Vragen van het lid Dobbe (SP) aan de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het bericht dat er onvoldoende budget is in 2024 voor de langdurige zorg (ingezonden 20 augustus 2024).

Antwoord van Staatssecretaris Maeijer (Volksgezondheid, Welzijn en Sport ) (ontvangen 27 september 2024). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2023–2024, nr. 2497.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat uit prognoses van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) blijkt dat het budget voor de langdurige zorg in 2024 onvoldoende is om alle noodzakelijke zorg te vergoeden?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u dit bericht in het licht van de extra bezuinigingen van 310 miljoen euro op het WLZ-kader die dit jaar nog zijn doorgevoerd?

Antwoord 2

Er is geen sprake van extra bezuinigingen van 310 miljoen op het Wlz-kader. Bij de voorjaarsbesluitvorming 2024 heeft het vorige kabinet geoordeeld dat de gereserveerde herverdeelmiddelen niet nodig waren. Dit besluit is destijds genomen op basis van de inzichten in de februaribrief van de NZa. In de julibrief heeft de NZa haar inzichten geactualiseerd. Op basis hiervan is er sprake van een verwacht tekort op het Wlz kader 2024.

Ik vind het belangrijk dat zorgkantoren voldoende zorg in kunnen kopen voor mensen die daar op grond van de Wlz recht op hebben en dit dus ook nodig hebben. Het dreigende tekort in 2024 stelde het nieuwe kabinet voor een financiële opgave. Bij de financiële besluitvorming over de begroting zijn extra middelen vrijgemaakt om dit tekort op te lossen. Zoals toegelicht in mijn definitieve kaderbrief Wlz 20252 is het beschikbaar gestelde Wlz-kader voor 2024 verhoogd met een bedrag van € 201 miljoen en daarmee toereikend om voldoende zorg in te kopen.

Vraag 3

Heeft u kennisgenomen van de waarschuwingen van Actiz, de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, de Nederlandse GGZ, Zorgverzekeraars Nederland, zorgverleners (in actie op 25 juni 2024), FNV, CNV en Nu91 tegen de extra bezuinigingen op de langdurige zorg (WLZ-kader) dit jaar?

Antwoord 3

Ja.

Vraag 4

Hoe zijn al deze verschillende waarschuwingen tegen de extra bezuiniging van 310 miljoen op het WLZ-kader in 2024 beoordeeld door het kabinet? Kunnen we alle stukken met betrekking deze beoordeling en afweging ontvangen?

Antwoord 4

Mijn ambtsvoorganger heeft op deze waarschuwingen gereageerd via de oplegbrief aan de Tweede Kamer bij de voorlopige kaderbrief Wlz 2025 van 19 juni 20243. In deze brief treft u alle informatie over de beoordeling en afwegingen die tot dit besluit hebben geleid. In de beslisnota die tegelijkertijd met voornoemde brief is meegestuurd naar uw Kamer is terug te lezen op welke afwegingen deze beoordeling is gebaseerd. Er zijn geen verdere stukken beschikbaar.

Vraag 5

Op 13 februari dit jaar deed de rechter al uitspraak over de noodzaak van de herberekening van het richttariefpercentage voor gehandicaptenzorg en op 16 februari dit jaar werd amendement Dobbe om de bezuinigingen van 193 miljoen op de langdurige zorg terug te draaien breed door de Tweede Kamer aangenomen; hoe kan het zo zijn dat nu in de prognoses van de NZa blijkt dat hier niet tijdig rekening mee is gehouden?

Antwoord 5

De zorgkantoren hebben pas op 31 mei 2024 een besluit genomen om de richttarieven voor 2024 te verhogen naar aanleiding van de rechterlijke uitspraak. Het was voor de NZa daarom niet mogelijk om de financiële effecten hiervan eerder te berekenen dan in de julibrief.

Met de financiële impact van het amendement Dobbe is direct rekening gehouden in de hiervoor genoemde voorlopige kaderbrief Wlz 2025. Hierin is toegelicht dat er voor het jaar 2024 een extra bedrag van € 193 miljoen is vrijgemaakt voor de uitvoering van dit amendement. Voor de NZa kwam het amendement Dobbe te laat om nog mee te kunnen nemen in haar februaribrief. Zij heeft dit vervolgens wel meegenomen in haar julibrief.

Vraag 6

77 miljoen euro van de 310 miljoen euro bezuiniging op het WLZ-kader is structureel en werkt ook na 2024 door; deelt u de mening dat deze extra structurele bezuiniging op de langdurige zorg onverantwoord is en bent u bereid deze terug te draaien?

Antwoord 6

Hier is geen sprake van een bezuiniging, maar van een aanpassing van het Wlz kader door het vorige kabinet op basis van de uitvoeringsinformatie uit de februaribrief van de NZa.

Bij de financiële besluitvorming over de begroting heeft het kabinet de meest recente uitvoeringsinformatie uit de julibrief van de NZa betrokken. Op grond daarvan zijn extra middelen vrijgemaakt. Zoals toegelicht in de definitieve kaderbrief Wlz 2025 is het Wlz-kader met een structureel bedrag van € 201 miljoen verhoogd. Daarmee is het budget toereikend om voldoende zorg in te kopen.

Vraag 7

Welke gevolgen heeft dit tekort voor de zorg voor ouderen, de gehandicaptenzorg en de geestelijke gezondheidszorg? Graag een toelichting.

Antwoord 7

Ik vind het belangrijk dat zorgkantoren voldoende zorg in kunnen kopen voor mensen die daar op grond van de Wlz recht op hebben. Op basis van de meest recente uitvoeringsinformatie van de NZa stuur ik erop dat het Wlz-kader toereikend is. Deze systematiek heeft er de afgelopen jaren steeds toe geleid dat alle geleverde zorg vanuit het beschikbare Wlz-kader kon worden betaald.

Het dreigende tekort over 2024 is opgelost bij de financiële besluitvorming binnen het kabinet over de begroting. Zoals ik hiervoor heb toegelicht is het Wlz-kader met een bedrag van € 201 miljoen structureel verhoogd en daarmee toereikend om voldoende zorg in te kopen.

Vraag 8

Bent u het ermee eens dat er noodzakelijke zorg altijd gegeven moet kunnen worden?

Antwoord 8

Ja.

Vraag 9

Bent u het ermee eens dat er altijd voldoende budget ingeboekt moet worden om noodzakelijke zorg te kunnen geven?

Antwoord 9

Ja.

Vraag 10

Bent u het ermee eens dat het problematisch is dat de NZa nu moet constateren dat er onvoldoende budget voor noodzakelijke zorg is ingeboekt?

Antwoord 10

Ja, want het verwachte tekort op het Wlz-kader stelde het kabinet voor een ingewikkelde financiële opgave. Zoals ik hiervoor heb aangegeven is hiervoor een passende oplossing gevonden in de financiële besluitvorming over de begroting.

Vraag 11

Bent u het met ons eens dat de extra doorgevoerde bezuiniging van 310 miljoen euro in 2024 op het WLZ-kader onverantwoord was? Graag een toelichting.

Antwoord 11

Nee, ik deel niet dat er sprake is van een bezuiniging van 310 miljoen euro. Ik constateer wel, met de kennis van nu, dat het vorige kabinet in haar raming zodanig scherp aan de wind heeft gevaren, dat het kabinet voor een forse financiële opgave stond om het Wlz-kader toereikend vast te stellen. Het dreigende tekort is opgelost door extra middelen vrij te maken voor de Wlz bij de besluitvorming over de begroting.

Vraag 12

Bent u het, naar aaanleiding van deze nieuwe definitieve prognose van de NZa, bereid deze bezuiniging op het WLZ-kader voor 2024 alsnog terug te draaien om tekorten op noodzakelijke zorg te voorkomen, zoals bijvoorbeeld ook voorgesteld in amendement Dobbe in (36 550 XVI) of op een andere manier deze bezuiniging ongedaan te maken?

Antwoord 12

Zoals ik hiervoor heb aangegeven was er geen sprake van een bezuiniging van 310 miljoen euro. Maar zoals gebruikelijk heb ik de inzichten uit de julibrief van de NZa betrokken bij de financiële besluitvorming van het kabinet. Op grond van de prognose van de NZa uit de julibrief zijn extra middelen vrijgemaakt. Zoals toegelicht in de definitieve kaderbrief Wlz 2025 is het Wlz-kader met een structureel bedrag van € 201 miljoen verhoogd. Daarmee is het budget toereikend om voldoende zorg in te kopen.

Vraag 13

Bent u bereid om de verder ingeboekte bezuinigingen op de langdurige zorg te schrappen om ervoor te zorgen dat er niet nog meer tekorten ontstaan om noodzakelijke zorg te kunnen verlenen, en dit ook te verwerken in de begroting VWS 2025? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 13

Zoals ik heb toegelicht is er in 2024 geen sprake van een bezuiniging op Wlz-zorg, maar is de raming voor het benodigd Wlz-kader door het vorige kabinet geactualiseerd op basis van uitvoeringsgegevens uit de februaribrief van de NZa. Het is mijn verantwoordelijkheid om de langdurige zorg toegankelijk, betaalbaar en van goede kwaliteit te houden. In het Hoofdlijnenakkoord zijn bovendien financiële afspraken gemaakt over de zorg en over de sturing op de overheidsfinanciën in het algemeen. Dat betekent dat ik de gevraagde garantie niet kan geven. Wel mag u van mij verwachten dat ik mij inzet voor een toereikend Wlz-kader om de benodigde zorg voor de kwetsbare Wlz-cliënten te kunnen betalen. Dit blijkt ook uit de extra middelen van € 201 miljoen structureel die ik via de definitieve kaderbrief Wlz 2025 beschikbaar heb gesteld.

Vraag 14

Bent u bereid om deze vragen een voor een te beantwoorden?

Antwoord 14

Ja.

X Noot
1

Onvoldoende budget voor de langdurige zorg in 2024 | Nieuwsbericht | Nederlandse Zorgautoriteit (nza.nl)

X Noot
2

Brief van VWS met kenmerk 3969258-1071274-LZ.

X Noot
3

Kamerstukken II, 2023–2024, 34 104, nr. 408.

Naar boven