22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie

Nr. 2506 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 19 maart 2018

Met deze brief ga ik graag in op het verzoek van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat van 21 februari 2018 om uw Kamer een overzicht te sturen van concrete maatregelen ter verbetering van de interne markt op economisch gebied, waarop het kabinet in Europees verband wil inzetten.

De Europese interne markt bestaat dit jaar 25 jaar en is een belangrijke basis voor economische groei in de Europese Unie. Door de interne markt kunnen Nederlandse ondernemers hun producten en diensten makkelijker binnen de gehele EU kopen en verkopen, en hebben consumenten meer keuze uit betaalbare en betrouwbare producten. Tegelijkertijd werkt de interne markt nog niet optimaal en blijft het belangrijk om verdere verbeteringen na te streven. Nederlandse ondernemers lopen nog altijd tegen belemmeringen aan, daar waar regelgeving verschilt per lidstaat. Bovendien kunnen nieuwe barrières ontstaan wanneer lidstaten door middel van verschillende nationale regelgeving reageren op nieuwe (technologische) ontwikkelingen. Nederland zet in op: regels waar gewenst, harmonisatie waar passend, het wegnemen van belemmeringen, voortdurend bouwen aan vertrouwen tussen lidstaten en adequate handhaving. De interne markt moet tevens bijdragen aan een eerlijker Europa en voorkomen dat een neerwaartse spiraal ontstaat op arbeidsvoorwaarden.

Nederland heeft drie prioriteiten voor de verdere verbetering van de interne markt, te weten een interne markt die is toegerust op de verdere digitalisering van de economie, verdere verbetering van de dienstenmarkt en een adequate handhaving.

De Europese Raad stuurt jaarlijks op de voortgang en versterking van alle aspecten van de interne markt. De Europese Raad heeft zich gecommitteerd om de verschillende interne marktstrategieën einde 2018 af te ronden en te implementeren. Als onderdeel daarvan zal in 2018 hard worden gewerkt aan de Interne Markt Strategie en de Digitale Interne Markt Strategie, op het ambitieniveau dat door de Europese Raad in juni 2016, tijdens het Nederlandse Voorzitterschap van de Raad van de EU, is vastgesteld. Gedurende de huidige Commissieperiode is veel voortgang geboekt, met name op de digitale interne markt. Een voorbeeld is de verordening geo-blocking, die vanaf eind dit jaar voorkomt dat klanten om ongerechtvaardigde redenen anders behandeld worden als ze aankopen doen in andere lidstaten. De meeste nog lopende onderhandelingen bevinden zich in een vergevorderd stadium. Over de Nederlandse inzet op de interne markt en digitale interne markt dossiers bent u eerder met de BNC-fiches geïnformeerd. In de bijlage vindt u een overzicht van alle lopende wetgevende dossiers binnen de twee strategieën¹.

Specifiek zet Nederland wat betreft de digitale interne markt in op afronding van onder meer de dossiers contractrecht, cybersecurity, auteursrecht in het digitale tijdperk, en ePrivacy in de Raad. Hiermee wil Nederland regelgeving op het gebied van aankoop van goederen harmoniseren, de online veiligheid versterken, het auteursrecht moderniseren, en een hoog niveau van bescherming bij en een gelijk speelveld voor aanbieders van elektronische communicatiediensten bereiken. Daarnaast vindt Nederland het belangrijk dat de overige voorstellen, die zich in triloogfase bevinden, voortvarend afgerond worden. Nederland wil met deze en andere voorstellen uit de digitale interne markt strategie zorgen voor een helder Europees regelgevend kader. Nederland heeft daarbij aandacht voor de positie van nieuwe economische spelers ten opzichte van gevestigde spelers. Onze inzet is dat digitalisering een technologie-neutrale en toekomstbestendige aanpak vereist. Innovatie moet ruim baan krijgen, waarbij tegelijkertijd publieke belangen worden geborgd.

