Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 29 augustus 2013
Op 13 augustus j.l. maakte de NZa de Marktscan Zorgverzekeringsmarkt 2013 openbaar1. Met deze brief bied ik u die marktscan aan tezamen met de beleidsbrief die de NZa
ter begeleiding van de marktscan meezond2.
De NZa schetst in de marktscan een voor mij bevredigend beeld van de werking van de
zorgverzekeringsmarkt. Belangrijk voor de toegankelijkheid tot die markt is de afwezigheid
van signalen dat zorgverzekeraars vormen van risicoselectie toepassen die strijdig
zijn met de wet, zoals het niet nakomen van de acceptatieplicht en het toepassen van
premiedifferentiatie. De goede werking van het risicovereveningssysteem is hier in
belangrijke mate debet aan. De vraag hoe de naleving van de acceptatieplicht zich
verhoudt tot het gebruik van de zogenoemde doelgroepcollectiviteiten, een onderwerp
waar de Commissie Don aandacht voor had gevraagd, komt in deze marktscan niet aan
de orde. De NZa doet hier een verdiepend onderzoek naar, waarvan de resultaten later
dit jaar bekend worden gemaakt. Over een ander aandachtspunt van de Commissie Don
geeft de marktscan nu al wel duidelijkheid: voor studenten is het eigen risico in
2013 door zorgverzekeraars niet meer herverzekerd.
Opvallend in de marktscan is de stijging van het percentage overstappers; 8,3% van
de verzekerden wisselde van zorgverzekeraar terwijl dat vorig jaar 6% was en in 2009
nog 3,6%. Het stijgend percentage overstappers in combinatie met de afnemende bandbreedte
tussen de goedkoopste en duurste basisverzekering (van € 275 naar € 249) wijst volgens
de NZa op concurrentie op de polismarkt. Datzelfde geldt voor het feit dat de positieve
resultaten van zorgverzekeraars in 2012 hebben bijgedragen aan een beheerste premiestijging
in 2013. Ik benadruk die conclusies omdat ik in de tweede termijn van het Algemeen
Overleg over de winstcijfers van zorgverzekeraars op 17 april heb toegezegd er melding
van te maken als de NZa in zijn marktscan signalen zou afgeven dat de zorgverzekeringsmarkt
niet concurrerend zou zijn en mede daardoor de premies te hoog.
De marktscan laat ook zien dat verzekerden kostenbewuster worden. Een toenemend aantal
mensen kiest voor een collectieve polis en een vrijwillig eigen risico vanwege de
premiekortingen en een afnemend aantal kiest voor een aanvullende verzekering. Ook
de door de NZa geconstateerde stijging van het aandeel van in natura verzekerde zorg
ten opzichte van de op restitutiebasis verzekerde zorg past bij die trend omdat de
premie voor in natura verzekerde zorg (over het algemeen) lager is. Ik benoem dit
punt omdat ik hierin bevestigd zie dat het risicodragender maken van zorgverzekeraars
(in combinatie met de prestatiebekostiging van ziekenhuizen) er toe leidt dat zorgverzekeraars
meer en meer inzetten op kritische en selectieve zorginkoop, conform de bedoeling
van de Zorgverzekeringswet. Met het bij uw Kamer aanhangig gemaakte voorstel tot aanpassing
van artikel 13 van de Zorgverzekeringswet wil ik daaraan nog een extra impuls geven.
Ervan uitgaande dat hierdoor de in natura verzekerde zorg als hoofdstroom binnen de
zorgverzekering wordt bestendigd, kan de uitvoering van het Regeerakkoord voornemen
om de restitutiepolis uit de Zorgverzekeringswet te schrappen, achterwege blijven.
De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
E.I. Schippers