25 295 Infectieziektenbestrijding

Nr. 500 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 augustus 2020

Hierbij informeer ik uw Kamer over twee stappen die zijn gezet om te komen tot een breed portfolio van Covid-19-vaccins, het afsluiten van het contract door de Europese Commissie met AstraZeneca en het succesvol afronden van de verkennende gesprekken met Janssen Pharmaceutical NV.

Het afsluiten van het contract door de Europese Commissie met AstraZeneca

Op 14 augustus 2020 heeft de Europese Commissie een persbericht uitgebracht dat zij op het punt staat het contract met AstraZeneca namens de lidstaten van de EU te ondertekenen. Daarmee heeft de Commissie de deal van de Inclusieve Vaccins Alliantie overgenomen en met een definitief contract tot een goed einde gebracht. Het contract omvat de afspraken die de vier landen van de Inclusieve Vaccins Alliantie, Duitsland, Frankrijk, Italië en Nederland met het bedrijf hadden gemaakt. Het contract maakt de levering mogelijk van 300 miljoen vaccins van AstraZeneca, zodra het kandidaat-vaccins is toegelaten tot de Europese markt. Aangezien verdeling naar rato van het bevolkingsaandeel plaatsvindt, heeft Nederland recht op de aankoop van circa 3,89% van dit totaal. Ook omvat het contract afspraken over de levering van vaccins aan de landen van de Europese Economische Ruimte (Noorwegen, IJsland en Liechtenstein) en zijn afspraken gemaakt over levering van vaccins aan Zwitserland. Verder bevat het contract de juridische voorwaarden voor de mogelijkheid van lidstaten om vaccins te doneren aan kwetsbare landen. De lidstaten van de Europese Unie hebben vijf (werk)dagen de tijd – ingaande op maandag 17 augustus – om aan de Europese Commissie kenbaar te maken, indien zij geen gebruik willen maken van het recht om vaccins te kopen en dus kiezen voor een opt-out van dit specifieke contract. Nederland zal geen gebruik maken van het recht van opt-out. Het kandidaat-vaccin van AstraZeneca heeft de eerste tests goed doorstaan en zal als één van de eerste kandidaat-vaccins beschikbaar zijn. Bovendien heeft Nederland als één van de ondertekenaars van de IVA-deal met AstraZeneca zich al aan de afspraken verbonden.

Zoals ik uw Kamer in mijn brief van 6 augustus 2020 heb laten weten, sluit de Europese Commissie de contracten met aanbieders van kandidaat-vaccins namens de lidstaten (Kamerstuk 25 295, nr. 469). Daarbij zet de Commissie het budget van het Emergency Support Initiative in om de kosten van voorinvestering te financieren die de producenten moeten maken om straks een voldoende productieniveau te bereiken. Daarmee is ook het belangrijkste verschil benoemd met de aanvankelijke deal van de vier IVA-landen: de kosten van de voorfinanciering neemt de Commissie voor zijn rekening, de lidstaten betalen alleen de kosten voor de aankoop van de vaccins zelf, als het vaccin goedgekeurd is.

Daarmee is het financieel risico van deze deal voor Nederland afgenomen.

Succesvol afronden van de verkennende gesprekken met Janssen Pharmaceutical NV

De Europese Commissie heeft op 13 augustus 2020 verkennende gesprekken afgerond met farmaceut Janssen Pharmaceutical NV over de levering van een mogelijk coronavaccin. Als de ontwikkeling van het betreffende vaccin goed verloopt, hebben de lidstaten van de Europese Unie de mogelijkheid om 400 miljoen vaccins van Janssen te kopen, 200 miljoen initieel en een optie voor nog eens 200 miljoen vaccins. Nederland heeft samen met Spanje en de Europese Commissie de verkennende gesprekken met Janssen Pharmaceutical NV geleid. Nederland speelt daarnaast ook een belangrijke rol bij de totstandkoming van dit vaccin omdat de ontwikkeling en productie ervan grotendeels in Leiden zal plaatsvinden. Uit tests zijn al de eerste positieve resultaten naar voren gekomen, wat hoopvol stemt voor de ontwikkeling van het uiteindelijke vaccin. Onderdeel van de gesprekken met Janssen Pharmaceutical NV, en een belangrijk onderhandelingspunt voor Nederland, is de mogelijkheid om vaccins aan kwetsbare landen te doneren.

De afspraken met Janssen Pharmaceutical NV zullen net als die met Sanofi GSK uitmonden in een door de Europese Commissie te sluiten contract. Naar verwachting zullen deze contracten de komende weken tot stand komen. De Europese Commissie financieert de aanbetalingen vanuit het Emergency Support Instrument; de kosten voor het vaccins worden gedragen door de lidstaten zelf.

De Commissie en het onderhandelingsteam voeren op dit moment intensieve gesprekken met een groot aantal aanbieders van kansrijke kandidaat-vaccins. Het doel is om een breed portfolio samen te stellen van vaccins waarbij ook verschillende typen vaccins vertegenwoordigd zijn. In deze gesprekken maken de onderhandelaars prijsafspraken waarin betaalbaarheid en toegankelijkheid van het vaccin belangrijke uitgangspunten zijn. Het JNT wordt bij de gesprekken met vaccinproducenten bijgestaan door wetenschappelijke experts uit diverse lidstaten, waaronder van het RIVM. Ik informeer uw Kamer op het moment dat de verkennende gesprekken met Janssen, net als met Sanofi GSK, definitief zijn geworden in een contract.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, H.M. de Jonge