21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 1650 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 februari 2020

Hierbij zend ik u de geannoteerde agenda voor de Eurogroep en Ecofinraad van 17 en 18 februari te Brussel. Ik ben voornemens deel te nemen aan deze vergaderingen.

Het is mogelijk dat nog punten worden toegevoegd aan de agenda of dat bepaalde onderwerpen worden afgevoerd of worden uitgesteld tot de volgende vergadering.

De Minister van Financiën, W.B. Hoekstra

Geannoteerde agenda t.b.v. Eurogroep en Ecofinraad 17 en 18 februari 2020

Eurogroep

Reguliere samenstelling

Presentatie van de Europese Commissie over haar prioriteiten voor de EMU

Document: N.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting:

Zoals vermeld in het verslag van de vorige Eurogroep en Ecofinraad1, zal de Europese Commissie haar prioriteiten voor de Economische en Monetaire Unie (EMU) presenteren tijdens de Eurogroep van 17 februari. De Europese Commissie heeft reeds aangegeven belang te hechten aan versterking van de EMU, met specifieke aandacht voor het oprichten van het Begrotingsinstrument voor Convergentie en Concurrentievermogen (BICC), de bankenunie, de kapitaalmarktunie en hervorming van het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM).

Nederland is voorstander van versterking van de EMU, mits dit onder de juiste voorwaarden gebeurt. Zo zet Nederland erop in dat het BICC wordt uitgewerkt in lijn met de overeengekomen term sheets 2; dat stappen worden gezet om de Europese kapitaalmarktunie te versterken; dat in het kader van de bankenunie de risico’s van staatsobligaties beter worden gewogen op bankbalansen en dat er een gezondheidstoets (asset quality review, AQR) wordt uitgevoerd op bankbalansen voordat overgegaan wordt tot een Europees depositogarantiestelsel (EDIS); en dat de hervorming van het ESM in lijn is met de afspraken uit december 20183, juni 20194 en december 20195.

Evaluatie van de Commissie van het «six-pack» en «two-pack» van het Stabiliteits- en Groeipact

Document: De documenten van de evaluatie zijn te vinden op: https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/economic-and-fiscal-policy-coordination/eu-economic-governance-monitoring-prevention-correction/stability-and-growth-pact/economic-governance-review_es

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting:

Op 5 februari jl. heeft de Europese Commissie haar evaluatie van de «six-pack» en «two-pack» wetgeving van het Stabiliteits- en Groeipact (SGP) gepubliceerd. De evaluatie vloeit voort uit een bepaling die is opgenomen in deze wetgeving, die stelt dat de Europese Commissie elke vijf jaar een verslag uitbrengt over de toepassing ervan. In dat verslag zal de doeltreffendheid ervan worden beoordeeld en de vooruitgang die is geboekt bij het waarborgen van een nauwere coördinatie van het economisch beleid en aanhoudende convergentie van de economische prestaties van de lidstaten. Het verslag dient te worden toegezonden aan het Europees Parlement en de Raad.

Tijdens de Eurogroep zal de Europese Commissie de evaluatie presenteren. Met het oog hierop zal de Kamer alvorens deze bespreking in de Eurogroep een kabinetsappreciatie ontvangen die tevens als leidraad zal dienen voor de Nederlandse inbreng. De Europese Commissie heeft in de evaluatie geen aanbevelingen gedaan voor aanpassing van de wetgeving. Er is geen besluitvorming voorzien.

Thematische discussie over groei en banen; belasting op arbeid – een verschuiving van inkomensbelasting naar andere vormen van belasten

Document: De bijdrage van de Commissie aan de discussie wordt na de bespreking gepubliceerd op de website van de Eurogroep.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting:

Er zal een thematische discussie plaatsvinden in de Eurogroep over de belastingmix van lidstaten, waarbij de Ministers ideeën kunnen uitwisselen en verschillende mogelijkheden op dit gebied zullen bespreken.

