Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 18 november 2021
Twee jaar geleden heb ik de NL DIGITAAL: Data Agenda Overheid gelanceerd. Deze eerste
data-agenda van de overheid ging over open én gesloten data en tevens over het datagedreven
werken op een verantwoorde wijze.
In 2020 bood ik uw Kamer een update aan1. De acties in deze data-agenda zijn grotendeels gerealiseerd.
Zo is het open data portaal data.overheid.nl fors verbeterd, zijn internationale ethische
dataprincipes binnen de OECD vastgesteld2 en is gericht gewerkt met data aan maatschappelijke problemen. TNO heeft in 2020
samen met de gemeente Zoetermeer een methodiek ontwikkeld voor datagedreven werken
in de energietransitie, waarbij data over de sociale en fysieke infrastructuur tot
inzichten voor de energietransitie kunnen leiden. Ook is er onderzoek gedaan naar
Chief Data Officers3, waaruit blijkt dat Nederland klaar is voor de CDO-rol.
De coronacrisis heeft nog eens laten zien hoe cruciaal data zijn voor beleid en samenleving.
Dankzij een coronadashboard wordt de basis voor ingrijpende beleidskeuzes inzichtelijk
gemaakt en dankzij open data-deling dragen veel burgers bij aan het interpreteren
en inzichtelijk maken van corona-data.
Al bij aanvang van de crisis werd snel duidelijk dat we zonder data stuurloos zijn.
Interbestuurlijk was er daarom grote behoefte aan een volgende, nog meer ambitieuze
stap.
Dit was aanleiding voor versnelling en intensivering van het databeleid, en het opstellen
van een Interbestuurlijke Datastrategie. Deze strategie is opgesteld door de verschillende
departementen, uitvoeringsorganisaties en koepels van medeoverheden. Verantwoord datagebruik
voor maatschappelijke opgaven staan in de datastrategie centraal. De datastrategie
pleit voor meer regie op verantwoorde datadeling en de ontwikkeling van een aantal
data-systeemfuncties die voor alle overheden beschikbaar zijn.
De datastrategie is ook expliciet bedoeld als input voor het nieuwe kabinet en is
bijgevoegd bij deze brief4. De besluitvorming over deze ambities, en de specifieke dekking van budgettaire gevolgen
op de (departementale) begrotingen, is aan een volgend kabinet.
Ondertussen zijn er zaken die nu reeds in gang kunnen worden gezet. Zo komt er op
korte termijn een pilot adviesfunctie verantwoord datagebruik waar overheden advies
kunnen krijgen over de samenhang tussen wat technisch kan, wat juridisch mag en wat
ethisch wenselijk is. Er wordt onderzocht hoe data beter vindbaar gemaakt kunnen worden
via gemeenschappelijke datacatalogi samen met de dataportal data.overheid.nl, gemeenten,
het CBS en het stelsel van basisregistraties. Ook blijven we leren langs de lijn van
concrete opgaven: wat gaat goed, waar lopen we tegenaan en wat moet er centraal geregeld
worden.
In navolging van de Data Agenda Overheid zal uw Kamer regelmatig worden geïnformeerd
over de voortgang, monitoring en de geleerde lessen van deze Interbestuurlijke Datastrategie.
De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
R.W. Knops