31 865 Verbetering verantwoording en begroting

Nr. 139 BRIEF VAN DE MINISTERS VOOR RECHTSBESCHERMING EN VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 mei 2019

Op 28 maart 2019 heeft de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid verzocht om een toelichting op de opzet van de initiatieven «Recidivebestrijding («Koers en Kansen»)»en «Effectiviteit politieoptreden» in het kader van de operatie Inzicht in kwaliteit (OiiK) en de wijze waarop de Kamer wordt geïnformeerd over de voortgang van de initiatieven. Met deze brief gaan wij in op dit verzoek.

Operatie Inzicht in Kwaliteit

Zoals in het Regeerakkoord (bijlage bij Kamerstuk 34 700, nr. 34) opgenomen is de OiiK een initiatief van het gehele kabinet om de kennis over doeltreffendheid en doelmatigheid van beleid te vergroten. Het doel is om de maatschappelijke impact van beleid te vergroten door meer inzicht te krijgen in wat er werkt en wat niet.

Door inzicht te krijgen in de effecten van beleid en daarnaar te handelen, wordt overheidsoptreden steeds een stukje effectiever. Het koppelen van beleid en uitkomsten is echter niet eenvoudig. Het risico bestaat dat de operatie een «papieren exercitie» wordt als er geen aandacht is voor de complexiteit waar beleidsmakers mee te maken hebben. De koppeling tussen beleid en uitkomsten in de praktijk is immers niet altijd eenvoudig aan te tonen. Het definiëren en meten van kwaliteit bij overheidstaken is vaak ingewikkeld, net als het vaststellen van doeltreffendheid en doelmatigheid. De Minister van Financiën rapporteert twee maal per jaar over de voortgang van de Operatie.

Inzet JenV operatie Inzicht in Kwaliteit

Het doel van de operatie is om te leren en verbeteren; de leerervaring staat centraal. Daarbij liggen er bij JenV bijvoorbeeld kansen op het gebied van ex ante evaluaties en het gebruik van (open) data. Daarbij gaat het niet om «meer» evalueren maar «anders» evalueren. De beleidscontext wordt steeds complexer en daar is een passend instrumentarium voor nodig. We moeten onszelf permanent de vragen blijven stellen: wat willen we bereiken, wat gaan we daarvoor doen en – ook niet onbelangrijk: wat mag het kosten? We moeten streven naar een evaluatiestelsel dat gedurende het gehele beleidsproces bruikbare inzichten genereert over de (verwachte) resultaten en kosten van beleid en de mogelijke verbetering ervan.

Opzet proeftuin Koers en kansen

De proeftuin «Koers en kansen voor de sanctie-uitvoering» werkt aan een effectiever en toekomstbestendig sanctiestelsel. Hiervoor is een ontwikkel- en leerprogramma ingericht bestaande uit lokale projecten en bestuurlijke samenwerking, gebaseerd op drie «veranderlijnen»: veilig dichtbij, levensloop centraal en vakmanschap voorop. Inmiddels zijn circa 40 projecten gestart. Deze gaan onder andere over continuïteit van interventies, flexibel op- en afschalen, lokale detentievoorzieningen en het organiseren van brede contextinformatie ten behoeve van strafzaken. De projecten verschillen in aanpak, opzet en betrokken ketenpartners. Met overkoepelend onderzoek beoogt het programma inzichtelijk te maken welke werkwijzen het meest bijdragen aan een doeltreffender en doelmatiger sanctie-uitvoering. Met dit inzicht kunnen goed onderbouwde besluiten genomen worden over opschaling en borging van effectief gebleken werkwijzen. Bij dit proces zijn bestuurders uit verschillende domeinen en wetenschappers betrokken. Uw Kamer ontvangt bij de voortgangsrapportage over de visie op gevangenisstraffen een rapportage over de Koers en kansen projecten.

Opzet initiatief Effectiviteit Politieoptreden

De proeftuin «effectiviteit politie optreden» heeft als doel om de verbanden en samenhang tussen gegevens over de middelen die de politie inzet, het politiewerk en de veiligheid waaraan dit politiewerk een bijdrage levert te versterken. Hiervoor zijn reeds diverse gegevens en indicatoren beschikbaar; de proeftuin richt zich op het verder inzichtelijk maken van het onderlinge verbanden. Deze gegevens kunnen onder andere benut worden om de gesprekken tussen het departement, de politie en de gezagen te voeden met feiten en cijfers over het politieapparaat in relatie tot de uitvoering van de taken en de effecten op veiligheid. De maatschappelijke waarde van de proeftuin is om inzichtelijk te maken of de politieorganisatie nu en in de toekomst dusdanig is bekostigd, ingericht, getraind en klaar is om ingezet te worden om haar maatschappelijke taak te kunnen vervullen om zo het beoogde effect op de veiligheid te bereiken.

Vervolg van de operatie & rapportage aan de Kamer

De ambities van JenV ten aanzien van de operatie zijn groot. Door te starten met deze twee initiatieven, leveren wij een bijdrage aan de eerste fase van de uitvoering van de operatie. De lessen die worden getrokken uit deze initiatieven worden departementaal en Rijksbreed benut.

Het Ministerie van Financiën rapporteert halfjaarlijks aan uw Kamer over de voortgang van de operatie en de initiatieven in het bijzonder. Het heeft onze voorkeur om géén aanvullende monitor of rapportage aan uw Kamer te sturen op JenV terrein. Daarnaast wordt uw Kamer middels reguliere rapportages zoals de jaarlijkse voortgangsrapportage met betrekking tot Koers en Kansen, de tweejaarlijkse recidivemonitor en het halfjaarbericht politie voorzien van informatie over voortgang van deze onderwerpen in algemene zin.

De Minister voor Rechtsbescherming, S. Dekker

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus