31 409 Zee- en binnenvaart

Nr. 316 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 9 april 2021

Hierbij informeer ik uw Kamer over het incident met het containerschip Baltic Tern. Ik heb al Kamervragen over dit incident ontvangen, die ik zo spoedig mogelijk zal beantwoorden.

Op 7 april rond half elf ’s ochtends zijn er ten noorden van Ameland vijf containers overboord geslagen vanaf het containerschip Baltic Tern. Eén van de containers betrof een tankcontainer met aceton, een tweede tankcontainer bevatte gebruikte bakolie, twee containers bevatten houtvezels (kraftliner) en de vijfde container was geladen met houtpellets. De Baltic Tern, een zogenaamde feeder met een lengte van 169 meter en een capaciteit van 1.600 containers die vaart onder Cypriotische vlag, was onderweg van Sint-Petersburg naar Rotterdam via de bovenste verkeersbaan (van oost naar west) van de zuidelijke verkeersroute die langs de Waddeneilanden voert. De eigenaar van het schip wordt door mij op grond van de Wet bestrijding maritieme ongevallen verantwoordelijk gehouden voor het opruimen van de verloren containers en de daaruit afkomstige zaken.

Het ongeval benadrukt het belang van de maatregelen waartoe ik heb besloten na de eerdere ongevallen waarbij containers in zee terechtkwamen. Ik blijf me daarom met kracht inzetten om die maatregelen uit te voeren en zodoende de veiligheid van de containerscheepvaart boven de Wadden te verbeteren.

Stand van zaken Baltic Tern

Kort na de melding heeft de Kustwacht vanuit de lucht twee drijvende tankcontainers gelokaliseerd. Het verspreidingsmodel van Rijkswaterstaat gaf aan dat er zeker in de eerste 24 uur geen aanlanding op de stranden te verwachten was. Voor het middaguur op 7 april zijn de burgemeesters van de Waddeneilanden inhoudelijk geïnformeerd.

Vanwege de scheepvaartveiligheid heeft de Kustwacht waarschuwingen gegeven aan de scheepvaart in verband met het ongeval. Het Kustwachtvliegtuig is voor het invallen van de duisternis nogmaals over de incidentlocatie gevlogen en heeft de tankcontainer met aceton drijvend aangetroffen. In de loop van de nacht is deze container aan een Kustwachtschip vastgemaakt. De eigenaar van de Baltic Tern is als eerste begonnen met de berging van deze tankcontainer. Daarna komt de andere tankcontainer en de opsporing en berging van de overige containers aan de beurt. Aanlanden van grote hoeveelheden goederen wordt op dit moment niet verwacht.

De Baltic Tern naderde het gebied waar de containers overboord gingen vanuit Duitse wateren. Schepen die de verkeersbaan van oost naar west varen, kiezen al in Duitsland hun vaarroute. De Duitse autoriteiten waarschuwen sinds november 2020 grote containerschepen (type Panamax en Ultra Large Container Ship) die in westelijke richting varen op dezelfde wijze als de Kustwacht doet voor schepen die in oostelijke richting varen. Duitsland overweegt om ook waarschuwingen af te gaan geven aan feeders (zoals de Baltic Tern), zoals dit sinds november 2020 al gedaan wordt door Nederland. Bij de Baltic Tern is dit nog niet gebeurd. Het ongeval met de Baltic Tern zal het genoemde proces in Duitsland naar verwachting versnellen.

De Baltic Tern is op 8 april in de loop van de ochtend gearriveerd in de Waalhaven in Rotterdam. De ILT is aan boord gegaan om onderzoek te doen naar het ongeval.

Maatregelen containerscheepvaart

Zoals toegezegd tijdens het AO Maritiem van 3 december 2020 (Kamerstuk 31 409, nr. 310) zal ik uw Kamer voorafgaand aan het AO Maritiem van 2 juni a.s. uitgebreid informeren over de voortgang van de maatregelen op het gebied van containerscheepvaart. Daarbij zal ik onder meer ingaan op:

• de gesprekken met Duitsland en Denemarken om tot een gezamenlijk voorstel in IMO te komen over de routering van containerschepen ten noorden van de Waddeneilanden;

• het nader onderzoek van MARIN naar het effect van zogenaamd «groenwater» op feeders;

• het onderzoek naar de mogelijkheden voor verkeersbegeleiding van containerschepen;

• de verschillende acties die ik onderneem in IMO-verband, waaronder de inbreng van het ILT-rapport «Sjorren van containers op zeeschepen».

Wanneer er meer bekend is over de toedracht en de afwikkeling van het ongeval met de Baltic Tern, zal ik u daarover informeren.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, C. van Nieuwenhuizen Wijbenga