Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 14 juli 2022
Mede namens de Minister en Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat bied
ik u hierbij een geactualiseerd «Nationaal Actieplan Duurzaam gebruik gewasbeschermingsmiddelen»
aan1. Het actieplan zal ook worden toegestuurd aan de Europese Commissie. De verplichting
om op reguliere basis een actualisatie van dit actieplan uit te voeren en toe te sturen
aan de Europese Commissie is vastgelegd in Richtlijn 2009/128/EG inzake duurzaam gebruik
pesticiden en de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden. Het actieplan beschrijft
vastgestelde of reeds met u gedeelde voorgenomen acties, zoals recent in de Kamerbrief
over het perspectief van agrarische ondernemers, waarmee invulling kan worden gegeven
aan de bepalingen uit voornoemde richtlijn. Het is daarmee een beleidsneutraal plan
en bevat geen nieuwe beleidsvoornemens of intensiveringen.
Het actieplan gaat over acties die betrekking hebben op het terugdringen van risico’s
en effecten van toegelaten gewasbeschermingsmiddelen. Aspecten met betrekking tot
het toelatingsbeleid zijn EU geharmoniseerd met Verordening (EG) 1107/2009 en vallen
daarmee buiten de reikwijdte van de richtlijn inzake duurzaam gebruik.
Zowel de richtlijn als de wet schrijft voor dat belanghebbenden in de gelegenheid
worden gesteld om te reageren op een concept-actieplan. Het vorige Kabinet heeft op
22 november 2021 een concept voor (internet)consultatie openbaar gemaakt. Belanghebbenden
konden tot 7 januari 2022 reageren. Er zijn 12 reacties binnengekomen. In drie gevallen
was er sprake van een gecombineerde reactie van meerdere organisaties. Waar passend
binnen de context van een beleidsneutraal actieplan en bijdragend aan het doel van
de richtlijn, zijn de relevante opmerkingen verwerkt. Een samenvatting van de reacties
is als bijlage toegevoegd aan het geactualiseerde actieplan.
Na de consultatie waren er ontwikkelingen die hebben geleid tot nieuw beleid en/of
intensivering van acties op het gebied van het duurzaam gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.
Zo beschrijft het coalitieakkoord (bijlage bij Kamerstuk 35 788, nr. 77) de ambitie tot intensivering van de toepassing geïntegreerde gewasbescherming, het
afstemmen van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op de Kaderrichtlijn Water
en het uitvoeren van onderzoek naar gezondheidseffecten bij boeren en omwonenden.
Deze ambities sluiten in een aantal gevallen aan bij ingediende zienswijzen in de
consultatie. Daar waar al meer duidelijkheid is over acties om die ambities vorm te
geven, zijn ze opgenomen in het geactualiseerde actieplan.
Naar verwachting zal de Europese Commissie voor de zomer een voorstel tot herziening
van Richtlijn 2009/128/EG publiceren dat mogelijk leidt tot een substantiële wijziging
in de EU-regelgeving en doorwerken in de nationale implementatie. Vanwege de verplichtingen
uit de Richtlijn en de wet en eerdere toezeggingen aan de Europese Commissie kan niet
worden gewacht met het vaststellen van een geactualiseerd actieplan tot de besluitvorming
over een mogelijke herziene EU regelgeving is afgerond.
Indien op korte termijn meer duidelijk ontstaat over de uitwerking van de beleidsvoornemens
uit het regeerakkoord die tot een substantiële aanpassing leiden van acties op het
gebied van duurzaam gebruik, dan kan dat tussentijds aan de Europese Commissie worden
gemeld. Ook is de gebruikelijke looptijd van het actieplan ingekort tot vier jaar
(2022–2025), enerzijds om in de pas te lopen met de looptijd van het Uitvoeringsprogramma
Toekomstvisie Gewasbescherming 2030, anderzijds omdat de verwachting is dat de herziening
van de richtlijn met zich meebrengt dat omstreeks 2025 een geheel nieuw actieplan
nodig zal zijn.
De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,
H. Staghouwer