De discussie zal zich met name richten op het verlagen van belasting op arbeidsinkomen en tegelijkertijd het verhogen van milieubelastingen. Daarnaast zal de Eurogroep de mogelijkheden bespreken omtrent het verlagen van belasting op arbeid en de financiering daarvan, en wat de «best practices» zijn voor het invoeren van milieubelastingen.

De Europese Commissie stelt dat een lage belasting op arbeid wenselijk is voor de groei van de economie. Dit onderschrijft het kabinet. Nederland zit met betrekking tot belasting op arbeid op het gemiddelde ten opzichte van andere landen in de eurozone, en deze belastingdruk zal dalen in 2020. De mogelijkheden om de kosten van een verlaging van belasting op arbeid op te vangen, kan middels bezuinigen op de uitgaven en/of door (hogere) belastingen te heffen op andere grondslagen. Milieuheffingen zijn een mogelijk middel om deze kosten op te vangen en daarnaast kan een milieubelasting bijdragen aan de klimaattransitie door middel van het beprijzen van negatieve externe effecten. De potentie hiervan zal tijdens de Eurogroep worden besproken. Een mogelijk gevolg van het invoeren van milieuheffingen is een regressief effect, omdat deze prijzen opdrijven. Nederland ziet daarnaast het risico dat belastingopbrengsten op lange termijn teruglopen als bedrijven schoner gaan produceren om een heffing te voorkomen. Het is daarom de vraag of het een duurzame dekking oplevert voor lagere belasting op arbeidsinkomen.

Ierland post-programmasurveillance – 12de review

Document: https://ec.europa.eu/info/news/staff-statement-following-twelfth-post-programme-surveillance-mission-ireland-2019-nov-21_en

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

De Eurogroep zal een terugkoppeling ontvangen van de twaalfde post programma-surveillance (PPS) missie naar Ierland. De missie in het kader van PPS, waaraan de Europese Commissie, de ECB, het ESM en het IMF deelnamen, heeft plaatsgevonden van 19 tot 21 november jl. Het doel van PPS is om de economische, budgettaire en financiële ontwikkelingen van een land dat financiële steun heeft ontvangen te monitoren, om zodoende de terugbetaalcapaciteit te beoordelen. Het rapport is nog niet beschikbaar. Wel is er een persverklaring gepubliceerd.6

De persverklaring benoemt dat tijdens de missie is gesproken over ontwikkelingen ten aanzien van belastingen en de financiële sector. Deze gesprekken hebben plaatsgevonden tegen de achtergrond van risico’s op de lange termijn zoals de toekomstige relatie met het Verenigd Koninkrijk en internationale handelsspanningen. Tijdens de missie heeft Ierland aangegeven de veerkracht van de overheidsfinanciën te willen versterken en de prestaties van de bankensector te willen verbeteren, in het bijzonder door de reductie van niet-presterende leningen. Nederland erkent de meerwaarde van PPS-missies en haar bevindingen en aanbevelingen. De volgende PPS-missie naar Ierland zal plaatsvinden in de lente van 2020.

Winterraming Commissie

Document: Alle ramingen van de Commissie zijn te vinden op:

https://ec.Europa.eu/info/business-economy-euro/economic-performance-and-forecasts/economic-forecasts_en

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting:

De Europese Commissie zal naar verwachting de belangrijkste uitkomsten van haar winterraming toelichten. De raming is op het moment van schrijven nog niet beschikbaar.

Aanbevelingen voor de Eurozone 2020

Document: De conceptaanbevelingen voor de eurozone zijn te vinden op: https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/2020-european-semester-euro-area-recommendation_en.pdf

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t

Toelichting:

De Europese Commissie heeft op dinsdag 17 december jl. haar voorstel voor de jaarlijkse aanbeveling van de Raad over het economisch beleid van de eurozone (eurozone-aanbevelingen) gepubliceerd. De Eurogroep zal deze bespreken en de Ecofinraad zal de (aangepaste) aanbeveling goedkeuren. De Europese Raad bekrachtigt daarna de aanbevelingen, waarna de Ecofinraad deze formeel aanneemt. Tijdens de Eurogroep van 20 januari heeft de Europese Commissie de eurozone-aanbevelingen reeds gepresenteerd.

