31 839 Jeugdzorg

Nr. 113 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 mei 2011

Hierbij informeer ik u over het kwaliteitskader «voorbereiding en screening aspirant-pleegouders» dat Jeugdzorg Nederland recent aan mij heeft aangeboden. Met de ontwikkeling van dit kwaliteitskader doe ik de toezegging gestand van mijn voorganger, de toenmalig minister voor Jeugd en Gezin, om samen met de partijen die betrokken zijn bij pleegzorg te bezien in hoeverre een uniformering van voorbereiding en screening van aspirant-pleegouders vorm kan krijgen¹. Tevens bied ik u een samenvatting van dit kwaliteitskader aan².

Totstandkoming van het kwaliteitskader

In aansluiting op de bovenstaande toezegging, die op 11 mei 2010 aan uw Kamer is gedaan, heeft Jeugdzorg Nederland het initiatief genomen om een landelijk kwaliteitskader te ontwikkelen voor de voorbereiding en screening van aspirant-pleegouders. Bij de ontwikkeling van dit kwaliteitskader heeft er regelmatig inhoudelijke afstemming plaatsgevonden tussen Jeugdzorg Nederland, het IPO en mijn ministerie. Daarbij ben ik tegemoet gekomen aan de wens van uw Kamer om ook de relevante (veld-)partijen te betrekken: de Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen (NVP), het Landelijk Overleg Pleegouderraden (LOPOR), de Inspectie Jeugdzorg en de Raad voor de Kinderbescherming hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de inhoud van het kwaliteitskader.

Op 5 april 2011 is het kwaliteitskader «voorbereiding en screening aspirant-pleegouders» door Jeugdzorg Nederland vastgesteld nadat alle 28 pleegzorgaanbieders aangaven de afspraken uit het kwaliteitskader te onderschrijven.

Inhoud van het kwaliteitskader

Het kwaliteitskader «voorbereiding en screening aspirant-pleegouders» is een intern werkdocument van de pleegzorgaanbieders en bevat afspraken over de wijze waarop zij aspirant-pleegouders in Nederland voorbereiden en screenen. Bij de ontwikkeling van dit kwaliteitskader is er door alle betrokken partijen, naast de voorgenomen uniformering, ook gekeken naar mogelijke verbeteringen die doorgevoerd zouden kunnen worden in de huidige praktijk van voorbereiding en screening van aspirant-pleegouders.

Ik hecht veel waarde aan de inhoud van het kwaliteitskader en het initiatief dat Jeugdzorg Nederland daartoe heeft genomen. Het is een goede ontwikkeling dat er nu voor het eerst door álle 28 pleegzorgaanbieders in Nederland afspraken zijn vastgelegd over het proces van voorbereiding en screening van aspirant-pleegouders. Hierdoor zullen er minder onderlinge verschillen in voorbereiding en screening bestaan tussen de pleegzorgaanbieders en zal het voorbereidings- en screeningsproces voor aspirant-pleegouders en alle andere betrokkenen veel uniformer én inzichtelijker worden. Tegelijkertijd behouden de pleegzorgaanbieders de ruimte om maatwerk te bieden en de voorbereiding en screening toe te spitsen op de specifieke kenmerken van de groep aspirant-pleegouders en pleegkinderen in hun regio.

Een voorbeeld van een goede afspraak die in het kwaliteitskader is vastgelegd, is dat alle pleegzorgaanbieders vaste criteria gaan hanteren waaraan iedere aspirant-pleegouder in Nederland in ieder geval moet voldoen. Daarnaast zijn er onder andere afspraken gemaakt over het afleggen van huisbezoeken door screeners, de mogelijkheid tot het bevragen van referenten en het opvragen van medische gegevens, het informeren van aspirant-pleegouders over het selectiebesluit en het herscreenen van personen die al pleegouder zijn (bijvoorbeeld wanneer de pleegzorgbegeleiding daar aanleiding toe geeft of wanneer een pleegouder door verhuizing overstapt naar een andere pleegzorgaanbieder).

In het kwaliteitskader zijn nu nog geen afspraken tussen pleegzorgaanbieders vastgelegd over het uitwisselen van informatie over (aspirant-)pleegouders. Het uitwisselen van informatie over (aspirant-)pleegouders kan bijvoorbeeld voorkomen dat een afgewezen aspirant-pleegouder ongemerkt bij een andere pleegzorgaanbieder probeert pleegouder te worden. De belangrijkste reden dat afspraken hierover op dit moment nog ontbreken, is dat ik de informatie-uitwisseling tussen pleegzorgaanbieders wil inrichten op een zo effectief en efficiënt mogelijke manier met inachtneming van de privacyregelgeving. Daarbij moet de uitgewisselde informatie betrouwbaar zijn en moeten schijnzekerheid en vals-positieve meldingen zoveel mogelijk voorkomen worden. Het kabinet onderzoekt op dit moment op meerdere terreinen, bijvoorbeeld naar aanleiding van het rapport van de Commissie Gunning, hoe informatie-uitwisseling optimaal kan bijdragen aan de veiligheid van kinderen. Ik wil deze resultaten afwachten, zodat de informatie-uitwisseling tussen pleegzorgaanbieders daarna zo goed mogelijk en in samenhang met ander kabinetsbeleid ingevuld kan worden.

Implementatie van het kwaliteitskader

Nu de pleegzorgaanbieders landelijke afspraken hebben gemaakt over de voorbereiding en screening van aspirant-pleegouders, is het van belang dat deze afspraken goed worden geïmplementeerd.

Jeugdzorg Nederland heeft mij laten weten dat met de 28 pleegzorgaanbieders is afgesproken dat zij op 1 september 2011 een implementatieplan gereed hebben. Met dat implementatieplan wordt het kwaliteitskader vertaald naar een praktische invulling en een communicatieplan. Jeugdzorg Nederland heeft de pleegzorgaanbieders geadviseerd om de pleegouderraden actief te betrekken bij de ontwikkeling van de implementatieplannen. Volgens de planning van Jeugdzorg Nederland zullen de pleegzorgaanbieders per 1 januari 2012 hun voorbereidings- en screeningsproces hebben ingericht conform het kwaliteitskader.

Naleving van het kwaliteitskader

Om te waarborgen dat het kwaliteitskader ook daadwerkelijk leidt tot een uniformer en inzichtelijker proces van voorbereiding en screening, zullen de provincies en de Inspectie Jeugdzorg een rol spelen bij het toezicht op de naleving van het kwaliteitskader.

Ik ben voornemens om het kwaliteitskader op te nemen in het Landelijk Beleidskader Jeugdzorg, waarbij ik de provincies verzoek om actief bij pleegzorgaanbieders na te gaan of zij de voorbereiding en screening van aspirant-pleegouders conform het kwaliteitskader uitvoeren.

De Inspectie Jeugdzorg heeft mij laten weten dat zij het kwaliteitskader zal betrekken bij toekomstig toezicht naar de pleegzorg. Daarnaast zal de inspectie het kwaliteitskader betrekken bij de ontwikkeling van risico-indicatoren voor pleegzorg, zoals dat is opgenomen in haar Jaarwerkprogramma 2011.

De staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

M. L. L. E. Veldhuijzen van Zanten-Hyllner

---

1 TK 2009–2011, 31 839, nr. 64, 13 juli 2010.

2 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.