30 597 Toekomst AWBZ

Nr. 162 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 februari 2011

Hierbij ontvangt u het Algemeen Rapport Uitvoering AWBZ 2009 van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).¹ Hiermee doet de NZa verslag van de uitvoering van de AWBZ door concessiehouders (zorgkantoren), de AWBZ-verzekeraars en het CAK. Met deze brief ga ik op hoofdlijnen in op de rapportage.

Samenvatting totaaloordeel

Het totaaloordeel per concessiehouder kan zijn: onvoldoende, matig, voldoende, ruim voldoende of goed. De NZa constateert dat de uitvoering van de AWBZ door concessiehouders de laatste vijf jaar sterk is verbeterd. Zeven concessiehouders (14 zorgkantoren) scoren «goed» en vier concessiehouders (18 zorgkantoren) scoren «ruim voldoende». Geen enkele concessiehouder scoort daarmee over 2009 lager dan «ruim voldoende». De NZa constateert tevens dat het CAK de werkzaamheden AWBZ in 2009 op voldoende wijze heeft uitgevoerd.

Verbeterpunten

Concessiehouders hebben naar de opvatting van de NZa in 2009 de verbeterpunten uit het verslag over 2008 in het algemeen redelijk goed opgepakt. Ongeveer tweederde van de verbeterpunten is opgevolgd.

De prestatiemeting AWBZ is ingedeeld naar drie prestatievelden: service en informatievoorziening aan cliënten, zorginkoop en zorgcontractering en modernisering van de administratieve organisatie. De verbeteringen werden bereikt op alle drie prestatievelden.

Hoewel het totaaloordeel over de uitvoering van de AWBZ over 2009 ruim voldoende tot goed is, heeft de NZa wederom op de genoemde prestatievelden verdere verbeterpunten geformuleerd. Ik verwijs hierbij naar hoofdstuk 2 van de NZa rapportage. De NZa volgt de uitwerking van deze punten en als blijkt dat de opvolging onvoldoende is neemt de NZa handhavingsmaatregelen.

Rechtmatigheid ontvangsten en uitgaven concessiehouders

De NZa heeft bij de concessiehouders in 2009 geen materiële onrechtmatige schaden AWBZ geconstateerd. Wel zijn bij een aantal concessiehouders onzekerheden over de rechtmatigheid vastgesteld. Het gaat om € 6 743 000 (0,03% van het totaal van de schaden AWBZ). De NZa schort haar oordeel over de onzekerheden op. Alle concessiehouders hebben in 2010 maatregelen genomen om de onzekerheid over de rechtmatigheid te analyseren en op te lossen. De NZa beoordeelt bij het onderzoek AWBZ 2010 of de concessiehouders erin zijn geslaagd de onzekerheden af te doen.

Wettelijke reserve AWBZ en beheerskosten AWBZ concessiehouders

Het totale budget beheerskosten van de concessiehouders steeg van € 134,3 miljoen in 2008 naar € 163,1 miljoen in 2009. De stijging is veroorzaakt door extra incidentele en structurele middelen voor verbetering van de publieksinformatie, verbetering van administratieve systemen en de overgang naar een administratie op verzekerdenniveau.

Aan beheerskosten is in 2009 € 138,3 miljoen uitgegeven. De NZa constateert dat deze uitgaven rechtmatig zijn.

Ultimo 2009 heeft één concessiehouder een negatieve reserve AWBZ en hebben vier concessiehouders een reserve AWBZ die meer bedraagt dan de toegestane 20% van het beheerskostenbudget. De betreffende concessiehouders moeten het door het CVZ vastgestelde bedrag van de overschrijding terugstorten in het AFBZ.

Concessiehouders hebben zich door ontbreken van eenduidige regelgeving op verschillende manieren verantwoord over behaalde rendementen op tijdelijk overtollige middelen PGB. In augustus 2010 heeft het College voor zorgverzekeringen concessiehouders geïnformeerd over de juiste wijze van verantwoording. Daardoor is in 2010 een correctie in de financiële verantwoording op dit punt nodig.

