Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 4 april 2017
Hierbij bied ik u het openbare jaarverslag 2016 aan van de Algemene Inlichtingen-en
Veiligheidsdienst (AIVD)1. De Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten verplicht de AIVD om jaarlijks
aan het parlement verantwoording af te leggen over zijn werkzaamheden.
Naast het jaarverslag bied ik u ook het «Jaarbeeld 2016» aan, waarin op visuele wijze
de belangrijkste ontwikkelingen en aandachtsgebieden voor de AIVD in het afgelopen
jaar staan weergegeven. Daarnaast is ook de website van de AIVD geactualiseerd.
Toenemende dreiging
Terugkijkend op 2016 is sprake van toenemende dreiging voor het Westen en daarmee
voor Nederland. Ontwikkelingen als de crisis in Syrië, de internationale bemoeienissen
van Rusland en de coupepoging in Turkije vormden het decor waartegen de AIVD zijn
werk moest verrichten.
Ook in 2016 manifesteerde de jihadistisch-terroristische dreiging zich nadrukkelijk.
Europa werd meermalen getroffen door aanslagen door personen die (aan)gestuurd, gestimuleerd
of geïnspireerd waren door ISIS. In ons land zijn aanhoudingen verricht en zijn extra
maatregelen getroffen in verband met terroristische dreiging.
Ons land kreeg tevens te maken met vele, hardnekkige digitale aanvallen. Andere staten
probeerden daarmee informatie bij zowel overheidsinstellingen als bij topsectoren
uit Nederland weg te halen of om op heimelijke wijze politieke besluitvorming te beïnvloeden.
Nieuwe wet voor modernere bevoegdheden en stevigere waarborgen
Om dergelijke dreigingen het hoofd te kunnen bieden is de AIVD in 2016 gegroeid, zowel
in mensen als in middelen. Dat zal zich de komende jaren blijven voortzetten. Onmisbaar
daarbij is een goed wettelijk instrumentarium. Daarom ligt op dit moment bij de Eerste
Kamer een voorstel voor de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten,
dat in 2016 door het kabinet is ingediend (Kamerstuk 34 588). Die wet geeft de AIVD bevoegdheden, die passen in de moderne tijd. De wet sluit
daarbij ook aan bij de hedendaagse waarborgen om de persoonlijke levenssfeer van burgers
te beschermen.
Honderden inlichtingenproducten om anderen te informeren
De AIVD werkt samen met (overheids)partners om dreigingen terug te dringen. De dienst
heeft in 2016 aan afnemers zoals de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en
Veiligheid, het Openbaar Ministerie, het Ministerie van Buitenlandse Zaken, de Immigratie-
en Naturalisatiedienst en het lokaal bestuur honderden rapportages en ambtsberichten
verstrekt om hen de gelegenheid te geven handelend op te kunnen treden.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
R.H.A. Plasterk