Voor wat betreft diensten en handhaving zijn in de huidige Commissieperiode beperkte stappen gezet. Nederland zet bijvoorbeeld in op een akkoord in de trilogen over de Single Digital Gateway. Via dit portaal dienen burgers en ondernemers die zich bewegen op de interne markt op een eenvoudige manier toegang te krijgen tot alle informatie per lidstaat over regels en procedures, rechten en plichten. Goede implementatie hiervan is voor Nederland een prioriteit. Nederland zet tevens in op een akkoord over een proportionaliteitstoets, waardoor nieuwe of aangepaste nationale regels, die mogelijk belemmeringen veroorzaken voor toegang tot of uitvoering van gereglementeerde beroepen, eerst getoetst moeten worden. Verder zet Nederland in op een akkoord over een verbeterde en evenwichtige notificatieprocedure, waarmee in een vroeger stadium meer transparantie ontstaat over nieuwe overheidseisen in een lidstaat, die een potentiële belemmering kunnen vormen voor de werking van de dienstenmarkt, zoals vergunningen, vestigingseisen of eisen die anderzijds de vrijheid van diensten beperken. Dit is een belangrijk onderdeel van het waarborgen van een gelijk speelveld, waarvan Nederlandse ondernemers en consumenten actief op de interne markt profiteren. Uiteraard heeft Nederland aandacht voor eventuele extra regelgeving of administratieve lasten die dit ook voor Nederlandse (lokale) overheden met zich mee kan brengen. Voor wat betreft het vrij verkeer van goederen zet Nederland tot slot in op afronding in de Raad van het recent gepresenteerde goederenpakket, dat ziet op verbeterde wederzijdse erkenning van producten en het toezicht hierop.

Ook na afronding van deze dossiers is het werk echter niet af. Nederland wil ten eerste verder werken aan een interne markt die volledig uitgerust is voor het digitale tijdperk. Digitalisering maakt fysieke afstand irrelevanter, waardoor er veel hinder kan ontstaan als regelgeving te gefragmenteerd is. Wanneer een ondernemer in de hele EU producten wil aanbieden en daarbij te maken krijgt met verschillende etiketteringseisen, dan is dat nog hinderlijker bij een webwinkel, die sneller en makkelijker grensoverschrijdend kan werken, dan bij een traditionele fysieke winkel. Nederland wil een breed debat aanjagen in Europa over de kansen en impact van digitalisering, en daarin bovenstaande vraagstukken meenemen, zodat te zijner tijd de nieuwe Europese Commissie hier voortvarend mee aan de slag kan. Ten tweede wil Nederland het grensoverschrijdend aanbieden van diensten verder vergemakkelijken. De kansen en belemmeringen op de dienstenmarkt verschillen sterk per sector en per (grens)regio. Daarom ziet Nederland het meest in een aanpak die maatwerk biedt en inzoomt op de concrete belemmeringen die ondernemers ervaren als zij markten in andere EU landen willen betreden. Ten derde is de verdere verbetering van de interne markt in de EU na 25 jaar niet enkel een kwestie van nieuwe wetgeving, maar ook van een adequate handhaving. Te vaak blijkt bijvoorbeeld dat Europese regelgeving door lidstaten niet goed wordt geïmplementeerd of op verschillende wijze wordt toegepast. Ook gaat het bij de handhaving om het voorkomen van nationale regelgeving die de werking van de interne markt verstoort. Nederland zet in op slimmer en beter handhaven, waarbij zowel de Europese Commissie als de lidstaten een rol hebben. Nederland wil dan ook dat de Commissie nog dit jaar aan de slag gaat met een analyse van kansen en belemmeringen op de (digitale) interne markt en met een stand van zaken van de implementatie en handhaving van de reeds bestaande regelgeving. Deze analyses kunnen bijdragen aan de visievorming voor de toekomst van de interne markt. Nederland zet zich in samenwerking met gelijkgestemde lidstaten in voor een ambitieus werkprogramma van de toekomstige Europese Commissie voor wat betreft de interne markt, en ziet hierin graag bovengenoemde Nederlandse prioriteiten op het gebied van digitalisering, diensten en handhaving landen.

Samenvattend zet Nederland in op een toekomstgerichte en eerlijke interne markt die klaar is voor het digitale tijdperk, bijdraagt aan de Europese concurrentiekracht en kansen biedt aan industrie, ondernemers en burgers.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, M.C.G. Keijzer

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl