31 568 Staatkundig proces Nederlandse Antillen

Nr. 218 BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 juni 2021

Hierbij bied ik u in overeenstemming met artikel 71 van de Veiligheidswet BES het rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid (IJenV) aan over het onderzoek naar de uitvoering van preventieve taken door de brandweer op Bonaire, Sint Eustatius en Saba¹.

De IJenV heeft de uitvoering van preventieve taken door het brandweerkorps Caribisch Nederland (BKCN) onderzocht. BKCN is conform de Veiligheidswet BES verantwoordelijk voor het voorkomen van, voorbereiden op en bestrijden van (brand)gevaar en ongevallen op zowel eilandelijk gebied als op de luchthaventerreinen. De bestuurscolleges van de drie eilanden zijn belast met de brandweerzorg op hun respectievelijke eilanden en maken daarbij gebruik van BKCN. Het korpsbeheer van BKCN is ondergebracht bij de Minister van Justitie en Veiligheid.

De hoofdvraag van het onderzoek is welke taken op het gebied van risicobeheersing voert BKCN uit, welke doelen stelt BKCN zich daarbij en worden deze bereikt.

Conclusies van de Inspectie

Gezaghebbers en de lokaal commandanten BKCN onderschrijven de ambities van BKCN die zijn opgenomen in het beheersplan 2020–2023 met als doel om o.a. de komende vier jaren risicobeheersing «meer op de kaart te zetten».

De vertaling van het beheersplan en de jaarplannen van het BKCN in drie concrete lokale eilandelijke plannen – nodig voor de brandweer om een aantoonbaar goede invulling aan de taakuitvoering te geven – ontbreekt grotendeels.

Ondanks het ontbreken van lokale plannen voert BKCN een groot deel van de door IJenV onderzochte risicobeheersingstaken, te weten advisering bij de verlening van bouwvergunningen, advisering bij evenementen en voorlichting, al wel uit. De manier waarop en de mate waarin verschilt per eiland. Over de uitvoering van deze taken en de samenwerking hierbij bestaat, zo geven partijen aan, over en weer wel tevredenheid.

Of hetgeen lokaal uitgevoerd wordt, het goede of goed genoeg is, wordt niet door brandweer of openbaar lichaam gemeten of bijgehouden. Dat kan ook niet, omdat lokale plannen en daarmee lokale doelen en eisen niet voorhanden zijn. Een gerichte bijsturing is daardoor ook niet mogelijk.

Naar aanleiding van het onderzoek concludeert IJenV dat BKCN zijn voornemen om meer aan risicobeheersing te gaan doen tot nu toe slechts ten dele heeft kunnen waarmaken. Om BKCN de ruimte te geven zijn ambities op het gebied van risicobeheersing waar te maken en zijn taakuitvoering te verbeteren, vraagt IJenV, net als in 2017 bij het rapport over de repressieve brandweerzorg², om meer aandacht en inzet van de openbare lichamen voor de brandweer(zorg) op hun eiland.

Aanbevelingen en beleidsreactie

De IJenV doet aanbevelingen richting de openbare lichamen en aan BKCN en de korpsbeheerder. De openbare lichamen wordt aanbevolen om de uitvoering van de taken op het gebied van risicobeheersing te versterken/verbeteren. Daartoe dienen de plannen zoals vastgelegd in het beheersplan van BKCN zo snel mogelijk vertaald te worden in lokale plannen waarin het openbaar lichaam zijn wensen en eisen voor de uitvoering van preventieve taken door de brandweer op zijn eiland vastlegt. Als nodig kan aan BKCN of aan/via de korpsbeheerder voor ondersteuning bij het (op korte termijn) opstellen van de benodigde plannen worden gevraagd.

Aan BKCN en korpsbeheerder wordt aanbevolen om als nodig (meer) actief ondersteuning aan te bieden aan de openbare lichamen bij het opstellen van de benodigde plannen. Indien concrete wensen en eisen van de openbare lichamen op het gebied van risicobeheersing zijn vastgesteld, dient de uitvoering gemonitord worden door BKCN en tezamen met elk openbaar lichaam afzonderlijk gekeken worden of de ondernomen acties op het eiland het beoogde doel/resultaat hebben of waar nodig bijgesteld moeten worden.

In 2018 heb ik in de kaderbrief aan BKCN groen licht gegeven voor de uitbreiding van financiële middelen en formatie om o.a. de ambities op het gebied van risicobeheersing te kunnen realiseren. BKCN heeft hierin stappen ondernomen en voert taken op het gebied van risicobeheersing uit, zo blijkt uit het rapport. De uitvoering van deze taken gebeurt op eigen initiatief van BKCN, met instemming en vaak in samenwerking met openbare lichamen. Van de openbare lichamen is echter meer aandacht en inzet voor de brandweer(zorg) op hun eiland nodig. De vertaling van het beheersplan BKCN naar lokale eilandelijke planvorming door openbare lichamen is nodig om aantoonboor goede invulling aan de taakuitvoering van risicobeheersing door BKCN te geven.

In mijn reguliere overleg in juni 2021 met de gezaghebbers van de eilanden, het Beheeroverleg brandweer, zal ik dit met hen bespreken. BKCN heeft zich bereid getoond bij de nadere planvorming vanuit haar expertise ondersteuning te bieden aan de openbare lichamen waar dit nodig blijkt en zal hierover in overleg treden met de openbare lichamen.

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

2 «Inrichting van de repressieve brandweerzorg Bonaire, Sint Eustatius en Saba», Rapport 2017 Inspectie Justitie en Veiligheid