29 544 Arbeidsmarktbeleid

Nr. 278 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 februari 2011

MSD heeft op 16 februari jl. bekend gemaakt dat het business development proces, dat in september vorig jaar is gestart, niet heeft geleid tot een passend alternatief voor MSD-Organon in Oss en Schaijk. De Ondernemingsraad van Organon, de Raad van Commissarissen van Organon Biosciences Nederland B.V. en de vakbonden hebben naar aanleiding hiervan een kort geding aangespannen tegen MSD en het moederbedrijf Merck.

Het is in het bijzonder voor de werknemers uitermate teleurstellend dat MSD geen alternatief heeft gevonden voor de eerder aangekondigde reorganisatie. De betreffende mensen blijven nog langer in onzekerheid over hun toekomst.

Vanaf medio 2010, het moment dat Merck zijn plannen voor een wereldwijde reorganisatie bekend maakte, tot nu toe hebben mijn voorganger, de vorige en de huidige minister-president en ik ons actief ingezet voor een maximaal behoud van kennis en werkgelegenheid voor Nederland op basis van een levensvatbare business case.

Met deze brief wil ik uw Kamer informeren over het business development proces, de verkenning van de mogelijkheden voor de ontwikkeling van een Life Science Park in Oss en over de betrokkenheid van de overheid. Ik beantwoord hiermee tevens het verzoek van de vaste commissie voor Economische zaken, Landbouw en Innovatie van 28 januari jl. om een brief te sturen met een reactie op het bericht dat er minder gedwongen ontslagen vallen (2011Z01163/2011D04127).

Business development

Het business development proces werd op 2 september 2010 gestart. Op die dag maakten Merck, de Raad van Commissarissen van Organon Biosciences Nederland B.V., de directie van Organon en de Ondernemingsraad Organon bekend dat de plannen, zoals die op 8 juli 2010 door Merck waren aangekondigd, werden uitgesteld tot 31 december 2010. Een geplande zitting bij de Ondernemingskamer werd opgeschort. De Ondernemingsraad had deze rechtszaak aangespannen omdat hij naar zijn mening onvoldoende gekend was in de voorgenomen besluiten met betrekking tot MSD-Organon.

De betrokken partijen besloten om in goed vertrouwen alternatieven voor business development te verkennen en te stimuleren, en mogelijke voorstellen te evalueren waarin een evenwicht wordt nagestreefd tussen de verschillende belangen van alle belanghebbenden, zoals werkgelegenheid, kennis, continuïteit, toekomstperspectieven en de economische belangen van het bedrijf. Op 17 december jl. is het besluit van 2 september 2010 verlengd tot medio februari 2011 omdat er meer tijd nodig was om alternatieven voor de MSD-site uit te werken. Naar nu blijkt is er geen extern alternatief gevonden voor MSD–Organon in Oss en Schaijk. MSD gaat nu intern de mogelijkheden verkennen om een deel van de R&D-banen te behouden, bijvoorbeeld als center of excellence. De ondernemingsraad en de Raad van Commissarissen kunnen zich niet vinden in de gang van zaken en hebben een kort geding aangespannen tegen MSD en Merck.

Ondertussen heeft MSD op 20 januari 2011 laten weten dat de lopende efficiency operatie bij de productieafdeling van MSD-Organon al voor een aanzienlijk deel is gerealiseerd. Merck achtte voor de productieafdeling een efficiencyverbetering van 30% voor de toekomst noodzakelijk. Door de reeds behaalde resultaten kan het aantal gedwongen ontslagen op de productieafdeling worden teruggedrongen van 775 tot maximaal 375. Dit is mogelijk vanwege uitbreiding van de productie en doordat tijdelijke contracten niet zijn verlengd, het aantal uitzendkrachten is verminderd is en vacatures minimaal zijn ingevuld.

Life Science Park

In juli 2010 was reeds het initiatief genomen voor een verkenning van de mogelijkheden voor een Life Science Park. Deze verkenning is onder leiding van MSD uitgevoerd door een Taskforce met vertegenwoordigers de gemeente Oss, de provincie Noord-Brabant, de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en door MSD ingehuurde adviseurs.

De haalbaarheid van een Life Sciences Park in Oss wordt niet alleen bepaald door de inhoud van het business plan, maar is sterk afhankelijk van het verloop van het business development proces. Op 21 december 2010 heeft de Taskforce dan ook aangegeven dat het business plan voor het Life Science Park pas in het eerste kwartaal van 2011 kan worden afgerond als er duidelijkheid is over de uitkomst van het business development proces.

Dat neemt niet weg dat er een aantal verkenningen voor een business plan is uitgevoerd. Via het informatiecentrum Life Science Park zijn circa zestig voorstellen binnengekomen voor initiatieven op een eventueel park. De adviescommissie van de Taskforce onder leiding van professor dr. D. D. Breimer heeft deze voorstellen beoordeeld ondermeer op hun potentiële bijdrage aan het business plan. Verder is geïnventariseerd welke van de beschikbare overheidsinstrumenten, bijvoorbeeld op het gebied van innovatie of ondernemingsfinanciering, een bijdrage kunnen leveren aan de goede randvoorwaarden voor een kansrijk business plan.

De uitwerking van het business plan is afhankelijk van de plannen met de R&D-activiteiten van MSD–Organon. Nu bekend is dat er geen extern alternatief gevonden is en MSD de interne mogelijkheden gaat onderzoeken, zal in de Taskforce met MSD en stakeholders gesproken worden over de consequenties voor de realisatie van een Life Science Park in Oss. Bij de beoordeling van het uiteindelijke business plan laat ik mij adviseren door een Commissie van Wijzen onder leiding van de heer J. F. Sistermans.

Overheidsbetrokkenheid

Vanaf medio 2010, het moment dat Merck zijn plannen voor een wereldwijde reorganisatie bekend maakte, zijn mijn voorganger en de toenmalige minister-president in gesprek geweest met de directie, werknemers, de ondernemingsraad van de vestiging in Oss en met het hoofdkantoor van Merck in de Verenigde Staten.

Vanaf het eerste moment maakte mijn ministerie, samen met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de provincie Noord-Brabant en de gemeente Oss, deel uit van de Taskforce Life Science Park.

Nadat de betrokken partijen op 2 september 2010 besloten om de opties voor business development te gaan verkennen, heeft de Nederlandse overheid ook dit traject waar mogelijk gefaciliteerd. Met diverse geïnteresseerde marktpartijen is meegedacht over de randvoorwaarden voor hun business case. Hierbij moet met name gedacht worden aan bestaande instrumenten op gebied van fiscaliteit, financiering, en onderzoek & innovatie. Mijn ambtenaren zijn ondertussen in gesprek gebleven met de onderhandelaars van Merck en ik heb meerdere malen contact gehad met de CEO van Merck. Ook de minister-president heeft contact met hem gehad.

Tenslotte

De mededeling van MSD is buitengewoon teleurstellend voor alle betrokkenen, in het bijzonder voor de werknemers. In de komende tijd moet duidelijk worden wat de interne inventarisatie door MSD en het kort geding opleveren. Ik blijf uw Kamer hierover informeren.

De minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,

M. J. M. Verhagen