De Europese Commissie doet dit jaar een voorstel voor aanbevelingen voor het economisch beleid van de eurozone op het gebied van (1) het bevorderen van de economische groei, veerkracht en het tegengaan van onevenwichtigheden, 2) het afbouwen van publieke schulden, verbeteren van de samenstelling van overheidsfinanciën, een ondersteunend begrotingsbeleid in geval van een verslechtering van de vooruitzichten voor de economische groei en het bestrijden van agressieve belastingplanning, 3) het verlagen van lasten op arbeid, versterken van onderwijssystemen en doorvoeren van arbeidsmarkthervormingen, 4) de financiële sector, risicoreductie en het voltooien van de bankenunie en 5) het vervolmaken van de Economische en Monetaire Unie (EMU) en de internationale rol van de euro.

Het kabinet onderschrijft de aanbevelingen om de economische groei en weerbaarheid te bevorderen en publieke schulden terug te brengen. De Europese Commissie beveelt landen met overschotten op de lopende rekening van de betalingsbalans, zoals Nederland, aan om actief maatregelen te nemen om de loongroei te bevorderen en investeringen te stimuleren. Nederland neemt dergelijke maatregelen, maar benadrukt dat lonen in Nederland worden bepaald door overleg van sociale partners. Voor het kabinet is van belang dat de aanbevelingen voor de eurozone in lijn zijn met eerder gemaakte afspraken over bijvoorbeeld het versterken van de EMU en het voltooien van de bankenunie. Hiernaast is het kabinet een sterke voorstander van Europees anti-witwastoezicht en staat het kabinet achter het verder ontwikkelen van de kapitaalmarktunie. Uw Kamer is op 15 januari jl. geïnformeerd over de kabinetspositie t.a.v. het herfstpakket, waar de eurozone-aanbevelingen deel van uitmaken7.

Inclusieve samenstelling

BICC – rapport over een mogelijke IGA

Document: N.v.t.

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting:

Tijdens de Eurogroep van 9 oktober jl. hebben lidstaten afgesproken dat de financiering van het Begrotingsinstrument voor Convergentie en Concurrentievermogen (BICC) zal worden bepaald in de context van het Meerjarig Financieel Kader (MFK). Nederland is van mening dat het BICC gefinancierd dient te worden uit de reguliere middelen van de EU-begroting, onder het MFK-plafond, om de eenheid van de EU-begroting te bewaken. Een aantal landen wil dat eurolanden additionele bijdragen leveren aan het instrument, bovenop de financiering uit de reguliere middelen van de EU-begroting. Tegen deze achtergrond heeft de Eurogroep van 9 oktober aan de ambtelijke werkgroep van de Eurogroep de opdracht gegeven om een rapport op te stellen over de noodzaak, inhoud, modaliteiten en omvang van een intergouvernementele overeenkomst, waarmee aanvullende middelen voor een IGA zouden kunnen worden vastgelegd.

Dit rapport zal door de Eurogroep worden besproken en ten behoeve van de besluitvorming over het MFK doorgestuurd worden naar de Europese Raad. Hiermee geeft de Eurogroep opvolging aan het verzoek van de Eurotop van 13 december jl. om spoedig te rapporteren over geschikte financieringsopties voor het BICC. Voor Nederland is van belang dat het rapport duidelijk maakt dat een IGA niet noodzakelijk is, maar wel nuttig kan zijn als landen besluiten om additionele bijdragen aan het BICC te leveren. Daarnaast is voor Nederland van belang dat het rapport bevestigt dat deelname aan een IGA niet verplicht is, maar een soevereine beslissing van iedere lidstaat.

Ecofinraad

Any other business – Stand van zaken financiële diensten dossiers

Document: 5083/20

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting:

Het voorzitterschap van de Raad voorziet de Ecofinraad zoals gebruikelijk van informatie over de huidige wetgevingsvoorstellen voor financiële diensten.

