevens die nu alleen aan het CBS worden geleverd ten behoeve van de overheidsbalans, dienen dan voortaan mede om het parlementaire inzicht in de financiële positie van de ministeries en de Staat als geheel te vergroten.

Gegeven dit fundamentele belang bevelen wij u aan om het advies van de commissie te omarmen, en met het kabinet zo spoedig mogelijk concrete afspraken te maken over de aanpak en fasering van de te starten transitie, inclusief de informatievoorziening aan u gedurende de transitieperiode.

Wij zijn gaarne bereid ons standpunt nader toe te lichten, en met u mee te denken over de wijze waarop u het verloop van de hervorming kunt volgen en beoordelen. Wij zullen bezien op welke wijze wij onze producten laten mee-evolueren met de te verwachten ontwikkeling van de financiële informatie.

Wij sturen deze brief ook aan de voorzitter van de Eerste Kamer, en in afschrift aan de Minister van Financiën.

Algemene Rekenkamer

drs. A.P. (Arno) Visser, president

mr. K.Y. (Katinka Knoop), wnd. secretaris