Vragen van het lid Wassenberg (PvdD) aan de Minister voor Natuur en Stikstof over het besluit om de stikstofneerslag verder dan 25 kilometer van de bron niet meer mee te tellen (ingezonden 2 februari 2022).

Mededeling van Minister Van der Wal-Zeggelink (Natuur en Stikstof) (ontvangen 24 februari 2022).

Vraag 1

Kunt u bevestigen dat tot januari 2022 de stikstofneerslag van economische activiteiten met het programma AERIUS berekend kon worden zonder vooraf ingestelde afkapgrens, waarbij alle neerslag terug kon worden herleid naar de specifieke activiteit?

Vraag 2

Kunt u in begrijpelijke taal uitleggen waarom u vindt dat per januari 2022 de stikstofverbindingen die verder dan 25 kilometer van een activiteit neerslaan niet meer terug te herleiden zijn naar de bron?

Vraag 3

Kunt u bevestigen dat de Europese Habitatrichtlijn een verslechteringsverbod kent voor alle Natura 2000-gebieden en dat dit in de praktijk betekent dat een activiteit geen extra stikstofneerslag mag veroorzaken op een Natura 2000-gebied dat reeds met stikstof overbelast is?

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat het voor de verlening van natuurvergunningen niet relevant is of een toename van de stikstofdepositie op een bepaalde afstand nog met zekerheid is toe te schrijven aan een specifiek project, maar dat beoordeeld moet worden of met wetenschappelijk zekerheid is uit te sluiten dat een project significante effecten heeft op Natura 2000-gebieden, ongeacht de afstand tot het project?¹

Vraag 5

Kunt u bevestigen dat op een afstand van 20 kilometer van de uitstootbron slechts 30% van de ammoniak (voornamelijk uit de landbouw) is neergeslagen en slechts 10% van de stikstofoxiden (voornamelijk uit de industrie en verkeer)? Zo ja, waarom telt u het overgrote deel van de stikstofneerslag niet meer mee?²

Vraag 6

Deelt u de zorg dat u het grootste deel van de stikstofneerslag op papier niet meer meetelt, waardoor de natuur in werkelijkheid verder achteruit kan gaan?

Vraag 7

Welk belang wordt hiermee gediend? Hoe is de natuur hierbij gebaat?

Vraag 8

Beaamt u dat het kunstmatig stellen van een afkapgrens waarbuiten geen rekening meer gehouden hoeft te worden met stikstof, vragen is om nieuwe rechtszaken, waarbij de rechtsgeldigheid van bedrijfsuitbreidingen of nieuwe activiteiten terecht op het spel staat?

Vraag 9

Kunt u bevestigen dat vooral de industrie hiervan zal gaan profiteren (en in mindere mate boeren), omdat de industrie voornamelijk stikstofoxiden uitstoot, die veel verder weg neerslaan, waarmee de industrie dus de grootste baten heeft bij een kunstmatige afkapgrens?

Vraag 10

Kunt u bevestigen dat bijvoorbeeld de RWE in de Eemshaven volgens AERIUS stikstofneerslag veroorzaakt in meer dan 40 overbelaste Natura 2000-gebieden en dat 98,6% van de stikstofuitstoot van Tata Steel IJmuiden neerslaat buiten de 25 kilometergrens, maar dat al deze uitstoot niet meer meetelt door de afkapgrens?³ ⁴

Vraag 11

Kunt u bevestigen dat u in antwoord op eerdere Kamervragen stelt dat de stikstofneerslag die niet meer tot een specifieke activiteit zal worden gerekend door de afkapgrens, in de projectdeken terecht zal komen? Kunt u bevestigen dat de overheid verantwoordelijk wordt voor de mitigatie en compensatie van de projectdeken?⁵

Vraag 12

Beaamt u dat u hiermee de kosten voor mitigatie en compensatie van de neerslag buiten de 25 kilometer – als dit al plaatsvindt – verschuift van de initiatiefnemer naar de belastingbetaler? Zo ja, waarom kiest u hiervoor en vindt u het rechtvaardig dat de vervuiler hier niet langer betaalt, maar de burger?

Vraag 13

Wanneer voorziet u de maatregelen te nemen die deze toename van de projectdeken moeten compenseren? Kunt u bevestigen dat uit stukken die openbaar zijn geworden middels een WOB-procedure blijkt dat hiervoor € 180 miljoen extra belastinggeld wordt gereserveerd? Zo ja, hoe rechtvaardigt u het dat de initiatiefnemers van projecten niet zelf voor deze kosten opdraaien?⁶

Vraag 14

Wat zal er volgens u gebeuren als bedrijven in bijvoorbeeld de Eemshaven, die met uw afkapgrens denken te zijn vrijgesteld van de natuurvergunningplicht, hun activiteiten gaan uitbreiden en vervolgens door natuurorganisaties voor de rechter worden gesleept?

Vraag 15

Wie draait er voor de kosten op als deze uitbreidingsbesluiten door de rechter worden vernietigd, omdat ze in strijd zijn met de wetten en regels? Moet de uitbreiding dan worden teruggedraaid, of draait de belastingbetaler dan weer op voor de kosten voor legalisatie, zoals nu bij de PAS-melders?

Vraag 16

Denkt u dat u bedrijven een dienst bewijst met deze juridisch onzekere geitenpaadjes? Denkt u niet dat bedrijven juist snakken naar juridische zekerheid voordat ze investeringen gaan doen?

Vraag 17

Bent u bereid het toepassen van de afkapgrens in AERIUS terug te draaien, waardoor alle stikstofuitstoot van een activiteit weer meegerekend wordt en zo per project een zorgvuldige afweging gemaakt kan worden van de mogelijke schade die het toebrengt aan de natuur? Zo nee, waarom niet?

Vraag 18

Kunt u deze vragen één voor één en binnen de gestelde termijn beantwoorden?

Mededeling

Op 2 februari jongstleden heeft het lid Wassenberg (Partij voor de Dieren) vragen gesteld over «Het besluit om de stikstofneerslag verder dan 25 kilometer van de bron niet meer mee te tellen» (kenmerk 2022Z01740). Vanwege de benodigde afstemming betreffende de beantwoording kunnen deze vragen niet binnen de gebruikelijke termijn van drie weken beantwoord worden.

Ik streef ernaar de vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden.

---

1 Website Raoul Beunen, geraadpleegd 1 februari 2022, «Afstandsgrens stikstofdepositie» (https://www.raoulbeunen.nl/?p=1182)

2 Website RIVM, geraadpleegd 1 februari 2022, «Vragen en antwoorden over stikstof en ammoniak» (https://www.rivm.nl/stikstof/vragen-en-antwoorden-over-stikstof-en-ammoniak)

3 De Correspondent, 29 oktober 2021, «Midden in de stikstofcrisis maakt het kabinet het in sommige gebieden juist makkelijker stikstof uit te stoten» (https://decorrespondent.nl/12863/midden-in-de-stikstofcrisis-maakt-het-kabinet-het-in-sommige-gebieden-juist-makkelijker-stikstof-uit-te-stoten/1030575584940-4cb1edd9)

4 Twitteraccount Jan Salden, geraadpleegd 1 februari 2022, tweet d.d. 24 januari 2022 (https://twitter.com/Jan_Salden/status/1485687610991382537)

5 Aanhangsel van de Handelingen, vergaderjaar 2020–2021, nr. 3998

6 Website Raoul Beunen, geraadpleegd 1 februari 2022, «Afstandsgrens stikstofdepositie» (https://www.raoulbeunen.nl/?p=1182)