Vragen van het lid Van Baarle (DENK) aan de Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs over het door schoolbesturen weigeren van gebedsruimten en gebedsmogelijkheden (ingezonden 5 april 2023).

Mededeling van Minister Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) (ontvangen 20 april 2023).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Scholen worstelen met gebedsruimtes voor leerlingen – «bij ons wordt niet aan religie gedaan»»?¹

Vraag 2

Bent u bekend met het oordeel van de Commissie gelijke behandeling uit 2000, waaruit onder andere blijkt dat een school een godsdienstige uiting, zoals het verrichten van het gebed, niet mag verbieden?² Zo ja, hoe beoordeelt u in dit licht de opstelling van sommige scholen, die in de praktijk leerlingen een ruimte en een mogelijkheid om te bidden ontzeggen?

Vraag 3

Hoe verhoudt een de facto gebedsverbod op (openbare) scholen zich tot de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging zoals vastgelegd in de Grondwet?

Vraag 4

Hoeveel gevallen zijn bekend van scholen die het gebed in eigen tijd, bijvoorbeeld tijdens pauzes, verbieden voor leerlingen, stagiaires en/of docenten? Bent u bereid om dit nader te onderzoeken?

Vraag 5

Hoe gaat u ervoor zorgen dat de rechten van leerlingen, stagiaires en docenten om in eigen tijd te bidden worden gewaarborgd en niet worden geschonden?

Vraag 6

Bent u het ermee eens dat artikel 2.3 van de Wet voortgezet onderwijs 2020³, waarin wordt gesteld dat het openbaar onderwijs bijdraagt aan de ontwikkeling van de leerlingen met aandacht voor de godsdienstige, levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden, zoals die leven in de Nederlandse samenleving, waarbij de betekenis van de verscheidenheid van deze waarden wordt onderkend en zo wordt gegeven dat ieders godsdienst of levensovertuiging wordt geëerbiedigd, te allen tijde nageleefd moet worden? Zo ja, deelt u dan de mening dat het ontzeggen van een gebedsruimte op scholen, of het ontzeggen van de mogelijkheid om het gebed te verrichten op scholen, in strijd is met de wet?

Vraag 7

Bent u het ermee eens dat een de facto gebedsverbod, gehandhaafd door diverse scholen, in strijd is met de uitspraak van de Commissie gelijke behandeling uit 2000 en dat dit niet zonder consequenties kan blijven? Zo ja, wat gaat u ondernemen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 8

Wat zijn de gevolgen voor scholen die het verrichten van het gebed in eigen tijd verbieden voor leerlingen, stagiaires of docenten? Bent u bereid om scholen aan te spreken die op deze wijze de rechten van genoemde personen schenden?

Vraag 9

Gaat u de Inspectie van het Onderwijs instrueren om actief te controleren of scholen leerlingen, stagiaires en docenten verbieden om in eigen tijd een gebed te verrichten om zodoende het schenden van de rechten van leerlingen, stagiaires en docenten tegen te gaan? Zo nee, waarom niet?

Vraag 10

Bent u bekend met het advies van VOS/ABB om gebedsruimtes te faciliteren op openbare scholen?⁴ Onderschrijft u dit advies?

Vraag 11

Hoe gaat u ervoor zorgen dat scholen die geen gebeds- of stilteruimte willen inrichten, zorgen voor een veilige omgeving voor leerlingen, docenten of stagiaires die in eigen tijd het gebed wensen te verrichten?

Vraag 12

Bent u bereid om in gesprek te treden met scholen en betrokken partijen over hoe zij de rechten van leerlingen, docenten of stagiaires kunnen waarborgen en respecteren met betrekking tot religieuze activiteiten op school, waaronder het verrichten van het gebed? Zo nee, waarom niet?

Vraag 13

Bent u van plan om richtlijnen op te stellen voor scholen over het faciliteren van gebedsruimtes en het toestaan van bidden op school? Zo nee, waarom niet?

Mededeling

Op 5 april 2023 heeft het lid van Baarle (DENK) van uw Kamer schriftelijke vragen gesteld over het door schoolbesturen weigeren van gebedsruimten en gebedsmogelijkheden.

Beantwoording binnen de gestelde termijn van drie weken is tot mijn spijt niet mogelijk, omdat er nog afstemming plaatsvindt. Uw Kamer ontvangt de beantwoording zo spoedig mogelijk.

---

1 NRC, 31 maart 2023, «Scholen worstelen met gebedsruimtes voor leerlingen – «bij ons wordt niet aan religie gedaan»», https://www.nrc.nl/nieuws/2023/03/31/scholen-worstelen-met-gebedsruimtes-voor-leerlingen-bij-ons-wordt-niet-aan-religie-gedaan-a4160998.

2 Commissie gelijke behandeling, 1 januari 2000, Oordeelnummer 2000-51, https://oordelen.mensenrechten.nl/oordeel/2000-51.

3 Stb. 2020, 379.

4 VOS/ABB, 20 januari 2023, «Moet openbare school gebedsruimte beschikbaar stellen?», Moet openbare school gebedsruimte beschikbaar stellen? (vosabb.nl).