Vragen van het lid Van Haga (Groep Van Haga) aan de Minister voor Natuur en Stikstof over de term piekbelaster en de lijst van piekbelasters (ingezonden 12 oktober 2022).

Antwoord van Minister Van der Wal-Zeggelink (Natuur en Stikstof), mede namens de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (ontvangen 3 november 2022)

Vraag 1

Bent u bekend met de uitspraken van Johan Remkes in de uitzending van Buitenhof over de lijst van boerenbedrijven die moeten worden uitgekocht?¹^, ²

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven of er nu wel of niet een lijst is, gezien het feit dat Johan Remkes in de uitzending van Buitenhof aangaf dat er een lijst is van boerenbedrijven die moeten stoppen, terwijl u eerder aangaf dat zo’n lijst er niet is? Hoe kan dit?³^, ⁴^, ⁵

Antwoord 2

Er is geen concrete lijst van boerenbedrijven die moeten stoppen. De heer Remkes heeft inmiddels ook toegelicht dat hij ten onrechte in die veronderstelling was. De heer Remkes heeft zich gebaseerd op de hem toegezonden ambtelijke analyse van de mogelijke effecten van een aanpak gericht op piekbelasters, en daarbij verondersteld dat er een lijst met concrete bedrijven onder lag. Voor de ambtelijk analyses is echter gebruik gemaakt van geanonimiseerde data. Zie voor een verdere toelichting daarop de notitie die ik 14 oktober jl. aan uw Kamer heb verzonden (Kamerstuk 35 334, nr. 202).

Vraag 3

Zijn desbetreffende boerenbedrijven hierover reeds geïnformeerd? Zo niet, op welke termijn zal dit gebeuren?

Antwoord 3

Nee. Zoals toegelicht is er geen concrete lijst van bedrijven die moeten worden uitgekocht, en deze zijn dus ook nog niet benaderd. Momenteel werk ik een kortetermijnaanpak gericht op onder andere de uitstoot van piekbelasters uit. In november zal ik de Tweede Kamer hier nader over informeren.

Vraag 4

Onderschrijft u dat ondernemers die vrezen voor de toekomst van hun bedrijf zo snel mogelijk duidelijkheid verdienen?⁶

Antwoord 4

Ja.

Vraag 5

Op welke termijn moeten boerenbedrijven, die hierover worden geïnformeerd, vervolgens stoppen met hun bedrijfsvoering?

Antwoord 5

De heer Remkes noemt de termijn van één jaar. In zijn reactie op het rapport van de heer Remkes heeft het kabinet aangegeven dat deze tijdsperiode ambitieus is. Ik ga met provincies en sectorpartijen hierover in gesprek. Enerzijds is er de urgentie van een werkende aanpak om op korte termijn de stikstofdepositie terug te brengen, anderzijds vereist de aanpak van piekbelasters zorgvuldigheid en moeten bedrijven ook de mogelijkheid krijgen om, met hulp van de benodigde externe kennis en expertise, de mogelijkheid hebben om, naast beëindiging van de desbetreffende activiteit, in kaart te brengen op welke wijze de uitstoot tot bijna nul terug kan worden gebracht.

Vraag 6

Op welke termijn gaat u de desbetreffende lijst openbaar maken?

Antwoord 6

Zoals toegelicht is er geen concrete lijst opgesteld. In november zal ik de Tweede Kamer nader informeren over de kortetermijnaanpak, waarbij ik ook in zal gaan op de voorgenomen tijdlijn.

Vraag 7

Welke juridische status heeft deze lijst?

Antwoord 7

Zoals toegelicht is er geen concrete lijst opgesteld.

Vraag 8

Kunt u de onderbouwing voor de samenstelling van deze lijst geven?

Antwoord 8

Zoals toegelicht is er geen concrete lijst opgesteld. In de notitie die met de heer Remkes is gedeeld en die ik 14 oktober jl. aan de Tweede Kamer heb verzonden, staat de onderbouwing bij de conclusies uit die notitie toegelicht.

Vraag 9

Wat bedoelt u precies met de «smalle» en «brede» definitie van de term piekbelaster, gezien het feit dat u in antwoord op schriftelijke vragen over de term piekbelaster van 9 juni jongstleden aangaf dat de term piekbelaster «geen vast omschreven begrip is» en dat «deze groep qua omvang smal of juist breder kan worden begrensd of gedefinieerd»?⁷

Antwoord 9

De definitie van een piekbelaster en de begrenzing van de groep piekbelasters hangt samen met de context waarin de term wordt gebruikt. Zoals in de beantwoording van de schriftelijke vragen van 9 juni jongsleden is aangegeven, wordt de term gebruikt voor bedrijven met een hoge uitstoot op stikstofgevoelige natuur, die in de meeste gevallen op relatief korte afstand van stikstofgevoelige natuur zijn gelegen. De context wordt bepaald door het doel van bijvoorbeeld een maatregel (waarbij een grotere of kleinere groep in aanmerking kan komen), van de omstandigheden in een gebied, van maatregelen die al genomen zijn of nog genomen gaan worden en van de staat van nabijgelegen Natura 2000-gebieden.

Vraag 10

Kunt u uitleggen welke definitie de boerenbedrijven op de lijst van bedrijven, die moeten worden uitgekocht, precies kenmerkt?

Antwoord 10

Zoals beschreven in de ambtelijke notitie zijn er keuzes te maken in criteria. Zo kan een nadruk worden gelegd op de bedrijven die landelijk zorgen voor de meeste depositie, of specifieker worden gekeken naar wat per (als urgent aangemerkt) natuurgebied de bedrijven zijn die de meeste stikstofdepositie veroorzaken. Ik zal de Tweede Kamer op korte termijn nader informeren over de keuzes die hierin te maken zijn.

---

1 Twitter, 9 oktober 2022 «Het departement heeft die lijst», van bedrijven die moeten worden uitgekocht vertelt Johan Remkes in #buitenhof. «Er is een frame ontstaan van dat er 5 à 600 boeren moeten worden uitgekocht, dat is niet mijn boodschap». «Benader de mensen zorgvuldig en op individuele basis» (https://twitter.com/Buitenhoftv/status/1579076309204062211).

2 Aanhangsel Handelingen II, vergaderjaar 2021–2022, nr. 3216.

3 AD, 10 oktober 2022 «Getouwtrek om lijst met 500 à 600 grootste stikstofuitstoters: «Irritatie op het hoogste niveau»» (https://www.ad.nl/politiek/getouwtrek-om-lijst-met-500-a-600-grootste-stikstofuitstoters-irritatie-op-het-hoogste-niveau~a19a7f13/).

4 NRC, 6 oktober 2022 «Ook de stikstofprofessor weet niet precies wie de piekbelasters zijn» (https://www.nrc.nl/nieuws/2022/10/06/ook-de-stikstofprofessor-weet-niet-precies-wie-de-piekbelasters-zijn-a4144374).

5 Het Parool, 5 oktober 2022 «Remkes richt het vizier op de piekbelasters – wie zijn dat?» (https://www.parool.nl/nederland/remkes-richt-het-vizier-op-de-piekbelasters-wie-zijn-dat~b6feeae3/).

6 De Limburger, 6 oktober 2022 «Verplicht uitkopen of niet? Heel wat boeren hebben amper een idee wat ze te wachten staat» (https://www.limburger.nl/cnt/dmf20221006_95828519).

7 Aanhangsel Handelingen II, vergaderjaar 2021–2022, nr. 3216.