De NZa besteedt in het onderzoek uitvoering AWBZ 2010 specifiek aandacht aan de volgende punten:

• De verantwoording – in financiële termen – van de besteding van het extra budget beheerskosten 2010.

• De verantwoording van het rendement 2010 op tijdelijk overtollige middelen PGB en de correctie van onjuist verantwoord rendement over 2009 en 2008.

• De omvang van de wettelijke reserve AWBZ bij een concessiehouder die in 2009 een negatieve reserve had en bij de concessiehouders die in 2009 voor de eerste keer over een positieve reserve beschikten.

AWBZ verzekeraars

De NZa heeft geen onrechtmatigheden in de ontvangsten en uitgaven van de AWBZ verzekeraars (in 2009: € 12,3 miljoen) aangetroffen. Wel constateert de NZa enkele onzekerheden over de rechtmatigheid. De NZa volgt de voortgang van de inspanningen om hierin helderheid te krijgen.

CAK

De NZa heeft over 2009 geen onrechtmatige ontvangsten en uitgaven bij het CAK vastgesteld. Evenmin zijn onzekerheden over de rechtmatigheid geconstateerd.

Een van de taken van het CAK is het opleggen en innen van eigen bijdragen AWBZ. De processen eigen bijdrage AWBZ zorg met verblijf en eigen bijdragen AWBZ zorg zonder verblijf waren in 2008 niet op orde. Het CAK heeft in 2009 grote inspanningen gepleegd om verbeteringen tot stand te brengen en is daarin succesvol geweest. De NZa constateert dat het CAK de uitgevoerde werkzaamheden AWBZ in 2009 in totaliteit op voldoende wijze heeft uitgevoerd.

Aandachtspunten

Declareren op cliëntniveau

Het declareren op cliëntniveau voor intramurale zorg is uitgesteld van 1 juli 2009 tot 1 januari 2010. Dit onderwerp is voor de NZa een belangrijk aandachtspunt in 2010, ook omdat de concessiehouders voorbereidingen moeten treffen om dit voor de extramurale AWBZ-zorg te realiseren.

Persoonsgebonden budget

De NZa heeft in overleg met mijn departement en het College voor zorgverzekeringen bijgedragen aan een meer fraudebestendige PGB-regelgeving. Vanaf 1 januari 2010 hanteren concessiehouders een vernieuwd controleprotocol PGB-AWBZ. Het nieuwe protocol voorziet in moderne controletechnieken en schrijft ook voor dat bij vermoeden van misbruik ook onderzoek – materiële controle – wordt ingesteld bij budgethouder, zorgaanbieder en bemiddelingsbureau. De NZa toetst in het onderzoek uitvoering AWBZ 2010 per concessiehouder of aan alle punten van het protocol is voldaan. De NZa beschouwt 2010 daarbij als ervaringsjaar en legt een aanwijzing op als blijkt dat een consessiehouder onvoldoende actie onderneemt om het protocol binnen de organisatie te implementeren.

Fraudebestrijding

De NZa participeert in het overleg Verbetering fraudebestrijding in de zorg, onder leiding van mijn departement. Fraudemeldingen over zorgaanbieders worden via Zorgverzekeraars Nederland gemeld bij de NZa. In een nog te implementeren procedure wordt in overleg met het OM en de FIOD bezien of in die gevallen bestuursrechtelijk of strafrechtelijk handhaven aangewezen is.

Ontwikkelingen uitvoering AWBZ

De NZa zal de komende jaren specifiek aandacht besteden aan nieuwe ontwikkelingen die uitvoering van de AWBZ door zorgverzekeraars voor eigen verzekerden mogelijk moet maken.

Reactie

Ik concludeer op basis van de rapportage van de NZa dat de AWBZ in 2009 goed is uitgevoerd. Ik kan mij vinden in de door de NZa geformuleerde verbeterpunten op onderdelen en ga ervan uit dat de NZa hier op terugkomt in de rapportage over 2010.

De staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

M. L. L. E. Veldhuijzen van Zanten-Hyllner

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.