Vragen van het lid Agema (PVV) aan de Ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en voor Langdurige Zorg en Sport over een opiniestuk waarin wordt gepleit de zorgverzekeraars uit het zorgstelsel te halen (ingezonden 9 december 2022).

Antwoord van Minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 13 januari 2023).

Vraag 1

Bent u bekend met het opnieartikel «Haal de verzekeraars uit het zorgstelsel»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Wat kosten de zorgverzekeraars? Kunt u dit uitdrukken in een tabel met daarin de zorgverzekeraars, de kosten per zorgverzekeraar en de kosten van alle zorgverzekeraars opgeteld?

Antwoord 2

De kosten die zorgverzekeraars maken (en geen directe zorgkosten zijn) noemen wij bedrijfskosten. Deze bedrijfskosten waren gemiddeld genomen 81 euro per premiebetaler per jaar in 2021 (het meest recente jaar waarvoor cijfers beschikbaar zijn). Dit is 2,6% van de totale zorgkosten. In Tabel 1 is een overzicht te zien van de cijfers voor 2021.

Tabel 1 Bedrijfskosten per concern conform de jaarcijfers 2021.

Concern

Bedrijfskosten in 2021 (x € 1 miljoen)

Bedrijfskosten als percentage van de zorgkosten in 2021

Totale bedrijfskosten per premie betaler per jaar (€)

Waarvan reclamekosten per premie betaler per jaar (€)

Waarvan aquisitiekosten per premie betaler per jaar (€)

ASR

47

4,6%

89

1

13

CZ

231

2,4%

77

1

17

DSW (inclusief Stad Holland)

50

3,0%

84

1

1

Eno

29

8,5%

167

3

7

Menzis

132

2,2%

77

2

13

ONVZ

38

3,7%

107

3

21

VGZ

288

2,6%

85

2

18

Zorg & Zekerheid

41

3,2%

103

3

11

Zilveren Kruis

287

2,3%

73

2

9

Totaal

1142

2,6%

81

2

14

Bron: transparantieoverzichten van de jaarcijfers basisverzekering, zoals door individuele zorgverzekeraars gepresenteerd op de website.

De bedrijfskosten per premiebetaler laten een dalende trend zien. In 2015 lagen de gemiddelde bedrijfskosten nog op 96 euro per premiebetaler per jaar. In 2021 was dit 81 euro.

De bedrijfskosten liggen ook lager dan ten tijde van het ziekenfonds in termen van percentage van de totale zorgkosten (3,9% in 2004 en 2,6% 2021). Dit is te zien in grafiek 1.

Grafiek 1 Gemiddelde bedrijfskosten als percentage van de zorgkosten in 2003 – 2021.

Grafiek 1 Gemiddelde bedrijfskosten als percentage van de zorgkosten in 2003 – 2021.

1 Bron: Cijfers zijn gebaseerd op verschillende bronnen. De informatie over de zorgkosten en bedrijfskosten zijn voor de jaren 2003 t/m 2016 afkomstig uit de rapportages van de NZa: Marktscan Zorgverzekeringswet 2013 t/m 2016, de uitvoering ziekenfondswet 2005 en het Algemeen rapport uitvoering ziekenfondswet door het CTZ over 2004. Voor de jaren 2016 t/m 2021 zijn de cijfers gebaseerd op de transparantieoverzichten van de jaarcijfers van de basisverzekering die zorgverzekeraars jaarlijks publiceren.

Vraag 3

Hoe zou het zorgstelsel werken indien de zorgverzekeraars eruit worden gehaald?

Antwoord 3

Er zijn verschillende varianten denkbaar om het stelsel anders in te richten dan een privaatrechtelijk verzekeringsstelsel met private zorgverzekeraars. Veel van deze varianten zijn omschreven in Zorgkeuzes in Kaart 20202. Volgens de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) werkt het ene zorgstelsel niet systematisch beter dan het andere stelsel. Het functioneren van het stelsel wordt met name bepaald door de invulling van dat stelstel. Ook zonder huidige zorgverzekeraars moeten de taken die zij in het huidige systeem uitvoeren worden vervuld. Ook bijvoorbeeld een instantie als een Nationaal Administratiekantoor Zorg, zoals de auteurs van het opiniestuk in NRC voorstellen, zal kosten maken voor klantenservice, voorlichting, schadeafhandeling, polis administratie en inkoop.

X Noot
1

NRC, 7 december 2022, «Haal de verzekeraars uit het zorgstelsel» (https://www.nrc.nl/nieuws/2022/12/07/haal-de-verzekeraars-uit-het-zorgstelsel-a4150725).

Naar boven