Vragen van het lid Dobbe (SP) aan de Minister van Buitenlandse Zaken over de resolutie van de VN veiligheidsraad over een wapenstilstand in Gaza (ingezonden 27 maart 2024).

Antwoord van Minister Bruins Slot (Buitenlandse Zaken), mede namens de Ministers van Defensie en voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (ontvangen 29 mei 2024).

Vraag 1

Bent u bekend met Veiligheidsraadresolutie 2728?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat resoluties van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties (VN) in principe bindend zijn?

Antwoord 2

Ja. Artikel 25 van het Handvest van de Verenigde Naties stelt: «De Leden van de Verenigde Naties komen overeen de besluiten van de Veiligheidsraad overeenkomstig dit Handvest te aanvaarden en uit te voeren.»

Vraag 3

Op welke manier is de Nederlandse regering gebonden aan deze resolutie?

Antwoord 3

Alle lidstaten van de VN zijn in beginsel gebonden aan resoluties van de VN Veiligheidsraad (VNVR), waarbij resolutie 2728 zich evenwel primair richt tot de partijen bij het gewapend conflict in Gaza.

Vraag 4, 5, 6 en 7

Op welke manier gaat de Nederlandse regering bijdragen aan het verwezenlijken van een onmiddellijk staakt-het-vuren in Gaza, zoals geformuleerd in de resolutie?

Op welke manier gaat de Nederlandse regering bijdragen aan een duurzaam staakt-het-vuren in Gaza, zoals geformuleerd in de resolutie?

Op welke manier gaat de Nederlandse regering bijdragen aan het vrijlaten van de gijzelaars in Gaza, zoals geformuleerd in de resolutie?

Op welke manier gaat de Nederlandse regering bijdragen aan het waarborgen van humanitaire hulp aan Gaza, zoals geformuleerd in de resolutie?

Antwoord 4, 5, 6 en 7

Het is belangrijk dat de partijen gehoor geven aan de resolutie en Nederland zet zich dan ook in voor het uitvoeren van de resolutie, zowel in bilateraal als in multilateraal verband. Als bekend, pleit het kabinet sowieso al langer voor een onmiddellijk staakt-het-vuren dat moet leiden tot een duurzame beëindiging van de vijandelijkheden, evenals voor de onmiddellijke vrijlating van de gegijzelden en voor de drastische opschaling van humanitaire hulp aan Gaza. Nederland draagt dit al geruime tijd uit in diplomatieke contacten met Israël en verschillende landen in de regio.

Vraag 8

Gaat Nederland de financiering van de United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East (UNRWA) weer hervatten, aangezien de resolutie oproept tot het verzekeren van humanitaire hulp? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 8

Het Nederlandse standpunt rondom financiering aan UNRWA is aan uw Kamer gecommuniceerd middels de Kamerbrief¹, dd. 26 april 2024.

Vraag 9 en 10

Deelt u de mening dat het niet-naleven van deze resolutie, ongeacht door welke partij, moet worden beantwoord met sancties vanuit Nederland? Zo nee, waarom niet?

Welke reactie bent u van plan te geven op het niet-naleven van deze resolutie, ongeacht door welke partij?

Antwoord 9 en 10

Nederland zet zich zowel in bi- als multilateraal verband sterk in voor naleving van de bepalingen uit de resolutie. Het is in eerste instantie aan de VN-Veiligheidsraad, waarvan Nederland momenteel geen lid is, om te bepalen in welke mate de partijen opvolging geven aan de resolutie. De VNVR kan additionele stappen nemen indien naleving van de resolutie uitblijft, dit is vooralsnog echter niet in voorbereiding.

Vraag 11

Bent u het eens dat de levering van F-35 onderdelen niet kan doorgaan als Israël de Veiligheidsraadresolutie niet opvolgt? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 11

Het kabinet voert het arrest van het Gerechtshof uit en heeft de Algemene Vergunningen NL007 en NL009 aangepast. Zie de brief over de opvolging die het kabinet geeft aan het arrest van het Gerechtshof Den Haag over de doorlevering van F-35-componenten naar Israël².

Vraag 12

Bent u het eens dat het militair samenwerkingsverdrag met Israël niet getekend kan worden als Israël deze resolutie niet opvolgt? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 12

Er is geen sprake van een militair samenwerkingsverdrag met Israël. Wel is er de intentie een Status of Forces Agreement(SOFA) te sluiten met Israël. Dit is een bilaterale overeenkomst waarmee de juridische status van Nederlands defensiepersoneel op het grondgebied van de ontvangende staat wordt geborgd en vice versa. Dit statusverdrag met Israël is reeds in 2021 getekend. Uw Kamer heeft hier op 11 april 2023 mee ingestemd³. Met het oog op personeelszorg en goed werkgeverschap streeft het kabinet ernaar met zoveel mogelijk landen statusverdragen af te sluiten. Dit staat los van de VNVR-resolutie.

Vraag 13

Klopt het dat de commandant der strijdkrachten, de heer Eichelsheim, een werkbezoek naar Israël en het Israëlische leger heeft ondernomen?⁴

Antwoord 13

Ja. Dit bezoek vond plaats op 24 maart jl.

Vraag 14 en 15

Hoe beoordeelt u dit werkbezoek in het licht van vraag 12?

Wat was het doel van dit werkbezoek?

Antwoord 14 en 15

Het bezoek van de CDS aan Israël stond los van de SOFA. Zoals ook aangegeven in het commissiedebat op 25 maart jl., past het bezoek van de CDS binnen de brede wijze waarop het kabinet druk uitoefent op Israël. In al onze contacten met Israël uiten wij onze zorgen over de humanitaire situatie in Gaza en het te grote aantal burgerslachtoffers en benadrukken wij de Israëlische regering te handelen in lijn met het internationaal recht en de noodzaak de toegang van humanitaire hulp te verbreden en versnellen, in lijn met VN resolutie 2417. De CDS heeft deze boodschap tevens bij zijn counterpart overgebracht.

Vraag 16

Klopt het dat de heer Eichelsheim heeft meegedaan aan een werksessie met de ondervoorzitter van de Israëlische generale staf, de heer Baram, over onder andere Gaza? Welke bijdrage heeft de heer Eichelsheim aan deze werksessie geleverd?

Antwoord 16

De CDS heeft als toehoorder een sessie bijgewoond die werd geleid door het hoofd internationale samenwerking. Tijdens de sessie kreeg de CDS informatie over de nationale en internationale uitdagingen waar het Israëlische leger zich mee geconfronteerd ziet en kon hij vragen stellen ter verduidelijking. Daarnaast heeft hij ook hier zijn zorgen geuit over de situatie in Gaza en het belang van naleving van het humanitair oorlogsrecht benadrukt.

Vraag 17

De Israëlische krant Haaretz geeft aan dat er nog steeds een Israëlische delegatie in Qatar is voor onderhandelingen met Hamas, waar deze eerder leken te zijn mislukt.⁵ Kunt u een laatste stand van zaken geven over de vredesonderhandelingen?

Antwoord 17

Het is van essentieel belang dat onderhandelingen snel leiden tot een onmiddellijk staakt-het-vuren dat moet leiden tot het duurzaam neerleggen van de wapens. Ik, de Minister van Buitenlandse Zaken, heb onlangs met zowel de Qatarese Minister van Buitenlandse Zaken als de staatsminister van Buitenlandse Zaken gesproken. Ik heb onder andere mijn waardering uitgesproken over de bemiddelingsrol van Qatar in de onderhandelingen over een staakt-het-vuren en de vrijlating van de gegijzelden. Nederland is echter geen onderdeel van deze onderhandelingen. Ik kan u daarom verder geen details geven.

---

1 Kamerstuk 26 150, nr. 211

2 Kamerbrief De opvolging die het kabinet geeft aan het arrest van het Gerechtshof Den Haag over de doorlevering van F-35-onderdelen naar Israël, 24 april 2024, Kamerstuk 22 054, nr. 417.

3 Plenair debat 6 april 2023, Goedkeuring van het op 13 oktober 2021 te Tel Aviv tot stand gekomen Verdrag tussen de regering van het Koninkrijk der Nederlanden en de regering van de Staat Israël inzake de status van hun strijdkrachten (Trb. 2021, 135) (36 021).

4 Israel Defense Forces op X, 24 maart 2024, «The Chief of Defence of the Netherlands Armed Forces, GEN Onno Eichelsheim, landed in Israel last night as the official guest of IDF Chief of the General Staff LTG Herzi Halevi. GEN Eichelsheim participated in a panel hosted by IDF Deputy Chief of the General Staff MG Amir Baram... https://t.co/f2LjAvMAjq» / X (twitter.com)

5 Haaretz, 26 maart 2024, «The Deal Has Not Collapsed»: Partial Israeli Delegation Remains in Qatar for Hostage Release Talks – Israel News – Haaretz.com