Vragen van de leden Van der Molen en Van den Berg (beiden CDA) aan de Ministers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat over het bericht «Amsterdamse universiteiten gaan samenwerken met Huawei» (ingezonden 27 augustus 2020).

Mededeling van Minister Van Engelshoven (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), mede namens de Ministers van Buitenlandse Zaken, Justitie en Veiligheid, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Minister-President en de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat (ontvangen 22 september 2020).

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Amsterdamse universiteiten gaan samenwerken met Huawei»?¹

Vraag 2

Klopt het dat de Nederlandse veiligheidsdiensten goedkeuring hebben gegeven aan deze samenwerking? In hoeverre is hierbij meegewogen dat er bij AI sprake is van dual-use technologie?

Vraag 3

Is het standaard dat u, de Minister van OCW, universiteiten die samen willen werken met Chinese bedrijven, organisaties en overheden doorverwijst naar de AIVD? Zo nee, wat is de aanleiding om dit in dit specifieke geval te doen? Op welke gronden heeft u de samenwerking beoordeeld en goedgekeurd? Welke rol speelt de nationale veiligheid hierbij? In hoeverre is hierbij meegewogen dat er bij AI sprake is van dual-use technologie? Kunt u aangeven of hier een vaste procedure voor afgesproken is en kunnen de relevante documenten met betrekking tot de beoordeling met de Kamer worden gedeeld?

Vraag 4

Op welke gronden heeft u, de Staatssecretaris van EZK, de samenwerking beoordeeld en goedgekeurd? Welke rol speelt de nationale veiligheid hierbij? In hoeverre is hierbij meegewogen dat er bij AI sprake is van dual-use technologie? Kunt u aangeven of hier een vaste procedure voor afgesproken is en kunnen de relevante documenten met betrekking tot de beoordeling met de Kamer worden gedeeld?

Vraag 5

Wat zou u (de AIVD, de Staatssecretaris van EZK en de Minister van OCW) kunnen doen indien een hoger onderwijsinstelling een ongewenste samenwerking in het kader van de nationale veiligheid aangaat?

Vraag 6

Wat geeft Huawei aan als belang om te investeren in kennis op het gebied van AI als zij noch over de data noch over een exclusiviteitsrecht zou beschikken?

Vraag 7

Welke garanties zijn er getroffen op het vlak van academische vrijheid in de overeenkomst tussen instellingen en Huawei? Kan de overeenkomst openbaar worden gemaakt en met de Kamer worden gedeeld?

Vraag 8

Waarom geeft u, de Minister van OCW, aan dat de verantwoordelijkheid voor de samenwerking en het beheersen van risico’s bij de onderwijsinstellingen ligt? Bent u het met de mening eens dat het van belang is om kaders op te stellen voor als een samenwerking van universiteiten met een buitenlandse partij de nationale veiligheid kan raken?

Vraag 9

Herinnert u, de Minister van OCW, zich de toezegging die u heeft gedaan naar aanleiding van het onderzoek van Nieuwsuur naar falend toezicht op Chinese militaire wetenschappers in Nederland? Wanneer kan de Kamer deze brede kennisregeling waarmee de overheid duidelijker kaders schept voor kennisinstellingen verwachten?²

Vraag 10

Wanneer gaat u, in lijn met de met algemene stemmen aangenomen motie van de leden Van der Molen en Wiersma, het advies «kennis in vizier» van het Rathenau Instituut uitwerken en aan de Kamer aanbieden? Bent u voornemens om daarin het vraagstuk onder welke voorwaarden samenwerkingsverbanden met Chinese bedrijven, overheden en organisaties plaats dienen te vinden daarin mee te nemen?³

Vraag 11

Heeft u zicht op welke plekken in het hoger onderwijs en wetenschap Chinezen bedrijven, organisaties en overheden nog meer investeren? Zo ja, op welke plekken is dit? Zo nee, bent u voornemens om dit mee te nemen in de uitvoering van de motie van het lid Westerveld c.s., die verzoekt om onafhankelijk onderzoek te laten verrichten naar de beïnvloeding van de derde geldstroom op wetenschappelijk onderzoek?⁴

Vraag 12

Wat is uw reactie op de uitspraak van de heer Kok, voormalig hoofd van de Militaire Inlichtingendienst, in Elsevier Weekblad, waarin hij stelt dat het niet uitsluiten van Huawei bij de aanleg van 5G «veiligheidsrisico’s oplevert die niet kunnen worden onderschat en die onacceptabel zijn»? Hoe consequent is het dat Huawei geweerd wordt uit onze telecom infrastructuur aan de ene kant maar er wel akkoord gegeven is om samen te werken met de UvA en VU?⁵

Vraag 13

Bent u bereid om de vragen één voor één te beantwoorden?

Mededeling

Onlangs hebben leden van de fracties van het CDA, PVV, VVD, FvD en D66 vragen gesteld naar aanleiding van het bericht over de samenwerking van de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam met het bedrijf Huawei en naar aanleiding van het bezoek van de Chinese Minister van Buitenlandse Zaken aan Nederland.

Het betreft de volgende vragen:

• Vragen van de leden Wiersma en Weverling (beiden VVD) aan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat over het bericht «Amsterdamse universiteiten werken samen met omstreden techgigant Huawei» (ingezonden 26 augustus 2020, nr. 2020Z15050).

• Vragen van de leden Verhoeven, Belhaj en Sjoerdsma (allen D66) aan de Ministers van Justitie en Veiligheid, van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Buitenlandse Zaken over het bericht «Amsterdamse universiteiten werken samen met omstreden techgigant Huawei» (ingezonden 26 augustus 2020, nr. 2020Z15053).

• Vragen van de leden Van der Molen en Van den Berg (beiden CDA) aan de Ministers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat over het bericht «Amsterdamse universiteiten gaan samenwerken met Huawei» (ingezonden 27 augustus 2020, 2020Z15103).

• Vragen van de leden De Roon en Beertema (beiden PVV) aan de Ministers van Buitenlandse Zaken en van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over samenwerking tussen Amsterdamse universiteiten en de Chinese onderneming Huawei (ingezonden 27 augustus 2020, nr. 2020Z15108).

• Vragen van het lid Baudet (FvD) aan de Minister-President en de Ministers van Buitenlandse Zaken, van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over de Nederlandse digitale veiligheid en de ontmoeting met de Chinese Minister van Buitenlandse Zaken (ingezonden 26 augustus 2020, nr. 2020Z15058).

Met deze brief wil ik u, mede namens de Ministers van Buitenlandse Zaken, Justitie en Veiligheid, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Minister-President en de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, informeren dat het niet mogelijk is gebleken de beantwoording binnen de gebruikelijke termijn van drie weken te verzenden.

De vragen hebben allen betrekking op hetzelfde onderwerp. Ik zal deze beantwoorden, mede namens de Ministers van Buitenlandse Zaken, Justitie en Veiligheid, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Minister-President en de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat. De vragen zullen afzonderlijk worden beantwoord, zoals de betreffende leden hebben verzocht, maar de antwoorden worden vanwege de samenhang met één brief naar uw Kamer verzonden. U ontvangt deze brief zo spoedig mogelijk.

---

1 Financieele Dagblad, 25 augustus 2020, «Amsterdamse universiteiten werken samen met omstreden techgigant Huawei», https://fd.nl/ondernemen/1355018/amsterdamse-universiteiten-werken-samen-met-omstreden-techgigant-huawei

2 NOS, 23 juni 2019, «Falend toezicht op Chinese militaire wetenschappers in Nederland», https://nos.nl/l/2290313

3 Kamerstuk 31 288, nr. 858

4 Kamerstuk 31 288, nr. 805

5 Elsevier Weekblad, 22 augustus 2020, 'Kabinet, doe je werk en sluit Huawei uit van aanleg 5G», https://www.elsevierweekblad.nl/opinie/achtergrond/2020/08/kabinet-doe-je-werk-en-sluit-huawei-uit-van-aanleg-5g-772696/