Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 26 oktober 2021
Op 26 oktober is hoogpathogene aviaire influenza (vogelgriep) vastgesteld bij een
pluimveebedrijf in Zeewolde. Het betreft een biologisch bedrijf met twee stallen:
één stal met 12.000 en één stal met 24.000 leghennen. In één stal vertoonden de hennen
verschijnselen van vogelgriep. Monsters zijn getest en zijn positief bevonden op HPAI
serotype H5.
Naar aanleiding van deze besmetting zijn de gebruikelijke Europese en nationale maatregelen
getroffen. Dat betekent dat alle pluimvee op de houderij is gedood en dat de karkassen
worden vernietigd. Verder is er een beperkingszone ingesteld met alle bijbehorende
maatregelen, waaronder een vervoersverbod voor pluimvee, eieren en mest. In een straal
van 1 km bevinden zich geen andere pluimveebedrijven; in een straal van 3 en 10 km
rondom de besmette houderij liggen 6 resp. 9 bedrijven.
Hoogpathogene vogelgriep in Nederland en Europa
In de zomermaanden was het relatief rustig, hoewel er wel enkele meldingen zijn geweest
van besmette wilde vogels, ook in Nederland. Dit duidt erop dat het vogelgriepvirus
gedurende de zomer waarschijnlijk aanwezig is geweest in wilde vogelpopulaties in
Europa. De laatste week zijn besmette wilde vogels gevonden in Duitsland en dit weekend
is er een uitbraak gemeld van een besmetting op een pluimveebedrijf. Ook is een uitbraak
geweest op een kleinschalige houderij in Estland en een uitbraak in Italië. Gisteren
werden ook vondsten van dode vogels in noord Nederland gemeld. Deze zijn aangeboden
voor nader onderzoek.
Deskundigengroep dierziekten
In augustus heeft de deskundigengroep dierziekten de situatie beoordeeld en de kans
op besmetting van een pluimveebedrijf, gegeven de situatie, beoordeeld als matig.
Eind september schatten deskundigen van Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) het
risico van besmetting van een pluimveebedrijf in Nederland ook in als matig (WBVR,
september 20211). Voor mij waren de recente ontwikkelingen in Europa en de op gang gekomen vogeltrek
redenen om de deskundigengroep dierziekten opnieuw te vragen om een risicobeoordeling.
Nu we ook te maken hebben met een uitbraak op een pluimveebedrijf en de vondsten van
dode vogels in noord Nederland heb ik vandaag de deskundigen gevraagd een nieuwe beoordeling
te doen.
Aanvullende maatregelen
Gezien de recente vondsten van besmette wilde vogels in Duitsland, de gemelde uitbraken
in Europa, de uitbraak in Zeewolde en de vondsten van dode vogels in noord Nederland,
heb ik besloten om per vandaag een landelijke ophok- en afschermplicht in te stellen,
om zo het risico van insleep van vogelgriep op bedrijven te verminderen. Naast de
ophokplicht voor commerciële pluimveebedrijven zijn dierentuinen, kinderboerderijen
en eigenaren van hobbyvogels- en kippen verplicht hun pluimvee en watervogels af te
schermen om zoveel mogelijk te voorkomen dat de vogels in contact komen met zieke
wilde vogels of hun uitwerpselen. Dit kan bijvoorbeeld door de dieren in een volière
te houden. Op de website van de NVWA is hierover meer informatie te vinden. Tevens
geldt vanaf vandaag een landelijk verbod op het houden van tentoonstellingen en wedstrijden
met pluimvee, watervogels en loopvogels.
De al opgelegde landelijke maatregelen, waaronder de aangescherpte meldplicht voor
houders van pluimvee, afdekplicht voor strooisel voor eenden en een bezoekersverbod
en registratieverplichting voor inrichtingen met commercieel gehouden vogels blijven
uiteraard in stand.
De komende periode zal ik met regelmaat de deskundigengroep dierziekten om een risicobeoordeling
vragen en wanneer deze daartoe aanleiding geeft, aanpassing van de maatregelen overwegen
en uw Kamer daarover informeren.
De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,
C.J. Schouten