Vragen van de leden Geurts en De Rouwe (beiden CDA) aan de Staatssecretaris van Economische
Zaken over het bericht heksenjacht bij erkende oormerkweigeraars (ingezonden 20 februari
2014).
Antwoord van Staatssecretaris Dijksma (Economische Zaken) (ontvangen 12 maart 2014)
Vraag 1
Bent u bekend met het artikel «NVWA blokkearret bioboeren» en de radio-uitzending
over hetzelfde onderwerp bij Omroep Friesland?1
Vraag 2
Wat is volgens u de reden dat de betreffende boeren spreken van een heksenjacht?
Antwoord 2
Gewetensbezwaarden hebben in het verleden een uitzondering gekregen van de reguliere
I&R-regeling, maar hebben wel de verplichting om zich te houden aan de eisen uit het
protocol «Gewetensbezwaarden I&R-rund». In de afgelopen jaren is gebleken dat niet
alle gewetensbezwaarden zich houden aan deze voorschriften. Daarom is de NVWA in 2012
gestart met het aanscherpen van de controles op gewetensbezwaarden.
Eind 2012 heeft dat geleid tot het versturen van diverse schriftelijke waarschuwingen
aan bedrijven die zich niet houden aan voornoemde voorschriften.
Eind 2013 is voor bedrijven, die eerder een schriftelijke waarschuwing ontvingen en
waarbij wederom werd geconstateerd dat men zich niet heeft gehouden aan het voornoemde
protocol, het protocol opgezegd.
Verder is er bij een enkel bedrijf sprake van een bedrijfsoverdracht waardoor de opvolger
niet meer in aanmerking zou komen voor het protocol. Ik ga het protocol op dit punt
aanpassen, zodat ook de opvolger bij een bedrijfsoverdracht in aanmerking komt voor
het protocol «Gewetensbezwaarden I&R-rund».
Vraag 3
Wat zijn nou precies de redenen om de betreffende bedrijven te blokkeren en dieren
van het erf af te voeren en is er bijvoorbeeld sprake van dierverwaarlozing?
Antwoord 3
De reden voor de opzegging is dat de gewetensbezwaarden niet hebben voldaan aan de
voorwaarden van het eerder genoemde protocol. Hiermee komt de betrouwbaarheid in het
geding voor de identificatie en traceerbaarheid van de runderen ten behoeve van diergezondheid
en volksgezondheid. De bedrijven waarbij het protocol door de NVWA is opgezegd, dienen
vervolgens te voldoen aan de regeling I&R en tevens onverkort ook aan Europese regelgeving.
De regelgeving bepaalt dat bedrijven waarbij bij meer dan 20% van de dieren een omissie
met betrekking tot I&R vertonen, geblokkeerd worden totdat de omissie is verholpen
door de houder. Bij deze bedrijven worden de runderen gehouden zonder dat deze zijn
voorzien van oormerken, hetgeen niet in overeenstemming is met de vigerende regelgeving.
Op het bedrijf van één houder werd, naast de omissies met betrekking tot I&R, verwaarlozing
van de door de houder gehouden runderen geconstateerd omdat deze niet werden gehouden
conform welzijnsregelgeving. De dieren zijn op basis hiervan van het bedrijf afgevoerd
en onder bewaring van de overheid gesteld. Dinsdag 11 maart is het grootste deel van
de runderen weer teruggekeerd bij de houder. De omstandigheden op het bedrijf zijn
zodanig verbeterd dat weer wordt voldaan aan de welzijnsregelgeving.
Vraag 4
Kunt u aangeven welke afspraken met erkende oormerkweigeraars zijn gemaakt met betrekking
tot het niet aanbrengen van oormerken bij runderen?
Antwoord 4
De afspraken met de zogenaamde oormerkweigeraars zijn opgenomen in het voornoemde
protocol «Gewetensbezwaarden I&R-rund». In het protocol zijn afspraken opgenomen met
betrekking tot alternatieve identificatie van runderen, zoals het tijdig maken van
foto’s van de oormerkloze runderen en het tijdig aanleveren van monstermateriaal (haren)
ten behoeve van DNA-analyse aan een laboratorium.
Vraag 5
Heeft u of uw departement contact gehad met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
(NVWA) over de ontstane situatie?
Vraag 6
Vinden er meer gerichte acties van de NVWA plaats? Zo ja, welke?
Antwoord 6
Conform het protocol worden de deelnemers aan het protocol jaarlijks gecontroleerd
op het voldoen aan de voorwaarden zoals opgenomen in het protocol. In het vierde kwartaal
van 2014 zullen alle deelnemers wederom worden gecontroleerd.
Vraag 7
Wist u tijdens het Algemeen overleg Landbouw- en Visserijraad van 11 februari 2014
dat de NVWA de erkende oormerkweigeraars zou blokkeren?
Zo ja, wat is uw afweging geweest om hier niet over te spreken naar aanleiding van
verschillende vragen over de stand van zaken met betrekking tot de oormerkweigeraars?
Antwoord 7
Op dat moment was ik daar nog niet over geïnformeerd.
Vraag 8
Bent u bereid de vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden?