Vragen van het lid Kwint (SP) aan de Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs
en Media over het bericht dat lokale en regionale kranten steun zoeken om de coronacrisis
te overleven (ingezonden 26 maart 2020).
Antwoord van Minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) (ontvangen 7 april
2020).
Vraag 1, 2, 3 en 4
Hoe duidt u de huidige economische omstandigheden voor lokale en regionale kranten
die geraakt worden door de coronacrisis?1
Hoeveel lokale en regionale kranten hebben zich sinds de uitbraak van het coronavirus
al gemeld bij het ministerie?
Deelt u de inschatting van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) dat voor
sommige krantenbedrijven 10% omzetverlies al de nekslag kan zijn?
Bent u bereid om lokale en regionale kranten indien nodig te ondersteunen om faillissementen
van deze belangrijke controleurs van de lokale en regionale democratie te redden?
Antwoord 1, 2, 3 en 4
Ik constateer op basis van brieven van en gesprekken met meerdere mediaorganisaties
dat organisaties in de mediasector sinds medio maart een grote terugval van advertentie-inkomsten
ervaren. Deze terugval vindt plaats bij publieke en private partijen, van televisie
tot dagblad en van landelijk tot regionaal en lokaal niveau. Tegelijkertijd zien mediaorganisaties
– en zeker nieuwsmedia – hun bereik vaak groeien. De inkomsten lopen dus terug, terwijl
de vraag en kosten veelal toenemen.
Dit raakt met name huis-aan-huiskranten en lokale publieke omroepen hard. Deze mediaorganisaties
hebben vaak (zeer) beperkte reserves en zijn grotendeels direct afhankelijk van reclame-inkomsten.
De continuïteit van de nieuwsvoorziening door deze organisaties komt hierdoor direct
in gevaar.
Daarom kondig ik in mijn Kamerbrief van 7 april jl.2 het Tijdelijk Steunfonds Lokale Informatievoorziening (hierna: het Steunfonds) aan
voor de huis-aan-huiskranten en lokale publieke omroepen. Voor de nadere beschrijving
en onderbouwing van het Steunfonds verwijs ik naar de genoemde Kamerbrief.
Vraag 5 en 6
Bent u bereid om hier voorwaarden aan te stellen, zoals het niet aan de dijk zetten
van freelancers, zoals de NDC Mediagroep wel heeft gedaan?3
Bent u bereid om met de eigenaars van lokale en regionale kranten afspraken te maken
over eventuele toekomstige winstuitkeringen aan aandeelhouders wanneer zij voor steun
aankloppen? Deelt u de mening dat het geen pas geeft wanneer media aankloppen voor
financiële steun, wanneer zij mensen ontslaan, freelancers aan de dijk zetten of in
de nabije toekomst weer winst uitkeren aan hun aandeelhouders?
Antwoord 5 en 6
In mijn Kamerbrief van 7 april tref ik coulancemaatregelen voor de mediasector en
kondig ik het Steunfonds aan voor de huis-aan-huiskranten en lokale publieke omroepen.
Met deze aanpak kan een groot aantal kleinere organisaties snel toegang krijgen tot
steun opdat zij hun werkzaamheden kunnen continueren. Gezien het type organisaties
waar het Steunfonds zich op richt en de omvang van de verleende ondersteuning per
organisatie zijn voorwaarden ten aanzien van winstuitkeringen mijns inziens niet aan
de orde.
Om misbruik tegen te gaan, wordt de bijdrage in de vorm van een krediet toegekend.
Achteraf zal door het SvdJ beoordeeld worden of het geld op de juiste manier besteed
is. Voor zover dit zo is, zal het krediet omgezet worden in een subsidie (en hoeft
deze niet terugbetaald te worden).
Ik verwacht daarbij wel van partijen die toegang zoeken tot het Steunfonds dat zij
integer handelen in deze uitzonderlijke tijd.
Vraag 7, 8 en 9
Hebben u ook al berichten bereikt over financiële problemen bij regionale, lokale
en streekomroepen?
Deelt u de mening dat deze omroepen eenzelfde cruciale functie vervullen als de lokale
en regionale kranten en dus ook ondersteuning van de overheid verdienen?
Bent u bereid om samen met deze omroepen afspraken te maken voor benodigde ondersteuning,
met inachtneming van dezelfde voorwaarden, zoals geformuleerd in vraag 5 en 6?
Antwoord 7, 8 en 9
Juist tijdens deze coronacrisis is goede, betrouwbare en toegankelijke informatie
van levensbelang. Regionale omroepen, lokale omroepen en streekomroepen voorzien daar
in. Ik constateer in mijn Kamerbrief van 7 april jl. dat de continuïteit van de informatievoorziening
door lokale publieke omroepen (waaronder streekomroepen) direct onder druk staat door
de huidige krimp van de advertentiemarkt als gevolg van de coronacrisis. Daarom kunnen
lokale publieke omroepen (waaronder streekomroepen) straks terecht bij het Steunfonds
dat ik in die Kamerbrief aankondig. Op basis van de huidige beschikbare informatie
heb ik geen reden om aan te nemen dat de continuïteit van de informatievoorziening
door regionale publieke omroepen onder druk staat als gevolg van de coronacrisis.
X Noot
2Die gelijktijdig met deze beantwoording is verzonden.