Vragen van het lid Alkaya (SP) aan de Ministers van Infrastructuur en Waterstaat en
van Justitie en Veiligheid over het nieuws dat de beveiliging van Schiphol zo lek
is als een mandje (ingezonden 26 november 2021).
Antwoord van Minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 13 december
2021).
Vraag 1
Bent u bekend met het nieuwsitem van PowNed, waarin aan de orde wordt gesteld dat
mensen gemakkelijk door de beveiligingspoortjes op Schiphol kunnen komen, met een
namaak-boardingpass?1
Vraag 2, 3, 4
Wat vindt u ervan dat mensen met een in elkaar geknutselde QR-code de beveiliging
op Schiphol kunnen passeren en daarmee illegaal toegang kunnen krijgen tot het gedeelte
van de luchthaven waar alleen passagiers zouden mogen komen?
Waren deze beveiligingsrisico’s reeds bekend bij u en/of bij Schiphol?
Deelt u de mening dat beveiligingsmedewerkers en handhavingsdiensten erop moeten kunnen
vertrouwen dat eenieder die de betreffende beveiligingspoorten passeert daar ook daadwerkelijk
hoort te zijn?
Antwoord 2, 3, 4
Van vertrekkende passagiers wordt aan de hand van een QR-code het ticket gecontroleerd.
Deze controle is erop gericht dat alleen passagiers het deel van de luchthaven kunnen
betreden waar zij voor hun reis toegang toe moeten hebben.
Het is mij bekend dat met de controle van QR-codes op tickets niet geheel is uit te
sluiten dat ook mensen die niet gaan vliegen door de automatische toegangscontroles
komen. Dit heeft onder meer te maken met het gestandaardiseerde gebruik van QR-codes
door luchtvaartmaatschappijen op vliegtickets wereldwijd en juridische beperkingen
ten aanzien van het verwerken van persoonsgegevens.
Echter, het enkele feit dat iemand met een nagemaakte QR-code de luchthaven kan betreden,
levert geen beveiligingslek op. Pas na deze toegangscontrole komen passagiers immers
bij de beveiligingscontrole, waar wordt gecontroleerd of geen verboden voorwerpen
zoals wapens en explosieven worden meegenomen. Deze controle wordt zorgvuldig en correct
uitgevoerd, hetgeen ook goed is te zien in het item van Powned.
Vraag 5
Deelt u de mening dat beveiligingslekken zoals deze een risico kunnen opleveren voor
de veiligheid van passagiers en het personeel, omdat onbekende mensen delen van de
luchthaven kunnen betreden waar zij niet mogen komen, temeer omdat beveiligers reeds
te maken hebben met een zeer hoge werkdruk en zij daarom dit risico er niet bij kunnen
hebben?
Antwoord 5
Nee. Zoals hiervoor aangegeven levert het enkele feit dat iemand met een nagemaakte
QR-code de luchthaven kan betreden, geen beveiligingslek op. Het verkrijgen van toegang
met een nagemaakte QR-code is onwenselijk, maar vormt geen risico voor de veiligheid
van passagiers en personeel.
Vraag 6
Wie is er eindverantwoordelijk voor de plaatsing en het onderhoud van de betreffende
beveiligingspoortjes? Hoe vaak worden de beveiligingssystemen van Nederlandse luchthavens
getest op zaken als infiltratierisico’s, onder meer met valse toegangsbewijzen?
Antwoord 6
De luchthaven is verantwoordelijk voor de plaatsing en het onderhoud van de geautomatiseerde
toegangscontrole. De Nederlandse luchthavens vallen nationaal onder het wettelijk
toezichtskader van de KMar en op Europees niveau houdt de Europese Commissie toezicht.
Vanwege veiligheidsreden kunnen er geen uitspraken worden gedaan over de vorm en frequentie
van de testen van de toegangscontrolesystemen.
Vraag 7
Wat gaat u ondernemen om dit beveiligingslek aan te pakken?
Antwoord 7
Er is geen sprake van een beveiligingslek. Zie mijn antwoord op de vragen 2, 3 en
4.
Vraag 8
Hebben medewerkers van Schiphol de mogelijkheid om dit soort risico’s op hun werkplek
op een veilige manier bespreekbaar te maken met hun werkgever? Zo ja, hoe is dit nu
geregeld en waarom is dit lek niet eerder opgevallen en opgelost? Zo nee, hoe gaat
u hiervoor zorgen?
Antwoord 8
Ja. Alle Schipholpashouders ontvangen een Security awareness training voor het verkrijgen
van hun Schipholpas. In deze training wordt aandacht besteed aan onveilige en verdachte
situaties, hoe hier mee om te gaan en melding van te maken. Zie verder mijn antwoord
op de vragen 2, 3 en 4.