Vragen van de leden Maatoug en Kröger (beiden GroenLinks) aan de Ministers van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en voor Klimaat en Energie over de doorwerking van groothandelprijzen in gas en energie bij huishoudens en de weerslag hiervan op koopkracht (ingezonden 6 september 2022).

Nader Antwoord van Minister Jetten (Klimaat en Energie) (ontvangen 17 oktober 2022). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 4073.

Vraag 1

Wat is de huidige stand van het aantal huishoudens met een energiecontract met een vaste prijs (gebaseerd op de prijzen van voor maart 2022) en een variabele prijs?

Antwoord 1

Op basis van de meest recente cijfers zoals gepubliceerd door de ACM zijn circa 56% van de contracten voor levering van elektriciteit en gas variabel en zo’n 44% vast1. Omdat er vrijwel geen nieuwe vaste contracten worden aangeboden, stijgt het aandeel variabele contracten.

Vraag 2

Welk deel van de huishoudens betaalt de tarieven voor respectievelijk gas en licht naar de hoge prijzen die we de deze zomer zien (inclusief energiebelastingen en BTW boven de 60 cent per kWh-dagtarief en boven de 2,50 euro per m3 gas)?

Antwoord 2

De prijs die een huishouden betaalt kan sterk verschillen afhankelijk van de leverancier, de frequentie van tariefwijziging en de vorm van het contract. De prijzen kunnen dus ook van huishouden tot huishouden verschillen. In algemene zin is het zo dat de meeste afnemers met een variabel contract inmiddels te maken hebben met tarieven die verhoogd zijn naar aanleiding van de gestegen prijzen voor gas en elektriciteit op de achterliggende groothandelsmarkten.

Vraag 3

Op welk maandbedrag komen huishoudens ongeveer uit bij tarieven gebaseerd op de huidige groothandelsprijzen?

Antwoord 3

In mijn brief van 4 oktober (Kamerstuk 36 200, nr. 77) heb ik aangegeven dat een huishouden met mediaan verbruik dit jaar op zo’n € 2.347 uitkomt, nadat rekening gehouden wordt met de tegemoetkoming van € 190 in november en december.

Vraag 4

Heeft u een beeld voor welke groepen en aantallen huishoudens deze bedragen onmogelijk te betalen zijn, welke groepen grote kans lopen in de problemen te komen?

Antwoord 4

De groep mensen die naar verwachting de grootste moeite zal hebben met het betalen van de energierekening, zal veelal te maken hebben met hoge energiekosten, een huis dat niet goed geïsoleerd is en een laag inkomen. Voor wat betreft de aantallen huishoudens die mogelijk in betaalbaarheidsproblemen kunnen komen, verwijs ik u kortheidshalve naar de bijlage van bovengenoemde Kamerbrief over nadere uitwerking tijdelijk prijsplafond energie van 4 oktober 2022.

Vraag 5 en 6

Kunt u in het verlengde van de vragen van het lid Bontenbal aangeven wanneer de groothandelsprijzen daadwerkelijk zijn of worden doorgerekend aan huishoudens in een normale marktsituatie en hoe dat gebeurt in deze markt met extreem schommelende prijzen?

Welk deel van de huishoudens betaalt nu tarieven op basis van de huidige (bovengenoemde) hoge groothandelsprijzen? Is het mogelijk om per kalendermaand voor komend jaar in beeld te brengen hoe dit aandeel steeds verder toeneemt? Hoe ziet deze situatie er naar verwachting uit op 1 januari 2023?

Antwoord 5 en 6

Hoe snel groothandelsprijzen verrekend worden hangt af van de mate waarin een leverancier de verwachte afname gedekt heeft door vooraf in te kopen. De prijzen zijn echter volatiel. De gasprijzen lagen in augustus bijvoorbeeld flink hoger dan de voorbije weken. Omdat er al langer sprake is van hogere prijzen zal voor de meeste huishoudens met een variabel contact al sprake zijn van hogere tarieven.

Vraag 7

Welk deel van de huishoudens betaalt nu waarschijnlijk een significant te laag voorschot-maandbedrag (bijvoorbeeld afwijking meer dan 100 euro) vergeleken de kosten die de leverancier in rekening zal brengen? Is er de kans dat veel huishoudens aan het einde van het jaar een voor hen onverwacht hoge naheffing krijgen die door velen niet te betalen zal zijn?

Antwoord 7

Ik heb geen zicht op welk deel van de huishoudens een voorschotmaandbedrag met een afwijking van meer dan 100 euro betaalt. In algemene zin is relevant te melden dat de afrekening niet voor alle gebruikers aan het einde van het kalenderjaar plaatsvindt, omdat dit afhangt van het contract. Voor wat betreft de maanden november en december is Uw Kamer met bovengenoemde brief geïnformeerd over de wijze waarop en de hoogte van de tegemoetkoming.

Vraag 8

Heeft u actueel zicht op het aantal betalingsachterstanden bij energiebedrijven? In hoeverre wijkt dit af van eerdere jaren? Bent u bereid om dit per maand aan de Kamer te rapporteren?

Antwoord 8

Ik heb geen inzicht in het aantal betalingsachterstanden bij energiebedrijven. De betalingsachterstanden bij energiebedrijven worden door de individuele energieleverancier voor hun eigen situatie bijgehouden, maar zijn niet openbaar. Ik kan daarom geen vergelijking maken met eerdere jaren of maandelijks rapporteren aan de Kamer.

Naar boven