24 077 Drugbeleid

Nr. 488 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 maart 2022

Mede namens de Minister van Justitie en Veiligheid bied ik u hierbij de rapportage Kerncijfers Nationale Drug Monitor 2021 aan¹. Dit is een jaarlijkse, handzame samenvatting van de belangrijkste gegevens uit de Nationale Drug Monitor (NDM), die is opgesteld door het Trimbos-instituut, in samenwerking met het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatie Centrum (WODC) van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. De NDM geeft een overzicht van de meest actuele gegevens over middelengebruik, zowel met betrekking tot gezondheidsaspecten, markt en prijzen als tot overlast en criminaliteit.

Zoals mijn voorganger u liet weten (brief 16 november 2021, Kamerstuk 24 077, nr. 485) zijn vanaf 15 oktober 2021 de cijfers uit de NDM te vinden op de nieuwe website https://www.nationaledrugmonitor.nl ter vervanging van het omvangrijke papieren Jaarbericht. Deze website zal voortaan gedurende het jaar regelmatig worden geactualiseerd.

De cijfers over gezondheidsaspecten uit de rapportage Kerncijfers 2021 waren merendeels al opgenomen in de digitale versie van vorig jaar en betroffen 2020. Het rapport beschrijft onder meer de gevolgen van de coronacrisis op het middelengebruik in verschillende groepen van de bevolking. De diverse beperkende maatregelen in het openbare leven en het uitgaansleven hebben het middelengebruik, afhankelijk van de onderzoekspopulatie, beïnvloed. Dit is niet altijd terug te zien in de landelijke cijfers. Wel heeft de coronacrisis patronen van gebruik veranderd. De impact verschilt per persoon en tussen middelen. Voor de een betekent dat meer en vaker gebruiken en voor de ander juist minder (vaak) gebruiken. Voor sommigen is er weinig veranderd. In de komende jaren moet duidelijk worden in hoeverre de veranderingen tijdelijk waren of structureel van aard zijn.

Ook de impact van de coronamaatregelen op de gezondheidsrisico’s van middelengebruik komt aan bod. Zo daalde in 2020 het aantal geregistreerde gezondheidsincidenten waarbij alcohol in het spel was en ook het aantal drugsincidenten nam af. De geregistreerde drugsgerelateerde sterfte nam juist toe. Er is geen goede verklaring voor deze stijging. Het nieuwe speciale register voor drugssterfte – dat drugssterfte beter in kaart moet brengen aan de hand van forensische gegevens – kan hier de komende jaren meer zicht op geven. De gegevens zullen voortaan ook in de Nationale Drug Monitor worden meegenomen.

Wel bevat dit kerncijferrapport nieuwe politie- en justitiecijfers. Daaruit blijkt dat de politie tijdens de coronacrisis meer kilo’s cannabis in beslag heeft genomen en de Douane meer drugsvangsten van cocaïne, ecstasy/MDMA en amfetamine deed. Ook het aantal ontmantelde productielocaties voor onder andere synthetische drugs is onverminderd hoog. Daarentegen zijn in 2020 minder hennepkwekerijen ontmanteld en hebben de coronamaatregelen geleid tot een afname van dagvaardingen en gerechtelijke afdoeningen in Opiumwetzaken. Verder zijn in 2020 bij de politie als alcohol- of harddrugsgebruiker geregistreerde verdachten in mindere mate verdacht van vermogensdelicten, maar nam het aandeel geweldsdelicten juist toe.

Waar mogelijk zullen wij inzetten op preventie van de veelzijdige problematiek die middelengebruik en verslaving voor individu en maatschappij met zich meebrengen. De aanpak van de ondermijnende drugsindustrie is een belangrijke prioriteit van dit kabinet. In het coalitieakkoord (Kamerstuk 35 788, nr. 77) zijn daartoe enkele aanvullende initiatieven opgenomen. Zo komt er specifieke aandacht voor het voorkomen van problematisch gebruik van drugs door het intensiever inzetten op een actieve en effectieve preventieaanpak, in het bijzonder ter bescherming van kwetsbare jongeren. Hierbij zal ook nadrukkelijk aandacht zijn voor het feit dat drugsgebruik niet onschuldig is en bijdraagt aan de instandhouding van een criminele drugsindustrie. Samen met de Minister van Justitie en Veiligheid werk ik dit voorstel momenteel nader uit. Daarnaast zal ik, conform de afspraak in het coalitieakkoord, een Nationaal Rapporteur Verslavingen instellen, die ervoor moet zorgen dat er beter zicht ontstaat op de (maatschappelijke) impact van verslavingen door periodiek te rapporteren over de omvang en ontwikkeling van verslavingsproblematiek.

Vanzelfsprekend zullen wij uw Kamer over de voortgang en de uitkomsten daarvan op de hoogte stellen.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, M. van Ooijen

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.