Vragen van de leden Pouw-Verweij en Eerdmans (beiden JA21) aan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over bevindingen van onderzoek door DUO naar fraude met studiefinanciering (ingezonden 22 juni 2023).

Mededeling van Minister Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) (ontvangen 27 juni 2023).

Vraag 1

Kunt u het feit bevestigen dat de beschuldiging na onderzoek van fraude door DUO in veruit de meeste gevallen juist blijkt te zijn, wat blijkt uit zowel het besluit op het bezwaar door deze overheidsdienst zelf als uit de uitspraken van de rechter in zaken die aanhangig zijn gemaakt?¹^, ²^, ³

Vraag 2

Bent u het ermee eens dat als ongemakkelijk ervaren uitkomsten van fraudeonderzoek door DUO niet meteen hoeven te betekenen dat er derhalve sprake zal zijn van discriminatoire bijeffecten van het gehanteerde opsporingssysteem?

Vraag 3

Heeft de Minister kennisgenomen van het feit dat DUO aangeeft niet op etniciteit te screenen en vertrouwt de Minister daarop?

Vraag 4

Kan de Minister een voorbeeld geven van bewezen fraude die bij nader inzien indirecte discriminatie blijkt te zijn?

Vraag 5

Wilt u bevestigen dat daadwerkelijk vastgestelde fraude met studiefinanciering, bevestigd in besluit op bezwaar door DUO en door de rechter, geen bijeffect is maar gewoon laakbare en strafbare fraude met belastinggeld?

Vraag 6

Vormt het gegeven dat de meeste fraude volgens het onderzoek van DUO wordt gepleegd door studenten met een migratieachtergrond aanleiding om over te gaan tot een manier van fraudeopsporing die tot andere uitkomsten leidt?

Vraag 7

Gaat u de werkwijze van DUO onbevangen analyseren, zonder aan te sturen op gewenste uitkomsten door het uitschakelen van voor fraude relevant gebleken risico-indicatoren?

Vraag 8

Kunt u garanderen dat wanneer het algoritme wordt aangepast, die uitsluitend wordt aangepast om het opsporen van fraude te optimaliseren en niet om onwenselijke uitkomsten te voorkomen?

Mededeling

Op 21 juni 2023 hebben de leden Kwint en Leijten (beiden SP) schriftelijke vragen gesteld over het onderzoek naar mogelijk discriminerende algoritmen door DUO. Op 22 juni 2023 hebben de leden Pouw-Verweij en Eerdmans (beiden JA21) aanvullende vragen gesteld over ditzelfde onderwerp.

Tot mijn spijt is beantwoording binnen de gestelde termijn niet mogelijk, omdat meer tijd nodig is om de benodigde informatie te verzamelen. Ik streef ernaar de vragen tegelijkertijd te beantwoorden met de door mij toegezegde Kamerbrief over dit onderwerp in juli.

---

1 NRC Handelsblad 21 juni 2023, «Studenten met migratieachtergrond vaker beschuldigd van fraude door DUO», <https://www.nrc.nl/nieuws/2023/06/21/studenten-met-migratieachtergrond-vaker-beschuldigd-van-fraude-door-duo-a4167720?utm_source=twitter&utm_medium=social&utm_campaign=twitter&utm_content=&utm_term=20230621>.

2 Algemeen Dagblad 21 juni 2023, «Minister gaat fraudecontroles bij DUO onderzoeken, «studenten met migratieachtergrond vaker beschuldigd»», <https://www.ad.nl/binnenland/minister-gaat-fraudecontroles-bij-duo-onderzoeken-studenten-met-migratieachtergrond-vaker-beschuldigd~aa8f8ab7/>.

3 NOS 21 juni 2023, «Studenten met migratieachtergrond opvallend vaak beschuldigd van fraude, Minister wil systeem grondig nagaan», <https://nos.nl/op3/artikel/2479700-studenten-met-migratieachtergrond-opvallend-vaak-beschuldigd-van-fraude-minister-wil-systeem-grondig-nagaan>.