Europees Semester: Herfstpakket

Document: Het volledige Herfstpakket, gepubliceerd door de Commissie op 17 december 2019, is te vinden onder deze link:

https://ec.europa.eu/info/publications/2020-european-semester-autumn-package_en. De concept Raadsconclusies en aanbeveling van de Raad zijn nog niet beschikbaar

Aard bespreking: Aanname Raadsconclusies ASGS en AMR, goedkeuring EAR

Besluitvormingsprocedure: Aanname Raadsconclusies met consensus, goedkeuring EAR met gekwalificeerde meerderheid

Toelichting:

De Europese Commissie heeft op 17 december 2019 de start van het Europees Semester 2020 ingeluid met de publicatie van drie documenten in het zogenoemde Herfstpakket: de jaarlijkse analyse van groeiprioriteiten van de Europese Unie voor 2020 (Annual Sustainable Growth Strategy), het jaarlijkse rapport over het waarschuwingsmechanisme (Alert Mechanism Report) in het kader van de macro-economische onevenwichtighedenprocedure (MEOP) en het voorstel voor de aanbeveling van de Raad over het economisch beleid van de eurozone (EAR).

De Ecofinraad neemt op 18 februari Raadsconclusies over de Annual Sustainable Growth Strategy (ASGS) en het Alert Mechanism Report (AMR) aan. Met betrekking tot de eurozoneaanbevelingen zal de Eurogroep op 17 februari het voorstel bespreken en de Ecofinraad zal op 18 februari de (aangepaste) aanbeveling goedkeuren. De Europese Raad bekrachtigt daarna de (aangepaste) eurozone-aanbeveling, waarna de Ecofinraad deze formeel aanneemt.

In de ASGS blikt de Europese Commissie vooruit op de belangrijkste economische beleidsuitdagingen voor het komende jaar. In vergelijking met vorig jaar ligt de nadruk op duurzame groei en maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan. De volgende prioriteiten zijn door de Europese Commissie geïdentificeerd: 1) duurzaamheid; 2) productiviteit; 3) rechtvaardigheid en 4) stabiliteit. Het kabinet onderschrijft deze prioriteiten.

In het AMR worden aan de hand van een scorebord met indicatoren mogelijke macro-economische onevenwichtigheden opgespoord en bepaald welke lidstaten onderworpen worden aan nader onderzoek. Deze onderzoeken moeten uitwijzen of en in welke mate de betreffende lidstaten te kampen hebben met macro-economische onevenwichtigheden en in hoeverre deze een risico vormen voor de lidstaten zelf, de Economische en Monetaire Unie, of de Europese Unie als geheel.

De Europese Commissie is voornemens om dit jaar 13 lidstaten nader te onderzoeken om vast te stellen in welke mate zij kampen met onevenwichtigheden. Dit zijn Bulgarije, Kroatië, Cyprus, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Ierland, Italië, Portugal, Roemenië, Spanje, Zweden en Nederland. Dit zijn dezelfde landen als vorig jaar. De resultaten van de diepteonderzoeken worden in het voorjaar van 2020 verwacht. Nederland zal zich blijven inzetten voor het aanpakken van onevenwichtigheden.

De Europese Commissie doet dit jaar een voorstel voor aanbevelingen voor het economisch beleid van de eurozone op het gebied van (1) het bevorderen van de economische groei, veerkracht en het tegengaan van onevenwichtigheden, 2) het afbouwen van publieke schulden, verbeteren van de samenstelling van overheidsfinanciën, een ondersteunend begrotingsbeleid in geval van een verslechtering van de vooruitzichten voor de economische groei en het bestrijden van agressieve belastingplanning, 3) het verlagen van lasten op arbeid, versterken van onderwijssystemen en doorvoeren van arbeidsmarkthervormingen, 4) de financiële sector, risicoreductie en het voltooien van de bankenunie en 5) het vervolmaken van de Economische en Monetaire Unie (EMU) en de internationale rol van de euro.

Het kabinet onderschrijft de aanbevelingen om de economische groei en weerbaarheid te bevorderen en publieke schulden terug te brengen. De Europese Commissie beveelt landen met overschotten op de lopende rekening van de betalingsbalans, zoals Nederland, aan om actief maatregelen te nemen om de loongroei te bevorderen en investeringen te stimuleren. Nederland neemt dergelijke maatregelen, maar benadrukt dat lonen in Nederland worden bepaald door overleg van sociale partners. Voor het kabinet is van belang dat de aanbevelingen voor de eurozone in lijn zijn met eerder gemaakte afspraken over bijvoorbeeld het versterken van de EMU en het voltooien van de bankenunie. Uw Kamer heeft op 15 januari jl. een brief ontvangen met een kabinetsappreciatie van het herfstpakket8.

Evaluatie van de Commissie van het «six-pack» en «two-pack» van het Stabiliteits- en Groeipact

Document: De documenten van de evaluatie zijn te vinden op: https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/economic-and-fiscal-policy-coordination/eu-economic-governance-monitoring-prevention-correction/stability-and-growth-pact/economic-governance-review_es

Aard bespreking: Gedachtewisseling

Besluitvormingsprocedure: N.v.t.

Toelichting:

Op 5 februari jl. heeft de Europese Commissie haar evaluatie van de «six-pack» en «two-pack» wetgeving van het Stabiliteits- en Groeipact (SGP) gepubliceerd. De evaluatie vloeit voort uit een bepaling die is opgenomen in deze wetgeving, die stelt dat de Europese Commissie elke vijf jaar een verslag uitbrengt over de toepassing ervan. In dat verslag zal de doeltreffendheid ervan worden beoordeeld en de vooruitgang die is geboekt bij het waarborgen van een nauwere coördinatie van het economisch beleid en aanhoudende convergentie van de economische prestaties van de lidstaten. Het verslag dient te worden toegezonden aan het Europees Parlement en de Raad.

Tijdens de Ecofinraad zal de Europese Commissie de evaluatie presenteren. Met het oog hierop zal de Kamer alvorens deze bespreking in de Ecofinraad een kabinetsappreciatie ontvangen die tevens als leidraad zal dienen voor de Nederlandse inbreng. De Europese Commissie heeft in de evaluatie geen aanbevelingen gedaan voor aanpassing van de wetgeving. Er is geen besluitvorming voorzien.

Voorbereiding G20 vergadering februari

Document: EU Terms of Reference for the G20 Finance Ministers and Central Bank Governors Meeting on 20–23 February 2020, Riyadh

Aard bespreking: Aanname EU Terms of Reference

Besluitvormingsprocedure: Gekwalificeerde meerderheid

Toelichting:

Op 20–23 februari vindt de G20 vergadering voor Ministers van Financiën en Centrale Bank presidenten (FMCBG) plaats in Riyadh. De EU-inzet voor de Europese Commissie en het EU-voorzitterschap voor deze vergadering wordt uitgedrukt in de EU Terms of Reference (ToR). De bijeenkomst van 20–23 februari is de eerste FMCBG-meeting onder het Saoedische voorzitterschap. Belangrijke onderwerpen zijn: (i) de mondiale economie, (ii) infrastructuur investeringen, (iii) internationale belastingen en (iv) financiële sector.

In de ToR wordt benadrukt dat het van groot belang is de huidige handelsspanningen op te lossen. Het werk op mondiale onevenwichtigheden moet daarnaast worden voortgezet en de EU roept landen met hoge schulden op om budgettaire buffers op te bouwen. De EU blijft gecommitteerd aan het op regels gebaseerde multilaterale handelssysteem en aan de implementatie en evaluatie van de overeengekomen G20 hervormingen van de financiële sector.

De EU verwelkomt de infrastructuurprioriteiten van het G20 voorzitterschap en ziet uit naar de implementatie van de G20 principes voor kwalitatieve infrastructuur en hecht grote waarde aan het vinden van internationale oplossingen voor belastingen in de digitale economie.

Nederland kan zich goed vinden in de EU-inzet zoals uitgedrukt in de EU ToR.

Rapport van de Gedragscodegroep en aanname Raadsconclusies lijst van fiscaal niet-coöperatieve landen

Document: Nog niet beschikbaar

Aard bespreking: Voortgangsrapportage en aanname Raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: Unanimiteit

Toelichting:

De Gedragscodegroep onderzoekt belastingmaatregelen die potentieel schadelijke belastingconcurrentie vormen en derhalve onder de EU-Gedragscode (inzake de belastingregeling voor ondernemingen) vallen. Zij toetst deze belastingmaatregelen aan de (vijf) criteria van de Gedragscode om vast te stellen of daadwerkelijk sprake is van schadelijke belastingconcurrentie. De Gedragscodegroep doet van haar bijeenkomsten halfjaarlijks verslag in een voortgangsrapportage aan de Ecofinraad.

Meer specifiek gaat het verslag in op de werkzaamheden met betrekking tot standstill en rollback. Het standstill-principe houdt de afspraak in om geen nieuwe schadelijke maatregelen te introduceren. Onder rollback moet een maatregel die door de Gedragscodegroep als schadelijk is beoordeeld, worden aangepast of ingetrokken. In het kader hiervan heeft een aantal lidstaten belastingmaatregelen aangemeld, waarvan de Gedragscodegroep moet vaststellen of al dan niet sprake is van schadelijke belastingconcurrentie. Verder zijn richtsnoeren opgesteld over de inrichting van notionele renteaftrekregimes.

Daarnaast zal het verslag van de Gedragscodegroep stilstaan bij de lijst van niet-coöperatieve jurisdicties op belastinggebied (hierna: de zwarte lijst). Tijdens de Ecofinraad van 5 december 2017 was de eerste versie van de zwarte lijst vastgesteld. Daarnaast werd ook een grijze lijst opgesteld van landen die niet voldeden aan de standaard maar op hoog politiek niveau hadden toegezegd om binnen een bepaalde periode alsnog aan de hieronder opgestelde criteria te voldoen:

  • 1. Fiscale transparantie: de jurisdicties voldoen aan de wereldwijde standaard op het gebied van de uitwisseling van fiscale informatie, en

  • 2. Geen schadelijk belastingconcurrentie: de jurisdicties mogen geen schadelijke preferentiële regimes of schadelijke generieke 0% regimes toepassen, en

  • 3. De jurisdicties participeren aan het internationale proces van de OESO om grondslaguitholling en winstverschuiving tegen te gaan.

Tijdens de Ecofinraad van 12 maart 2019 is de uitkomst bekend gemaakt van de beoordeling van de toezeggingen dat de wetgeving uiterlijk eind 2018 zou voldoen aan de criteria. Dit resulteerde erin dat toen in totaal 15 landen op de zwarte lijst kwamen te staan. Sindsdien zijn er weer 7 landen9van de zwarte lijst afgehaald omdat deze voldeden aan de minimum standaard. Op dit moment staan er 8 landen op de zwarte lijst.10

Tijdens de aankomende Ecofinraad zullen de landen beoordeeld worden die hebben toegezegd uiterlijk eind 2019 aan de criteria te voldoen. Dit ziet voornamelijk op toezeggingen die zijn gedaan door ontwikkelingslanden zonder financieel centrum. Deze landen hadden een jaar langer de tijd gekregen om aan hun verplichtingen te voldoen. Ten aanzien van de lijst van niet-coöperatieve jurisdicties op belastinggebied zullen Raadsconclusies worden aangenomen.

Decharge over de EU-begroting 2018

Document: 5760/20

Aard bespreking: Aanname Raadsaanbeveling

Besluitvormingsprocedure: Gekwalificeerde meerderheid11

Toelichting:

Op basis van het jaarverslag van de Europese Rekenkamer (ERK) stelt de Ecofinraad ieder jaar aanbevelingen op als onderdeel van de dechargeprocedure van de EU-begroting. De Europese Rekenkamer geeft over het jaar 2018 een «verklaring met beperking» over de uitgaven van de EU-begroting. Het foutenpercentage berekent de ERK voor 2018 op 2,6%, een lichte verslechtering ten opzichte van voorgaand jaar (2017: 2,4%), en nog steeds boven de materialiteitsgrens van 2%.

Hoofdoorzaak van het te hoge foutenpercentage is het subsidiëren van kosten en projecten die daarvoor niet in aanmerking hadden mogen komen omdat niet is voldaan aan de subsidievoorwaarden (eligibility). De volgende beleidsvelden blijven persistent foutengevoelig: economische, sociale en territoriale cohesie (5%), natuurlijke hulpbronnen (2,4%) en concurrentievermogen voor groei en werkgelegenheid (2%).

Daarnaast concludeerde de ERK dat de kwaliteit van het werk van de nationale auditautoriteiten verbetering vergt en dat de foutenpercentages per fonds substantieel lager zouden zijn geweest als de Europese Commissie en de lidstaten alle beschikbare informatie hadden gebruikt om fouten tijdig te signaleren en te corrigeren. Verder legde de ERK uit dat het type financiering ten grondslag ligt aan de foutgevoeligheid:

  • – «Entitlements» zijn op rechten gebaseerde vergoedingen zoals het aantal hectares. Er zijn geen materiële fouten bij dit type betalingen aangetroffen (betreft vooral landbouw, circa een derde van de EU begroting).

  • – «Declaraties» zijn afrekeningen op basis van werkelijke kosten of standaard kosten («bonnetjes»). Deze bekostiging wordt toegepast bij de Europese structuur- en investeringsfondsen, concurrentievermogen en innovatie en bij plattelandsontwikkeling. Hier doen zich structureel hoge foutenpercentages voor.

Een meerderheid van de lidstaten is voorstander van het aannemen van een positief dechargeadvies. Gedurende de afgelopen jaren is de Europese wetgeving voor financieel beheer aanscherpt en is het jaarlijkse gemiddelde foutenpercentage gedaald (behalve in 2018: stijging van 0,2%). De dalende trend houdt geen stand en het foutenpercentage bevindt zich nog boven de tolerantiegrens van 2%, met uitschieters van fondsen waar zich al jarenlang de grootste problemen voordoen. Nederland zal om die reden dit jaar wederom tegen het positieve dechargeadvies van de Raad stemmen. Daarmee geeft Nederland de boodschap af dat urgente verbetering belangrijk is, met name op de beleidsvelden met persistente fouten.

Begrotingsrichtsnoeren 2021

Document: 5759/20

Aard bespreking: Aanname Raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: Gekwalificeerde meerderheid

Toelichting:

Voordat wordt gestart met de onderhandelingen over de EU-begroting voor het jaar 2021 worden er door de Raad begrotingsrichtsnoeren opgesteld. Deze liggen in de Ecofinraad ter aanname voor. Lidstaten kunnen de Europese Commissie – via deze richtsnoeren – sturing geven bij het opstellen van de (concept) begroting over 2021. De begrotingsrichtsnoeren zijn niet juridisch bindend. De begroting voor het jaar 2021 is de eerste begroting van het volgende Meerjarig Financieel Kader voor de periode 2021–2027.

In de concept richtsnoeren wordt allereerst het belang van een prudente begroting benadrukt, waarbij tegelijkertijd wordt aangegeven dat er voldoende middelen beschikbaar dienen te zijn om de prioriteiten in de EU te ondersteunen. Daarnaast benadrukt de Raad in de richtsnoeren, evenals in voorgaande jaren, het belang van budgettaire discipline in de EU: de plafonds binnen het MFK raamwerk moeten gerespecteerd worden en er dienen voldoende marges onder de plafonds te resteren om te kunnen reageren op onvoorziene omstandigheden. Verder wordt het belang genoemd van betrouwbare en precieze ramingen om de voorspelbaarheid van de afdrachten van lidstaten aan de EU te vergroten. Tevens roept de Raad alle EU-instituties op om zich te houden aan de afspraken omtrent personeelsformatie.

Het kabinet is voornemens om in te stemmen met laatste bekende versie van de richtsnoeren. Deze geven een gebalanceerd beeld van de prioriteiten van de Raad ten aanzien van het proces voor de begroting voor 2021. De Europese Commissie neemt de richtsnoeren mee in het voorstel voor de begroting van 2021 dat naar verwachting in juni 2020 verschijnt.

Naar boven