27 925 Bestrijding internationaal terrorisme

Nr. 885 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN EN DEFENSIE EN DE STAATSSECRETARIS VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 januari 2022

Met deze brief informeren wij u over de stand van zaken ten aanzien van het onderzoek naar de evacuatie uit Afghanistan en ten aanzien van het onderzoek naar twintig jaar Nederlandse inzet in Afghanistan, zoals verzocht in uw brief van 17 december 2021

Onderzoek naar de evacuatieoperatie vanuit Kaboel

In de brief van 14 september 2021 over de ontwikkelingen in Afghanistan (Kamerstuk 27 925, nr. 808) is uw Kamer geïnformeerd dat de crisisaanpak inclusief de evacuaties vanuit Kaboel zal worden geëvalueerd door een externe onafhankelijke commissie van tijdelijke aard. Onder verwijzing naar deze brief verzoekt de motie van het lid Boswijk c.s. (Kamerstuk 27 925, nr. 838) om de onafhankelijke externe commissie onderzoek te laten doen naar de gang van zaken in de grootschalige evacuatieoperatie vanuit Kaboel vanaf het aannemen van motie van het lid Belhaj c.s. over de tolkenregeling (Kamerstuk 35 300 X, nr. 45).

Per brief van 29 oktober 2021 (Kamerstuk 27 925, nr. 871) is uw Kamer geïnformeerd over de voorzitter voor de externe onafhankelijke commissie van onderzoek. Op verzoek van de vaste commissie voor Defensie spraken de toenmalig ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken op 25 november 2021 over de samenstelling en opdracht van deze onderzoekscommissie, mede naar aanleiding van de brief ter zake van 23 november 2021 (Kamerstuk 27 925, nr. 875). Naar aanleiding van dit debat en de ingediende moties heeft de voorzitter van de onderzoekscommissie zijn functie neergelegd, zoals toegelicht per brief van 30 november 2021 (Kamerstuk 27 925, nr. 883). Er wordt gezocht naar een nieuwe voorzitter voor de onafhankelijke externe onderzoekscommissie. Uw Kamer wordt geïnformeerd zodra een voorzitter is gevonden.

Onderzoek naar twintig jaar Nederlandse inzet in Afghanistan

Eveneens in de brief van 14 september 2021 (Kamerstuk 27 925, nr. 808) is uw Kamer geïnformeerd over het voornemen van het kabinet om een breed en onafhankelijk onderzoek te doen naar het resultaat van twintig jaar Nederlandse inzet in Afghanistan.

Het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (hierna: NIOD) is bereid om dit wetenschappelijk en historisch onderzoek uit te voeren; wel vindt op dit moment nog overleg plaats over de onderzoeksopdracht, opdat de onafhankelijkheid, objectiviteit en verifieerbaarheid wordt gegarandeerd. Een belangrijke overweging bij deze keuze is de ruime ervaring waarover het NIOD beschikt, zodat recht kan worden gedaan aan de langdurige inzet en het unieke karakter van de Nederlandse betrokkenheid bij Afghanistan. Vanwege de aldaar aanwezige kennis zal het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (hierna: NIMH) nauw bij dit onderzoek worden betrokken.

Uw Kamer wordt zo spoedig mogelijk geïnformeerd over de onderzoeksopdracht aan het NIOD, in samenwerking met het NIMH. De beide instituten zullen deze vervolgens inhoudelijk en operationeel invullen conform de geldende gedragscodes van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en de Europese gedragscode voor wetenschappelijke integriteit All European Academies (ALLEA).

De Minister van Buitenlandse Zaken, W.B. Hoekstra

De Minister van Defensie, K.H. Ollongren

De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, E. van der Burg