26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT)

Nr. 192 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 6 oktober 2011

Met deze brief informeer ik uw Kamer over de maatregelen die zijn getroffen om het digitaal verkeer tussen het Kadaster, de notarissen en de gerechtsdeurwaarders ook na 28 september 12:00 uur nog enige tijd te kunnen continueren. Hiertoe heeft het lid Gesthuizen verzocht bij gelegenheid van de regeling van werkzaamheden tijdens de plenaire vergadering van 27 september 2011.

Deze maatregelen zijn in twee stappen genomen. De eerste stap is gezet direct na het bekend worden van de elektronische inbraak bij DigiNotar. Met spoed zijn de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) en de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG) enkele leveranciers gaan benaderen teneinde de DigiNotar certificaten om te wisselen. Met het oog op een beheerste migratie hebben het Kadaster, de KNB en KBvG voorts in goed overleg met de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Veiligheid en Justitie een work around ingericht die verantwoord werd geacht vanwege de gesloten omgeving en gecontroleerde setting waarin de certificaten zouden worden gebruikt tot het moment van afronding van het omwisselproces. Aan de gecontroleerde setting werd door middel van een noodprocedure vormgegeven. Deze zag op de terugkoppeling door het Kadaster aan de kantoren van alle verzoeken tot inschrijving door middel van dagelijks toegezonden verzameloverzichten waarop was aangegeven op welke wijze die dag van de certificaatgegevens van de aanbieder gebruik was gemaakt. Met deze procedure kon worden gewaarborgd dat de kantoren eventuele onregelmatigheden in het gebruik van certificaten zouden opmerken.

Deze maatregelen werden door partijen afdoende geacht omdat de notarissen en gerechtsdeurwaarders nog steeds rechtsgeldige gekwalificeerde handtekeningen konden zetten met de persoonsgebonden gekwalificeerde certificaten van DigiNotar. Door het besluit van de OPTA van 13 september met als gevolg de intrekking van de certificaten op 28 september 12:00 uur, is hieraan een einde gekomen. De OPTA wilde en kon niet langer instaan voor eventueel misbruik van in omloop zijnde valse certificaten. Door de intrekking konden de certificaten vanaf dat moment niet langer gebruikt worden als rechtsgeldig middel voor het zetten van gekwalificeerde elektronische handtekeningen, maar nog wel als technisch middel voor het waarborgen van de authenticiteit en integriteit van digitale documenten.

Op de dag van de intrekking hebben KNB, KBvG en Kadaster een tweede stap gezet met het treffen van maatregelen. Ten eerste is een klaarliggend scenario voor een omschakeling naar het op papier stellen van de aktes, gebruikmaking van de post en handmatige verwerking bij het Kadaster van de ingekomen stukken in werking gesteld. Ten tweede is men uitwerking gaan geven aan de bestaande procedure voor het gebruik van certificaten die op de zogenaamde certificaten revocatie lijst (CRL) lijst zijn geplaatst. Hierbij wordt de inschrijving van elektronisch aangeboden stukken 24 uur opgehouden en wordt de aanbieder de gelegenheid gegeven in die periode zijn stuk in te trekken. Als daarvan geen gebruik wordt gemaakt wordt het stuk ingeschreven. Bij dergelijke stukken is voor raadplegers van de basisregistratie Kadaster een waarschuwing opgenomen dat met een certificaat is ondertekend dat op de CRL lijst is geplaatst, zodat men bij twijfel een afschrift op papier kan opvragen. Daarnaast vroeg het Kadaster de kantoren vanaf dat moment de dagelijks toegezonden verzameloverzichten van ingediende akten uit te printen, die voor akkoord van een handgeschreven handtekening te voorzien en deze per post te verzenden naar één van de vestigingen van het Kadaster, dit met het oog op het kunnen verwijderen van de waarschuwingen in de basisregistratie Kadaster.

Met deze aanvullende noodprocedure kon het proces van digitale aanlevering met daaraan gekoppeld de geautomatiseerde verwerking van de inschrijving, goeddeels worden gecontinueerd. De noodprocedure met de schriftelijk ondertekende bevestiging bracht en brengt weliswaar enige vertraging met zich mee, maar die vertraging blijkt allerminst ontwrichtend te zijn voor het rechtsverkeer. Wel heeft een aantal notarissen en gerechtsdeurwaarders ervoor gekozen hun stukken op papier te gaan aanleveren. Hierdoor is het percentage van op papier aangeleverde stukken momenteel hoger dan gebruikelijk.

Thans vindt een beheerste migratie naar de nieuwe situatie plaats. Eind volgende week hebben vrijwel alle notarissen hun persoonsgebonden gekwalificeerde certificaat omgewisseld. De gerechtsdeurwaarders zijn halverwege het omwisselproces. Het ziet er naar uit dat over twee weken ook alle gerechtsdeurwaarders van een nieuw persoonsgebonden gekwalificeerd certificaat zijn voorzien. Al met al is de verwachting dat uiterlijk per 1 november aanstaande het Kadaster, de notarissen en de gerechtsdeurwaarders hun digitale processen weer structureel op orde hebben.

Ik hoop uw Kamer hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.

De minister van Veiligheid en Justitie,

I. W. Opstelten