Vragen van lid Boutkan (Volt) aan de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
over de samenwerking tussen Japan en Zuid-Korea als reactie op de Amerikaanse CHIPS-Act
(ingezonden 17 maart 2023).
Antwoord van Minister Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking),
mede namens de Minister van Economische Zaken en Klimaat (ontvangen 11 april 2023).
Vraag 1 en 2
Kunt u reflecteren op het artikel «Rapidus Official Calls US Semiconductor Regulations
Too Aggressive, Calls for Cooperation between Korea, Japan» van Business Korea van
10 maart 2023?1
Wat is uw reactie op de uitspraak van Yasumitsu Orii, senior bestuurslid van Rapidus
(een joint venture dat vorig jaar is opgericht door acht Japanse conglomeraten, waaronder
Toyota, Sony, Softbank, Kioxia en NTT, om een sterke lokale industrie voor geavanceerde
halfgeleiders op te zetten gesteund door de Japanse overheid) dat «Amerikaanse regelgeving
eerder de Japanse semiconductor-industrie heeft verzwakt. Maar nu de Verenigde Staten
weer via regelgeving proberen om wereldwijd dominant in halfgeleiders te worden, moeten
Korea en Japan wel samenwerken om te reageren op deze stappen van de VS»?
Antwoord 1 en 2
Dit Koreaanse krantenartikel betreft de halfgeleidermarkt in Azië. Mede gezien de
geringe link met het Nederlandse beleid terzake, vind ik het niet op mijn pad liggen
op dit Koreaanse krantenartikel te reageren.
Vraag 3
Hoe plaatst u deze opmerking in het licht van de onderhandelingen tussen de VS, Japan
en Nederland over maatregelen om de export van geavanceerde chiptechnologie naar China
te beperken?
Antwoord 3
Op 8 december 2022 en 8 maart 2023 heeft u vertrouwelijke briefings gehad met ambtenaren
over dit onderwerp. Zoals ook gemeld in het antwoord van 8 november 2022 op Kamervragen
van VOLT, kan ik niet in details treden over gesprekken over dit onderwerp met partnerlanden.
Voor het overige verwijs ik graag naar mijn brieven aan uw Kamer op 8 maart jl. en
1 december 2022.
Vraag 4
Welke garantie heeft u dat Japan meedoet met de maatregelen die de VS, Japan en Nederland
hebben afgesproken?
Antwoord 4
Net als Nederland gaat Japan over zijn eigen beleid. Op 31 maart jl. heeft het Ministry
of Economy, Trade and Industry (METI) een lijst van items gepubliceerd die het onder
exportcontrole wil laten brengen. Het gaat hier om geavanceerde productieapparatuur
voor halfgeleiders.
Inhoudelijk is er veel gelijkgezindheid tussen Europa, VS en partnerlanden in de Indo-Pacific
wat betreft het belang dat we onze nationale veiligheid schragen met passende maatregelen
op halfgeleiderterrein. Tijdens mijn recente ontmoeting met Minister Nishimura in
Japan heb ik het belang van samenwerking op het gebied van exportcontrole benoemd.
Maar ook Japan maakt hier uiteindelijk een eigen afweging.
Vraag 5
Eerder stond Japan achter de maatregel om de export van EUV-machines naar China te
verbieden, omdat deze maatregel enkel ASML trof, de grote concurrent van Japanse lithografiebedrijven.
Hoe treffen de nieuwe maatregelen Japanse bedrijven?
Antwoord 5
Door Nederland ingestelde exportcontrolemaatregelen zijn alleen gericht op export
vanuit Nederland. Over de Nederlandse maatregelen bent u in de brief van 8 maart jl.
geïnformeerd.
Vraag 6 en 7
Is het mogelijk dat Japan enkel akkoord gaat met de maatregelen die haar Nederlandse
concurrenten treffen en de maatregelen die Japanse bedrijven hard treffen, negeert?
Welke gevolgen heeft dat voor de concurrentiepositie van de Nederlandse chiptechnologiebedrijven?
Antwoord 6 en 7
Zie antwoord op vraag 4.
Vraag 8
Bent u bereid de exportmaatregelen voor Nederlandse chiptechnologiebedrijven in te
trekken als de Japanse regering enkel de maatregelen invoert die de Japanse bedrijven
nauwelijks raken?
Antwoord 8
Nee. Het kabinet maakt hierin een eigen afweging van belangen en in de Kamerbrief
van 8 maart is deze afweging met uw Kamer gedeeld.