28 982 Liberalisering energiemarkten

Nr. 109 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 juli 2010

Tijdens het debat met uw Kamer over CO₂-opslag op 20 en 21 april jl. (Handelingen der Kamer II, vergaderjaar 2009–2010, nr. 78, blz. 6626–6652 en nr. 79, blz. 6691–6701) heb ik toegezegd u schriftelijk te informeren over de planning van de vergunningverleningprocedure voor het Project CO₂-opslag Barendrecht. Met deze brief geef ik, mede namens de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM), invulling aan die toezegging.

Het klimaatvraagstuk vraagt om spoedige actie. Het kabinet wil daarom dat CCS zo snel mogelijk een reële optie wordt voor het bedrijfsleven om CO₂-uitstoot terug te brengen, en het demonstratieproject in Barendrecht is daarbij een zeer belangrijke schakel. Haast mag echter niet betekenen dat de zorgvuldigheid van de vergunningverlening of een heldere communicatie aan alle betrokkenen in gevaar komt. De balans tussen voortvarendheid, zorgvuldigheid van vergunningverlening en een goede communicatie is mijn belangrijkste uitgangspunt in de gehele procedure.

Het Project CO₂-opslag Barendrecht valt onder de toepassing van de rijkscoördinatieregeling (RCR). In dit geval betekent dit dat er een rijksinpassingsplan nodig is teneinde het project ruimtelijk vast te leggen, aangezien een wijziging van het bestaande bestemmingsplan noodzakelijk is. Dit rijksinpassingsplan zal ik samen met de minister van VROM vaststellen. Daarnaast worden de procedures ter voorbereiding van de voor het project benodigde besluiten door mij als projectminister gecoördineerd. Bij het project Barendrecht wordt het rijksinpassingsplan met de overige benodigde besluiten parallel in procedure gebracht.

Voor alle duidelijkheid zij hier gememoreerd dat het verlenen van de opslagvergunning niet wordt gecoördineerd in het kader van deze rijkscoördinatie. De opslagvergunning geeft de houder ervan een alleenrecht voor het opslaan van stoffen in een nader omschreven gebied. Om daadwerkelijk te kunnen opslaan zijn, zoals ik ook tijdens het debat aangaf, echter ook vele andere besluiten vereist.

De betrokken bestuursorganen, zoals de provincie of gemeenten, blijven zelf bevoegd voor het nemen van de voor het project benodigde besluiten (met uitzondering van het rijksinpassingsplan). De minister van Economische Zaken voert echter de regie over de procedure en bepaalt binnen welke termijnen alle (ontwerp)vergunningen gereed moeten zijn.

Inspraakmomenten zijn bij toepassing van de rijkscoördinatieregeling meer gebundeld dan in een normale procedure. Zo worden het rijksinpassingsplan en het eventueel daarbij behorende MER en alle overige besluiten gelijktijdig ter inzage gelegd, zowel in ontwerp als wanneer zij definitief zijn vastgesteld. Dit biedt de mogelijkheid om de besluiten integraal te beoordelen.

Daarna is sprake van één gebundeld beroepsmoment van de besluiten bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Beroep staat open voor belanghebbenden. Voor alle RCR-projecten geldt sinds de invoering van de Crisis- en Herstelwet dat overheden die niet tot het rijk behoren van deze beroepsmogelijkheid zijn uitgesloten.

Planning

Hieronder wordt geschetst hoe de planning voor het Project CO₂-opslag Barendrecht er uit ziet. De komende maanden worden slechts voorbereidende stappen gezet, die niet leiden tot het onomkeerbaar doorgaan van CO₂-opslag onder Barendrecht of het wezenlijk opbouwen van de rechten van de initiatiefnemer, zoals ik per brief op 8 maart jl.¹ en tijdens het debat van april heb toegezegd. Definitieve besluiten worden op zijn vroegst in het eerste kwartaal van 2011 genomen.

De komende maanden (tot eind september) is de planning als volgt:

• Zodra de initiatiefnemer voldoet aan de vereisten voor de opslagvergunning, zal ik een besluit nemen over het verlenen van deze opslagvergunning. De verwachting is dat deze in de loop van juli verleend kan worden, waarmee ik voldoe aan mijn toezegging om de vergunning niet voor 1 juli af te geven.

• Halverwege augustus zal een aantal stappen gezet worden ter voorbereiding op het rijksinpassingsplan. Zo zal naar verwachting in de week van 16 augustus een officiële kennisgeving uitgaan van het voornemen om een rijksinpassingsplan op te stellen. Belanghebbenden kunnen hun zienswijze indienen op dit voornemen. Tegelijkertijd zullen de betrokken bestuurlijke overheden (waaronder de gemeente Barendrecht) worden geraadpleegd over de reikwijdte en het detailniveau van het MER voor het plan. Eind september zullen de betrokken bestuurlijke overheden geraadpleegd worden over een voorontwerp van het rijksinpassingsplan.

• In de periode tot eind september zullen ook overleggen worden georganiseerd over de vergunningverleningprocedure tussen de betrokken bevoegde overheidsinstanties, zowel op ambtelijk als bestuurlijk niveau.

Bij deze planning moet worden aangetekend dat de haalbaarheid ervan sterk afhankelijk is van de voorbereidingstijd van een aantal vergunningaanvragen ten behoeve van de aanleg van de CO₂-transportleiding. De inzet is om de te coördineren besluiten in één procedure voor te bereiden.

Als deze voorbereidende stappen volgens planning verlopen, kunnen begin december ontwerpbesluiten opgesteld worden. Het gaat hier om tientallen ontwerpbesluiten, waaronder het rijksinpassingsplan, de instemming met het opslagplan, de milieuvergunningen en de bouwvergunning, waarvoor verschillende bestuursorganen bevoegd zijn. De ontwerpbesluiten worden gelijktijdig in januari 2011 ter inzage gelegd. Ten aanzien van het MER voor het rijksinpassingsplan wordt bovendien advies gevraagd aan de Commissie voor de MER. In de definitieve besluiten zullen de reacties uit de terinzagelegging en het advies van de Commissie voor de MER worden meegewogen. De definitieve besluiten kunnen waarschijnlijk rond het begin van het tweede kwartaal van 2011 genomen worden. Deze definitieve besluiten worden ter inzage gelegd, waarna voor belanghebbenden de mogelijkheid open staat beroep aan te tekenen tegen deze besluiten bij de Raad van State. De Raad van State zal op grond van artikel 1.6 van de Crisis- en Herstelwet rond december 2011 uitspraak moeten doen, waarna de besluiten onherroepelijk worden.

Op het moment dat alle besluiten definitief zijn, heeft de initiatiefnemer als begunstigde partij het recht om CO₂ op te slaan. Het tijdstip van daadwerkelijke injectie hangt af van het moment waarop de installaties en pijpleidingen zullen worden besteld en aangelegd. Als de initiatiefnemer begint op het moment dat de besluiten definitief zijn, kan de injectie eind 2012/begin 2013 beginnen. Als de initiatiefnemer pas een definitieve investeringsbeslissing neemt als alle besluiten onherroepelijk zijn, zal de injectie waarschijnlijk in de loop van 2013 beginnen.

De minister van Economische Zaken,

M. J. A. van der Hoeven

---

1 Kamerbrief d.d. 8 maart 2010, (TK 2009–2010, 28 982, nr. 103).