27 625 Waterbeleid

Nr. 587 BRIEF VAN DE MINISTER VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 september 2022

Met deze brief informeer ik u over de stand van zaken van de huidige droogteperiode en over het feit dat het Managementteam Watertekorten (MTW) op 21 september 2022 heeft besloten om van niveau 2 «feitelijk watertekort» weer over te gaan naar niveau 1 «dreigend watertekort».

Huidige situatie en overgang naar niveau 1

De droogte neemt af. Dankzij de regen van de afgelopen weken is het neerslagtekort afgenomen tot een niveau onder de 5%-droogste jaren. De aanvoer van de Rijn bij Lobith is op dit moment gestegen tot ca. 1.400 m3/s. De verwachting is dat de Rijnafvoer de komende week weer iets zal dalen, maar een afvoer onder het LCW-criterium voor september1 (1.000 m3/s) wordt niet verwacht. De aanvoer van de Maas is gestegen naar ca. 50 m3/s en zit daarmee boven het LCW-criterium (3-daagse gemiddelde van 25 m3/s). De waterstanden in het IJsselmeer en Markermeer zijn gestegen en de watervoorraad is voldoende om aan de watervraag te voldoen. De watertemperaturen in Nederland zijn in het algemeen aan het afnemen. Er zijn lokaal meldingen van verbetering van de waterkwaliteit voor wat betreft blauwalg. Verzilting in het IJsselmeer, het Noordzeekanaal/Amsterdam-Rijnkanaal, de Hollandsche IJssel en de Lek blijft een aandachtspunt. Ook zijn er nog de nodige schut- en vaardieptebeperkingen voor de scheepvaart.

De eerder deze zomer door de waterschappen en Rijkswaterstaat genomen maatregelen worden langzaam maar zeker afgebouwd. Wel is nog steeds sprake van lage rivierafvoeren, lage grondwaterstanden op de hoge zandgronden, lokaal problemen met de waterkwaliteit en verziltingsproblematiek. Voor herstel van de natuur en de grondwaterstanden is een langere periode van neerslag nodig. Hoewel er regionaal nog grote verschillen zijn, is er landelijk geen sprake meer van een grotere vraag naar dan aanbod van zoetwater.

Daarom wordt nu overgegaan van niveau 2 (feitelijk watertekort) naar niveau 1 (dreigend watertekort). Het MTW komt door dit besluit niet meer bij elkaar. De Landelijk Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) blijft wel actief om de situatie en de nog benodigde door Rijkswaterstaat en waterschappen uitgevoerde maatregelen ten aanzien van de waterverdeling te monitoren. In de Droogtemonitor2 treft u een uitgebreide analyse van de huidige droogtesituatie aan. Deze online droogtemonitor wordt wekelijks op dinsdag geactualiseerd en gepubliceerd.

Hoe verder?

Het KNMI verwacht dat het neerslagtekort de komende weken langzamerhand verder zal afnemen. Het Water Management Centrum Nederland (WMCN) monitort de situatie nauwlettend. Waar mogelijk gaan de waterschappen en Rijkswaterstaat weer over tot de normale beheersituatie. Op sommige plaatsen stellen waterbeheerders de overgang naar het winterpeil uit, vanwege de nog steeds ernstige droogte-effecten. In goede samenwerking met alle betrokken partijen wordt er alles aan gedaan om de droogte het hoofd te blijven bieden en ons tegelijkertijd ook voor te bereiden op het stormseizoen dat begin oktober aanvangt.

Evaluatie droogteseizoen 2022

Nu de droogte begint af te nemen, is het ook van belang om de droogtecrisis van 2022 met betrokken partners te evalueren. Het doel hiervan is om te leren van de crisisbeheersing. De wens is om het eindrapport ruim vóór 1 april 2023 gereed te hebben zodat eventuele lessen nog kunnen worden meegenomen in het droogteseizoen van 2023. Door het MTW is daarom besloten dat:

  • – de evaluatie zich richt op de periode van de opschaling naar niveau 1 op 13 juli tot en met de overgang van niveau 2 naar niveau 1 op 21 september.

  • – er geen volledige reconstructie opgesteld zal worden zoals in 2018, maar dat de focus zal liggen op de vraag of de genomen maatregelen tijdig en effectief waren en in hoeverre de lessen uit 2018 voldoende in praktijk zijn gebracht.

Verbeterpunten die uit de evaluatie naar voren komen, zullen waar nodig verwerkt worden in de relevante handboeken, zoals in het «Landelijk Draaiboek Waterverdeling en Droogte». Als er beleidsmatige vraagstukken uit de evaluatie komen die niet door de crisisorganisatie beantwoord kunnen worden, dan worden die uiteraard opgepakt. Vanzelfsprekend houd ik uw Kamer hierover op de hoogte.

Tot slot

De droogte van 2022 heeft een grote impact gehad op vooral de scheepvaart, de landbouw en de natuur. Met deze brief wil ik het MTW, de LCW en de zes Regionale Droogte-overleggen (RDO’en) danken voor hun inzet bij de aanpak van de droogte. Dankzij hun expertise, betrokkenheid, doorzettingsvermogen en bereidheid om elkaar te helpen hebben zij samen met alle partners en betrokken sectoren erger weten te voorkomen.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, M.G.J. Harbers

BIJLAGE: Crisisstructuur droogte

DCC Departementaal Coördinatiecentrum Crisisbeheersing

IAO Interdepartementaal Afstemmingsoverleg

ICCb Interdepartementale Commissie Crisisbeheersing

LCW Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling

MCCb Ministeriële Commissie Crisisbeheersing

MTW Managementteam Watertekorten

NCC Nationaal CrisisCentrum

RDO Regionaal Droogte-Overleg

RWS Rijkswaterstaat

WMCN Watermanagementcentrum Nederland

X Noot
1

Het LCW-criterium voor de aanvoer van de Rijn is maandafhankelijk en varieert van 1.000 m3/s tot 1.400 m3/s

Naar boven