Vragen van het lid Eerdmans (JA21) aan de Ministers van Justitie en Veiligheid en
van Infrastructuur en Waterstaat over reddingsmiddelen bij het te water raken van
auto’s (ingezonden 7 januari 2022).
Antwoord van Minister Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid), mede namens de Minister
van Infrastructuur en Waterstaat (ontvangen 16 februari 2022). Zie ook Aanhangsel
Handelingen, vergaderjaar 2021–2022, nr. 1484.
Vraag 1
Bent u ermee bekend dat onder andere uit onderzoek van de Stichting Wetenschappelijk
Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) blijkt dat jaarlijks gemiddeld meer dan 50 personen
om het leven komen doordat hun voertuig te water raakt, maar liefst 8,5% van alle
dodelijke verkeersslachtoffers?1
Antwoord 1
Ja, ik ben met deze cijfers bekend. Dit zijn uiteraard verschrikkelijke ongevallen
die altijd veel menselijk leed met zich meebrengen. Vanzelfsprekend werken wij er
hard aan om verkeersongevallen, waaronder dit soort ongevallen, te voorkomen.
Vraag 2
Bent u er tevens mee bekend dat het gros van de dodelijke slachtoffers bestond uit
automobilisten die verdronken zijn omdat zij niet meer uit hun voertuig wisten te
komen?
Antwoord 2
Ja, ik ben mij hiervan bewust en betreur dit gegeven zeer. Wel behoeven deze cijfers
de nuancering dat van de genoemde 50 personen het in 10 gevallen gaat om fietsers
en dat er meer redenen zijn waarom mensen verdrinken dan dat zij niet op tijd de auto
kunnen verlaten. De SWOV geeft aan dat mensen niet meteen proberen via het raam het
voertuig te verlaten maar in paniek verkeerde keuzes maken, zoals hulpdienst bellen,
vertrouwen op luchtbel in de auto, de deur proberen te openen of dat mensen niet kunnen
zwemmen.
Vraag 3
Deelt u de bezorgdheid over het feit dat, afgaand op het tussen 2010 en 2020 verrichte
onderzoek, het aantal personen dat om het leven kwam door het te water raken van een
voertuig de laatste jaren is toegenomen?
Antwoord 3
Ja die bezorgdheid deel ik. Waarbij niet bekend is of minder mensen het voertuig kunnen
verlaten of dat meer mensen te water raken.
Vraag 4
Hoe kijkt u aan tegen de kritiek dat de traditionele veiligheidshamer en de meer geavanceerde
noodhamer met gordelsnijder en slagpin onvoldoende veiligheid bieden, aangezien hiermee
onder water te weinig kracht kan worden gezet respectievelijk moeilijk te hanteren
is?
Antwoord 4
De SWOV geeft aan dat niet bekend is hoe vaak mensen niet in staat zijn om de veiligheidshamer
goed te gebruiken in een stressvolle situatie. Zij geven wel aan dat er meerdere varianten
op de markt zijn, waaronder veiligheidshamers die minder kracht vergen om een ruit
in te slaan.
Vraag 5
Bent u bekend met het zogeheten Rescue Escape Guidance System (REGS) een ingebouwd
systeem, waarvoor onder andere voormalig verkeersofficier Koos Spee pleit, waardoor
autoruiten automatisch worden verbrijzeld wanneer de auto te water raakt?
Vraag 6
Klopt het, dat in 2012 is geëxperimenteerd met dit REGS bij een aantal politieauto’s?
Zo ja, wat was de uitkomst van deze proef?
Antwoord 6
Ja, er is een pilot geweest bij een aantal politieauto’s. De uitkomst van de proef
is dat REGS niet geschikt is voor toepassing in politievoertuigen. De pilot is vroegtijdig
gestopt omdat er incidenten zijn geweest waarbij het systeem spontaan geactiveerd
werd door technische problemen.
Vraag 7
Ziet u op basis van de ervaringen uit het verleden met dit systeem en het grote aantal
verdrinkingsdoden in het verkeer, aanleiding te onderzoeken of de verdere implementatie
van een dergelijk systeem wenselijk is, te beginnen bij de voertuigen van hulpdiensten?
Zo nee, waarom niet?
Antwoord 7
Zoals aangegeven bij vraag 6 waren de ervaringen niet zodanig dat we over zouden willen
gaan op implementatie. De politie heeft sindsdien geen (nader) onderzoek gedaan naar
REGS of een ander dergelijk systeem.