Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 10 november 2020
Bij deze informeer ik uw Kamer over een derde HPAI-uitbraak op een legpluimveebedrijf
in Lutjegast, de analyse van het RIVM over het risico op zoönotische transmissie van
vogelgriep en HPAI besmettingen in Europa.
3e HPAI besmetting in Lutjegast, Groningen
Op dinsdagavond 9 november is een verdenking van HPAI op een legpluimveebedrijf in
Lutjegast (gemeente Westerkwartier) bij de NVWA gemeld. Het is een bedrijf met vier
stallen en in totaal 48.000 leghennen. In het bedrijf was sprake van een plotselinge
hoge sterfte in één van de stallen. De andere dieren in de stal vertoonden ook ziekteverschijnselen.
Het specialistenteam van de NVWA heeft het bedrijf op woensdagmiddag bezocht en heeft
officiële monsters genomen, die direct naar het referentielaboratorium Wageningen
Bioveterinary Research (WVBR) in Lelystad gebracht zijn. Op dinsdagochtend 10 november
bleek dat de monsters positief testten op vogelgriepvariant H5. Het besmette bedrijf
zal worden geruimd. Alle eerder genomen landelijke maatregelen blijven van kracht.
Er zal een nieuw 3 km beschermings- en 10 km toezichtsgebied worden ingesteld om het
bedrijf in Lutjegast. In de 3 kilometer zone rond dit bedrijf liggen geen andere pluimveebedrijven.
In het 10 km gebied liggen 21 bedrijven.
Maatregelen op en rond het besmette bedrijf
Op het besmette bedrijf zullen alle kippen geruimd worden. Er is conform Europese
regelgeving een Beschermings- (3 km) en een toezichtsgebied (10 km) ingesteld waarbinnen
strenge maatregelen gelden:
-
1. Vervoersverboden voor levende vogels en vervoersbeperkingen voor aan- en afvoer van
pluimveebedrijven, zoals mest.
-
2. Maatregelen voor bezoekers aan pluimveebedrijven en hygiëne maatregelen.
-
3. Een afscherm- en ophokplicht voor alle gehouden vogels.
-
4. Een jachtverbod.
Afschermplicht
Zoals toegezegd in het algemeen overleg dieren in de veehouderij van 29 oktober jl.
heeft de NVWA een instructiefilmpje gemaakt over de afschermplicht die geldt voor
alle hobbymatige gehouden vogels in de BT-gebieden en voor risicovogels (hoenderachtigen,
watervogels en loopvogels) in de rest van Nederland. Deze video wordt op 11 november
op de website van de NVWA geplaatst en verspreid naar betrokken partijen in het veld.
Het risico op zoönotische transmissie van vogelgriep is laag.
Het RIVM heeft een risico-inschatting gemaakt van mogelijke zoönotische transmissie
van de vogelgriepstammen die de afgelopen weken in wilde vogels en de pluimveehouderij
gevonden zijn. Dit risico is gelukkig laag. Omdat zoönotische risico’s bij vogelgriepvirussen
nooit helemaal kunnen worden uitgesloten, worden preventieve maatregelen genomen voor
mensen die in contact komen met zieke vogels, zoals ruimingspersoneel.
H5N8
Het RIVM geeft aan dat de virusstam H5N8 al 3 jaar stabiel is wat betreft de genetische
samenstelling zonder internationaal bewijs van humane infecties. Uit een aantal diermodellen
blijkt dat het zoönotisch potentieel laag is. De huidige virusstam H5N8 die bij wilde
vogels in Nederland is gevonden is verwant aan die uit 2017–2018.
H5N1
De huidige H5N1 stam die is gevonden in wilde vogels in Nederland is gedeeld met het
RIVM door Erasmus MC. De genen van de gevonden H5N1 geven geen reden voor zoönose-risico.
Uit eerste analyse van Erasmus MC en RIVM blijkt dat deze stam hetzelfde H5 segment
deelt met de gevonden H5N8.De genetische samenstelling van de H5N1 stammen die wel
transmissie naar mensen geven is anders dan die van de H5N1 gevonden in Nederland.
H5N5
De virusstam H5N5 is dit seizoen gevonden in Duitsland en in Denemarken. Een eerste
analyse door RIVM geeft aan dat het H5 vergelijkbaar is met die van de huidige H5N1
en H5N8 gevonden in Nederland en dat de overige genetische informatie geen reden geeft
voor zoönose-risico. De sequenties van de H5N5 stam die is gevonden in Duitsland is
internationaal gedeeld. Die van het geval in Denemarken nog niet.
Voor alle drie de virussen wordt de situatie gemonitord en volgt meer informatie zodra
die beschikbaar komt.
HPAI in Europa
Er is HPAI gevonden in wilde vogels in Duitsland, Nederland, Verenigd Koninkrijk,
Ierland en Denemarken. In Duitsland zijn twee hobbylocaties besmet en in het Verenigd
Koninkrijk één. Als er nieuwe ontwikkelingen zijn, zal ik uw Kamer hierover informeren.
De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten