21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 1098 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 november 2013

Hierbij zend ik u het verslag van de Eurogroep en ECOFIN Raad van 14 en 15 november 2013 te Brussel.

De Minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem

Verslag van de Eurogroep en ECOFIN Raad van 14 en 15 november 2013 te Brussel

Het officiële verslag van het Voorzitterschap van de Raad is te vinden via:

http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_Data/docs/pressdata/en/ecofin/139626.pdf

Eurogroep – 14 november 2013

1. Economische situatie

De Eurogroep sprak over de economische situatie in het eurogebied op basis van de najaarsraming die de Europese Commissie op 5 november jl. presenteerde. Daarnaast heeft de Commissie een toelichting gegeven op de Annual Growth Survey (AGS) en het Alert Mechanism Report (AMR) die woensdag 13 november jl. zijn gepubliceerd. De AGS geeft de economische en sociale prioriteiten van de EU voor het komend jaar; het AMR bekijkt voor welke landen een in-depth review nodig is in het kader van de macro-economische onevenwichtigheden procedure. De Tweede Kamer ontvangt een aparte Kamerbrief over deze twee rapporten, waarin ook wordt ingegaan op de opinie en beoordeling van de Commissie ten aanzien van het draft budgetary plan, effective action report en economic partnership program voor Nederland die op vrijdag 15 november jl. zijn gepubliceerd. De analyses zijn onderdeel van het Europees Semester, waarin budgettair en economisch beleid in Europese lidstaten gecoördineerd wordt. De rapporten zullen in de komende maanden besproken worden in diverse Raadsformaties, te beginnen met een eerste discussie over de concept begrotingen in de Eurogroep van vrijdag 22 november aanstaande.

2. Bankenunie

De Eurogroep heeft gesproken over de Bankenunie. Specifiek kwamen twee aspecten aan bod. Ten eerste de wijze waarop banken worden geherkapitaliseerd bij vaststelling van eventuele kapitaaltekorten na de doorlichting van bankbalansen door de ECB. Hierover heeft vervolgens ook de Ecofin Raad gesproken en naar aanleiding daarvan is een verklaring gepubliceerd. Deze verklaring is als bijlage toegevoegd aan dit verslag¹. In de verklaring is conform de Nederlandse inzet de volgende drietrap opgenomen voor herkapitalisatie van eventuele kapitaaltekorten na de balansdoorlichting door de ECB: (i) private herkapitalisatie (bijvoorbeeld via aandelenemissie en inhouden van winsten), (ii) bail-in tot en met junior schuld op grond van de nieuwe staatssteunregels, eventueel met nationale publieke herkapitalisatie indien bail-in niet toereikend is, en (iii) het ESM met bijgaande conditionaliteit als laatste optie. Het ESM kan voorzien in indirecte herkapitalisatie, zoals eerder bij Spanje van toepassing was. Als dit vanwege de schuldhoudbaarheid van een lidstaat niet mogelijk is, kan het ESM-instrument voor directe herkapitalisatie worden gebruikt, wanneer dit beschikbaar is en aan de voorwaarden wordt voldaan. Dit ESM-instrument was het tweede aspect dat de Eurogroep besproken heeft. De hoofdlijnen voor het ESM instrument voor directe herkapitalisatie zijn in juni jl. overeengekomen. Nu richt de Eurogroep zich op afronding van het operationele raamwerk in januari, onder de voorwaarden dat er overeenstemming is bereikt met het Europees Parlement over de richtlijn inzake herstel en afwikkeling van banken en beleggingsondernemingen (BRRD).

3. Spanje

Spanje zal na positief afronden van het laatste voortgangsrapport het programma verlaten. De Eurogroep heeft een verklaring afgegeven waarin Spanje wordt gefeliciteerd met de succesvolle implementatie van het programma en waarin steun wordt uitgesproken voor deze beslissing. Deze verklaring is als bijlage toegevoegd aan dit verslag². Dankzij het programma staat de Spaanse bankensector er nu sterker voor en is het bankentoezicht aangescherpt. De behaalde resultaten onder het programma worden weerspiegeld in het positieve marktsentiment en de recente verbetering in de economische cijfers. Er is voortgang gemaakt met structurele hervormingen die de weg vrijmaken voor economische groei en macro-economische onevenwichtigheden zijn verkleind. In deze context wordt uitgekeken naar een positieve laatste voortgangsmissie. Deze missie zal starten in de eerste helft van december. De Eurogroep heeft daarnaast kort gesproken over de afgeronde vierde voortgangsmissie van de Europese Commissie en de ECB aan Spanje. Over de uitkomsten van deze voortgangsmissie is de Tweede Kamer apart geïnformeerd (Kamerstuk 21 501-07, nr. 1093 d.d. 28 oktober 2013).

4. Ierland

Ierland zal net als Spanje na positief afronden van het laatste voortgangsrapport het programma verlaten. De Eurogroep heeft een verklaring afgegeven waarin Ierland wordt gefeliciteerd met de succesvolle implementatie van het programma en waarin steun wordt uitgesproken voor deze beslissing. Deze verklaring is als bijlage toegevoegd aan dit verslag³. Ierland heeft zich altijd volledig gecommitteerd aan de uitvoering van het programma, de markttoegang is herstelt en de economische cijfers laten een positieve trend zien. De vele structurele hervormingen die zijn doorgevoerd hebben de weg vrij gemaakt voor duurzame groei en de creatie van werkgelegenheid. De Eurogroep heeftdaarnaast kort gesproken over de eerste uitkomsten van de twaalfde voortgangsmissie van de Trojka naar Ierland. Het volledige voortgangsrapport is nog niet beschikbaar en wordt in december verwacht.

5. Griekenland

De Eurogroep heeft gesproken over de stand van zaken omtrent de implementatie van het leningenprogramma door Griekenland. Griekenland heeft toegelicht welke maatregelen tot nu zijn afgerond in het kader van de huidige voortgangsmissie. De Eurogroep benadrukte dat voor positieve afronding van de voortgangsmisse progressie op vier specifieke terreinen essentieel is: (i) de vier voorwaarden, ook wel de milestones, die opgesteld zijn tijdens de vorige review, (ii) maatregelen om het financieringsgat in 2014 en 2015 te sluiten, (iii) structurele hervormingen en (iv) de verbetering van de governance van het privatiseringsproces.

6. Cyprus

De Eurogroep heeft kort gesproken over de uitkomsten van de tweede voortgangsmissie van de Trojka naar Cyprus. Deze missie vond plaats van 29 oktober tot 7 november 2013. De Trojka concludeert in de persverklaring die na afloop van de missie werd uitgegeven dat het programma op schema ligt. De volledige voortgangsrapportage wordt in december verwacht. De Tweede Kamer zal per aparte Kamerbrief worden geïnformeerd over de voortgang zodra het voortgangsrapport beschikbaar is.

7. Slovenië

De Sloveense Minister van Financiën heeft in de Eurogroep kort de stand van zaken in Slovenië toegelicht. De begroting 2014 zal in de komende Eurogroep van vrijdag 22 november aanstaande worden besproken, net als die van de overige eurozone lidstaten. In december worden de resultaten verwacht van de doorlichting van de bankbalansen en van de stresstesten die Slovenië op dit moment laat uitvoeren.

ECOFIN Raad – 15 november 2013

1. Bankenunie; backstop voorzieningen

De Ecofin Raad sprak over de voortgang van de Bankenunie en heeft hierover een verklaring gepubliceerd. Deze verklaring, zoals hierboven toegelicht in het Eurogroep verslag, is als bijlage toegevoegd.

2. Spaartegoedenrichtlijn

De Ecofin Raad sprak over het voorstel van de Commissie voor een hernieuwde spaartegoedenrichtlijn. De aanpassing van de spaartegoedenrichtlijn is met name bedoeld om de omzeiling van de huidige richtlijn tegen te gaan. De meeste lidstaten, waaronder Nederland zijn een voorstander van het automatisch uitwisselen van gegevens over spaartegoeden en steunen de voorgestelde aanpassingen van de Commissie, maar er is nog geen unanieme instemming bereikt. Niettemin verwacht het voorzitterschap overeenstemming te kunnen bereiken voor het einde van jaar, in lijn met het verzoek van de Europese Raad ten aanzien van dit dossier.

