26 643
Informatie- en communicatietechnologie (ICT)

nr. 137
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 februari 2009

Hierbij bied ik u het eindrapport¹ aan van de verkenning naar de mogelijkheden van een consumentenlogo-systeem voor RFID-toepassingen, dat ik u eerder heb toegezegd in het algemeen overleg met uw Kamer van 13 februari 2008 over RFID (Kamerstuk 31 200 XIII, nr. 49). Deze verkenning is uitgevoerd door ECP.nl in samenwerking met bedrijven, kennisinstellingen en consumentenorganisaties.

RFID is een veelbelovende technologie die de potentie heeft om ons leven veiliger, makkelijker en aangenamer te maken. RFID wordt nu al op veel plaatsen toegepast. Zo wordt RFID onder andere in de logistiek gebruikt om goederenstromen te coördineren, in de zorg om echte medicijnen van valse te onderscheiden, en in de luchtvaart voor het vlot afhandelen van bagage. Daarnaast wordt RFID-technologie toegepast in de nieuwe OV-Chipkaart en nieuwe betaalmethoden. Op die manier komt de consument steeds meer in aanraking met de technologie.

In het publieke debat worden toepassingen van RFID vaak in verband gebracht met privacyrisico’s. Voor zover bij toepassingen persoonsgegevens worden verzameld of verwerkt, biedt de Wet Bescherming Persoonsgegevens (Wbp) een bescherming van de privacy. Tegelijkertijd voorziet deze wet in een informatieplicht aan consumenten wanneer gegevens worden verzameld of verwerkt (artikel 33/34 Wbp). Voor de verdere ontwikkeling van RFID-toepassingen en de acceptatie ervan door de consument is het belangrijk dat de consument goed inzicht heeft wanneer gegevens van producten of van hemzelf worden verzameld.

Zoals ik ook heb toegezegd in het algemeen overleg met uw Kamer op 3 september 2008 over de ICT-Agenda (Kamerstuk 26 643, nr. 132), zal het kabinet in zijn reactie op de aanbevelingen van de Commissie Veiligheid en de Persoonlijke Levenssfeer (Commissie Brouwer-Korf) ingaan op de privacyaspecten bij ICT-technologieën als RFID.

De verkenning door ECP.nl laat zien dat een logo op producten die een (onzichtbaar) RFID-label bevatten een element van een dergelijke informatievoorziening kan zijn. Een dergelijk logo kan consumenten ook informeren over nieuwe extra mogelijkheden zoals aanvullende productinformatie of persoonlijke aanbiedingen.

De verkenning maakt echter ook duidelijk dat alleen een logo niet voldoende is. Zoals ik reeds heb aangegeven in mijn brief d.d. 30 mei 2008¹, zijn voor een effectieve waarborging van de privacy ook technische maatregelen bij het verwerken van persoonsgegevens noodzakelijk («privacy by design»). Het bedrijfsleven heeft dit goed opgepakt met de ontwikkeling van zogenaamde «privacy enhancing technologies». Daarnaast worden initiatieven ontwikkeld om consumenten de controle te geven over welke persoonsinformatie ze wel of niet beschikbaar stellen, zoals de «Privacy Coach» van TNO en het DIFR-netwerk².

Zoals ook door het bedrijfsleven wordt aangegeven acht ik het niet wenselijk om op nationale schaal verplichtingen op te leggen t.a.v. logo’s. Wel vind ik het van groot belang dat er op Europees en internationaal niveau gekomen wordt tot een afgestemde, eensluidende voorlichting aan consumenten. De Europese Commissie komt naar verwachting dit voorjaar met haar aanbevelingen.

In het vervolg op de verkenning door ECP.nl en met het oog op de Europese ontwikkelingen zal ik een nationaal overleg opstarten met de relevante spelers uit de industrie, de kennisinstellingen, het College Bescherming Persoonsgegevens, de consumenten- en maatschappelijke organisaties over de verdere ontwikkeling van maatregelen en technologieën om de privacy te beschermen en de controle van consumenten te vergroten. Door vanuit een gezamenlijke visie krachten te bundelen kan Nederland een krachtige inbreng leveren in Europese en internationale gremia, zowel bij de overheid als bij de industrie, waar nagedacht wordt over standaardisatie van de voorlichting aan consumenten over toepassing van RFID.

Op deze manier kan de verdere introductie van nieuwe RFID-toepassingen hand in hand gaan met een toenemend vertrouwen van de consument, die inzicht heeft in en controle heeft over zijn eigen privacy.

De staatssecretaris van Economische Zaken,

F. Heemskerk

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.

1 Kamerstuk 2007–2008, 31 200 XIII, nr. 57, Tweede Kamer.

2 DIFR (Dutch Interdisciplinary Forum on RFID) is een onafhankelijk netwerk van spelers uit de techniek, het onderwijs en onderzoek, het juridische, creatieve en maatschappelijke domein, dat bijeenkomsten organiseert en demonstratiemodellen ontwikkelt.