29 023 Voorzienings- en leveringszekerheid energie

Nr. 183 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 28 maart 2015

Met deze brief informeer ik uw Kamer over de grootschalige stroomuitval die gisteren, 27 maart 2015, de regio Noord-Holland en Flevoland trof. Deze storing ontstond vanochtend om 09.37 uur in het landelijk netwerk van TenneT en had ook effecten op de netten van de regionale netbeheerder Liander. Beide netbeheerders hebben alles in het werk moeten stellen om de stroomvoorziening weer op orde te krijgen. Om 15.08 uur stond het gehele net weer onder spanning en konden alle bedrijven en consumenten weer over elektriciteit beschikken.

De Nederlandse elektriciteitsnetten behoren tot de betrouwbaarste van Europa. De zekerheid dat er stroom is voor burgers en bedrijven, is bijna 100 procent (99,995%). Er wordt onderzocht hoe dit incident heeft kunnen gebeuren en welke maatregelen er getroffen moeten worden om herhaling te voorkomen. Deze storing toont aan hoe belangrijk een betrouwbare elektriciteitsvoorziening is voor het functioneren van de maatschappij en de economie. Voor veel mensen in Noord-Holland en Flevoland heeft de stroomstoring gevolgen gehad en dat is zeer betreurenswaardig. Zij zaten vast in treinen, metro’s en in liften en hadden te maken met stoplichten die niet werkten. In veel bedrijven kon men niet aan het werk.

Op basis van de nu beschikbare informatie kan ik uw Kamer het volgende mededelen over de achtergronden van de storing en de acties die TenneT en Liander hebben ondernomen.

Oorzaak storing

TenneT geeft aan dat de uitzonderlijk grote storing die zich vandaag voordeed, een technische oorzaak had in een 380kV-hoogspanningsstation van TenneT in Diemen. Diemen is een schakel voor Noord-Holland en Flevoland. Vanaf het 380kV-net wordt de elektriciteit via het regionale net verder getransporteerd naar de eindgebruikers.

Het hoogspanningsstation in Diemen is dubbel uitgevoerd, wat betekent dat als de ene helft van het station uitvalt, de andere helft automatisch het elektriciteitstransport overneemt. Vanmorgen zijn in verband met werkzaamheden bij een omschakeling tussen beide helften gedurende een korte periode beide delen gekoppeld geweest. Dat is gebruikelijk. Juist op dat moment (om 09.37 uur) is er vermoedelijk kortsluiting ontstaan in het hoogspanningsstation, waarna beide helften automatisch zijn afgeschakeld. Het doel van automatische afschakeling is om bij een kortsluiting te voorkomen dat er meer componenten beschadigd raken (vergelijkbaar met de zekeringen in de meterkast thuis). Na afschakeling kon TenneT met de componenten die niet waren beschadigd het station om 10.36 uur weer in bedrijf nemen. Daarna kregen de grote klanten die direct op het net van TenneT zijn aangesloten weer beschikking over elektriciteit en kon regionale netbeheerder Liander de elektriciteitsvoorziening voor haar klanten herstellen.

Om overbelasting te voorkomen moet het op spanning brengen van het net gecontroleerd en gefaseerd gebeuren. Om 12.55 uur is het onderstation Haarlem-West van Liander als laatste onderstation weer onder spanning gebracht. Op dat moment kon nog niet voor alle afnemers de stroomvoorziening worden hersteld. Om 15.08 uur had Liander het volledige net weer in bedrijf.

TenneT heeft direct een intern onderzoek opgestart en heeft tevens DNV GL (het voormalige KEMA) gevraagd onderzoek te doen naar de exacte oorzaak van de stroomstoring. Dit onderzoek zal tevens moeten uitwijzen welke verbeteringen mogelijk zijn om incidenten als deze in de toekomst te voorkomen.

Veel mensen zijn geraakt door de stroomuitval. Er zijn vooralsnog geen situaties van persoonlijk letsel als gevolg van de storing bekend. Ook vanuit de veiligheidsregio en betrokken hulpdiensten lijkt adequaat gereageerd te zijn.

Tot slot

Deze stroomstoring onderstreept hoe belangrijk het is om continu te blijven investeren in een betrouwbare elektriciteitsvoorziening. Op dit moment wordt op diverse plaatsen in Nederland gewerkt aan de uitbreiding en versterking van het 380kV-hoogspanningsnet. Zo wordt in Noord-Holland gebouwd aan een nieuwe hoogspanningsverbinding en zijn nieuwe verbindingen in voorbereiding in Noord-Brabant en Zeeland.

De Minister van Economische Zaken, H.G.J. Kamp