3. Uniforme BTW-aangifte

De Commissie heeft het voorstel voor een uniforme Europese BTW-aangifte gepresenteerd aan de Ecofin Raad. Het idee achter het voorstel is om de administratieve lasten en kosten voor het bedrijfsleven omlaag te brengen. De Ecofin Raad zal het voostel op een later moment nader bespreken. De uiteindelijke aanname van het voorstel vereist unanieme instemming.

4. Vierde anti-witwasrichtlijn

De Ecofin Raad heeft gesproken over het voorstel van de Commissie voor een vierde anti-witwasrichtlijn. Het betrof een brede gedachtewisseling. De komende maanden zal deze richtlijn eerst verder uitgewerkt worden in Raadswerkgroepen. Het streven is om overeenstemming te bereiken in de Raad en met het Europees Parlement vóór de Europese Parlementsverkiezingen in mei 2014.

5. EU statistiek

De Ecofin Raad heeft Raadsconclusies aangenomen over EU statistiek ter verbetering van de kwaliteit van de statistieken. De Raadsconclusies zijn te vinden via: http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_Data/docs/pressdata/en/ecofin/139605.pdf .

6. Maystadt rapport – IFRS accounting standaarden

De speciaal adviseur van de Commissie en voormalig president van de Europese Investeringsbank (EIB), Phillippe Maystadt, heeft zijn rapport gepresenteerd over internationale accounting standaarden en de rol van EU op dit terrein. Daarna heeft een eerste gedachtewisseling plaatsgevonden tussen de lidstaten, onder andere over de drie hoofdpunten uit het rapport; (i) het proces waarin internationale financiële rapportage standaarden (IFRS) worden aangenomen, (ii) de structuur van EFRAG (European financial reporting advisory group), het private technische adviesorgaan dat lidstaten en de Commissie adviseert of een IFRS standaard akkoord is voor gebruik in Europa en (iii) de financiering van EFRAG. Verschillende lidstaten spraken steun uit voor het rapport. In het algemeen bestond een brede consensus om bij een wereldstandaard te blijven, maar enkelen zouden graag zien dat de EU in zeer uitzonderlijke gevallen ook de mogelijkheid heeft om nieuwe internationale accounting standaarden aan te kunnen passen. Ten aanzien van de structuur van EFRAG droegen verschillende lidstaten alternatieven aan voor de vormgeving van het besluitvormingsproces. Hier zag de Commissie ruimte tot aanpassing van het rapport. De Ecofin Raad heeft de Commissie verzocht om de punten die gemaakt zijn door de lidstaten nader uit te werken.

7. Europees resolutiemechanisme

De Ecofin Raad heeft van gedachten gewisseld over een Europees resolutiemechanisme (Single Resolution Mechanism, SRM). Lidstaten gaven op verzoek van het voorzitterschap hun visie op mogelijke oplossingsrichtingen rondom de reikwijdte, het besluitvormingsmechanisme en de financieringsarrangementen van het SRM. Ten aanzien van de reikwijdte is het vertrekpunt het Commissievoorstel, d.w.z. alle banken uit de deelnemende lidstaten komen onder het SRM te vallen. Naar aanleiding van de discussie in de Ecofin is de Ad Hoc Working Party (AHWP) bij de verdere uitwerking van het voorstel gevraagd de mogelijkheden te onderzoeken om de rol van nationale resolutieautoriteiten te versterken, vergelijkbaar met de rol van een nationale toezichthouder in het Single Supervisory Mechanism (SSM). Met betrekking tot besluitvormingsprocedures is de AHWP gevraagd nader onderzoek te verrichten naar alternatieve stemprocedures binnen het Single Resolution Board (SRB) alsmede de mogelijkheid om de Raad, waar nodig, een rol te geven in de besluitvorming. Het uitgangspunt daarbij blijft dat de besluitvorming snel, robuust en effectief moet zijn. Ten aanzien van de vormgeving van het resolutiefonds wordt nog gezocht naar een oplossing die zowel werkbaar is als op brede steun kan rekenen. Verder is gesproken over niet-contractuele aansprakelijkheid en gelijke behandeling van deelnemende en niet-deelnemende lidstaten. Ook ten aanzien van deze punten wordt gezocht naar redelijke en gebalanceerde oplossingen om tot overeenstemming in de Raad te komen. De Ecofin Raad van december zal opnieuw over het SRM spreken. In de tussentijd worden de onderhandelingen in de AHWP voortgezet.

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer

2 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer

3 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer