Vragen van de leden Boswijk en Agnes Mulder (beiden CDA) aan de Ministers van Defensie en van Buitenlandse Zaken over het bericht dat een Nederlands vrachtschip betrokken is bij een illegaal wapentransport naar Libië (ingezonden 14 november 2022).

Antwoord van Minister Ollongren (Defensie) en van Minister Hoekstra (Buitenlandse Zaken), mede namens de Minister van Justitie en Veiligheid (ontvangen 6 december 2022).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat een Nederlands vrachtschip betrokken was bij een illegaal wapentransport naar Libië?¹

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat het inderdaad een Nederlands vrachtschip was dat een enorme voorraad gepantserde legervoertuigen aan boord had, bestemd voor één van de strijdende partijen in Libië?

Antwoord 2

Op 11 oktober jl. heeft EUNAVFOR Irini een Nederlands gevlagd schip geïnspecteerd, vanwege gerede verdenking van de overtreding van het VN-wapenembargo tegen Libië. Het schip was onderweg naar Benghazi, Libië. De cargo is in beslag genomen voor nader onderzoek door het Panel van Experts van het VN Veiligheidsraad Sanctiecomité, dat momenteel nog loopt.

Vraag 3, 4, 5 en 6

Wie was de opdrachtgever van deze vracht en waar is deze vracht aan boord gekomen?

Kunt u bevestigen dat het in dit geval gaat om een lading BATT UMG gepantserde terreinwagens? Zo ja, betreft dit type terreinwagen een gesanctioneerde lading, zoals gesteld door de EU-missie IRINI?

Klopt het dat de bemanning noch de eigenaren na het aantreffen van de pantservoertuigen zijn beboet of vervolgd door de Europese autoriteiten en dat het schip over de benodigde documentatie en vergunningen beschikte?

Hoe is het mogelijk dat een schip over de benodigde documentatie en vergunningen beschikt terwijl dat schip een gesanctioneerde lading verscheept?

Antwoord 3, 4, 5 en 6

Het schip was op weg vanuit de Verenigde Arabische Emiraten (VAE).

Het onderzoek door het Panel of Experts van het VN Veiligheidsraad Sanctiecomité naar de opdrachtgever, de lading van het schip, de benodigde documentatie – waaronder vergunningen – en de mogelijke schending van het wapenembargo is nog gaande. Derhalve heeft het VN Veiligheidsraad Sanctiecomité nog niet vastgesteld of er daadwerkelijk sprake is van schending van het wapenembargo.

Vraag 7

Deelt u de opvatting dat het onacceptabel is dat Nederlandse vrachtschepen betrokken zijn bij de import en export van wapens van en naar Libië en zodoende het VN-wapenembargo voor Libië schenden? Zo ja, hoe gaat u voorkomen dat Nederlandse rederijen vaker betrokken raken bij illegale wapentransporten naar Libië?

Antwoord 7

Ja, het zou onacceptabel zijn als Nederlandse vrachtschepen betrokken zouden zijn bij de import en export van wapens van en naar Libië en zodoende het VN-wapenembargo voor Libië schenden. Zoals boven gesteld is het onderzoek door het Panel of Experts van het VN Veiligheidsraad Sanctiecomité naar de mogelijke betrokkenheid van een Nederlands gevlagd schip bij de schending van het VN-wapenembargo nog gaande. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken geeft bedrijven regelmatig en proactief voorlichting over exportcontrole, waarbij ook aandacht is voor sanctiewetgeving.

Vraag 8

Is er een onderzoek gestart naar dit incident? Zo nee, bent u bereid zo spoedig mogelijk een onderzoek in te stellen?

Antwoord 8

Een eventueel strafrechtelijk onderzoek in Nederland is aan het Openbaar Ministerie. Wanneer een vermoeden bestaat dat Nederlandse bedrijven betrokken zijn bij sanctieschending wordt in beginsel onderzoek gedaan en indien nodig handhavend opgetreden. Over individuele gevallen wordt geen uitspraak gedaan.

---

1 RTL Nieuws, 10 november 2022, «Nederlands vrachtschip betrokken bij illegaal wapentransport Libië» (Nederlands vrachtschip betrokken bij illegaal wapentransport Libië | RTL Nieuws).