28 750 Gemeentelijke herindeling

Nr. 24 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 mei 2011

Tijdens de Kamerbehandeling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op 2 december 2009 heeft de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties toegezegd u te informeren over de voortgang van het Kennisplatform Intergemeentelijke Samenwerking en de toezegging een handreiking Intergemeentelijke Samenwerking op te leveren (Kamerstuk 2009-00069154 en Kamerstuk II 2008–2009, 28 750, nr. 11). Met deze brief worden beide toezeggingen ingevuld.

Ik heb de opdracht voor kennisdeling over de intergemeentelijke samenwerkingspraktijk breed geïnterpreteerd en dat heeft niet geleid tot een handleiding in de klassieke zin van het woord. Uit gesprekken en samenwerking met gemeenten, wetenschappers en ervaringsdeskundigen bleek geen behoefte aan een handleiding te bestaan. Er blijkt een meer structurele en effectieve aanpak voor kennisuitwisseling nodig te zijn. Het inwilligen van de toezegging heeft daarom meer tijd gekost. Er bleek behoefte en bereidwilligheid te bestaan om samen te werken aan een centrale georganiseerde leeromgeving, te weten het Kennisplatform Intergemeentelijke Samenwerking. Het Kennisplatform bestaat uit vier onderdelen. Ten eerste is het een netwerk van professionals, die samen leren tijdens bijeenkomsten, onderzoeken en opleidingen door de leden zelf georganiseerd. Als er kennishiaten blijken te zijn, dan wordt kennis gezamenlijk ontwikkeld door praktijkonderzoek, vaak in samenwerking met wetenschappers. Dit leersysteem wordt ondersteund door op één centrale plek toegang te hebben tot een online database van onderzoeken, themadossiers, praktijkvoorbeelden, praktijklessen, bijeenkomsten, masterclasses en discussies tussen professionals (Linkedin): www.platformintergemeentelijkesamenwerking.nl . Op de site is tevens een modellentool beschikbaar. Het is een gebruiksvriendelijke analysetool die via een vragenlijst maatwerkantwoord levert op de vraag welke modellen het best passend zijn voor een concrete samenwerkingsbehoefte.

In het Kennisplatform worden professionals met vragen in contact gebracht met professionals die kennis hebben over de samenwerkingspraktijk. Ik stimuleer graag de verspreiding van geleerde lessen en de goede initiatieven. We laten met het Kennisplatform samen zien dat we een inventieve en hechte samenleving zijn waarbij we de successen identificeren en beschikbaar stellen. We spreken elkaar als overheidsprofessionals aan om een actieve rol te nemen bij het samen leren over de samenwerkingspraktijk bij gemeenten.

We zijn met elkaar verantwoordelijk om voorbij de verschillen te kijken. We zullen bereid moeten zijn de geleerde lessen van anderen ook in eigen huis in de praktijk te brengen. Daarom spreken we af om nooit iets nieuws te starten zonder goed af te kijken bij collega’s. Onze eigen kennis via het platform actief beschikbaar te stellen aan collega’s en alle initiatieven van anderen te steunen en hen te helpen waar we kunnen. Op deze manier gaan we efficiënt om met kennis en de investering die daarmee gemoeid is. Dit alles met als doel om de samenwerkingspraktijk en uitvoeringskracht van gemeenten te versterken.

Het Kennisplatform Intergemeentelijke Samenwerking wordt gedragen door een Consortium van partners die allemaal op structurele basis hun inbreng aan de kennisdeling leveren. Het zijn de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), Vereniging Gemeentesecretarissen (VGS), Platform Middelgrote Gemeenten, P10, NIROV en NICIS, Shared Services bij de Overheid en het ISZF (ICT-samenwerkingsverband Zuidwest Friesland). Daarnaast zijn veel regio’s en samenwerkingsverbanden betrokken, zoals de Drechtsteden, Regio Rivierenland, Werken in het Westen, de Vereniging van Zuid-Hollandse Gemeenten, Parkeer Service, Stadsregio’s, BEL, Ten Boer et cetera. Ook wetenschappers zijn via het jaarlijkse wetenschappelijk congres en via de praktijkonderzoeken bij het kennisplatform betrokken. Het doorontwikkelen en in stand houden van kennisuitwisseling is een structurele uitdaging en taak van alle consortiumpartners. Een centrale trekkersrol en een actief projectteam zijn daarbij noodzakelijk om de versnipperde kennis en energie te benutten, omdat deze anders verloren gaat in de waan van de dag. We hebben gezamenlijk veel toegevoegde(kennis)waarde beschikbaar in Nederland. We moeten het echter wel actief beschikbaar stellen en structureel en interactief beschikbaar maken en houden.

Het belang van regionale samenwerking voor het functioneren van het openbaar bestuur wordt breed gedeeld in het land. Dat bleek ook weer bij de ledenvergadering van de VNG in het najaar van 2010. Daar is het als strategisch thema vastgesteld. Ik heb de trekkersrol van het kennisplatform sinds september 2009 mogen vervullen. Het is wat mij betreft tijd dat (één van de) consortiumpartners deze rol gaat overnemen. We zullen samen met de consortiumpartners van het Kennisplatform de voorwaarden van overdracht vaststellen. Tijdens een consortiumvergadering die in de vroege zomer van 2011 gepland staat, zal de besluitvorming plaatsvinden over de opvolging van de trekkersrol. Uiteraard zal ik namens het Rijk ook na de overdracht actief blijven als consortiumpartner van het Kennisplatform Intergemeentelijke Samenwerking. Het ministerie van Binnenlandse Zaken houdt immers een beleidsverantwoordelijkheid voor dit thema. Het belang van optimaal functionerende en krachtige samenwerkingsverbanden om de maatschappelijke taken goed uit te kunnen voeren, zal met de toenemende complexiteit de komende jaren alleen maar verder toenemen. Gebruikmaken van bewezen succesvolle interventiestrategie en elkaars geleerde lessen, is daarmee van grote waarde voor de versterking van de uitvoeringskracht van samenwerkingsverbanden en daarmee van het Openbaar Bestuur van Nederland als geheel.

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

J. P. H. Donner